SKĄD POWIAT MA I NA CO JE WYDAJE?

Transkrypt

1 EGZEMPLARZ BEZPŁATNY SKĄD POWIAT MA PIENIĄDZE I NA CO JE WYDAJE? PRZEJRZYSTA POLSKA ROK 2005

2 Działalność powiatu, w tym finanse są jawne. Jawność finansów publicznych zapewnia art. 61 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Wszyscy mamy prawo wiedzieć, jak wygląda sytuacja finansowa powiatu, skąd się biorą pieniądze w budżecie powiatu i na co są wydawane. Podstawę gospodarki finansowej powiatu stanowi uchwała budżetowa uchwalana przez Radę Powiatu. Uchwała budżetowa jest dokumentem dość skomplikowanym i dlatego chcąc przybliżyć Państwu zagadnienia związane z finansami powiatu postanowiliśmy opracować niniejszą broszurkę. Powiat Hajnowski w 2004 r. przystąpił do Akcji Społecznej Przejrzysta Polska, której celem jest promocja uczciwości, jawności działań władz lokalnych oraz przejrzystości w wykonywaniu zadań publicznych. Mamy nadzieję, że publikacja, którą przygotowaliśmy w przejrzysty i prosty sposób pozwoli Państwu zapoznać się z zagadnieniami finansowymi naszego powiatu. W niniejszej publikacji znalazły się informacje o tym czym jest budżet powiatu, skąd pochodzą pieniądze w budżecie powiatu i na co powiat te pieniądze wydaje. Zachęcamy Państwa do zapoznania się z zagadnieniami dotyczącymi gospodarki finansowej Powiatu Hajnowskiego. Niniejsza publikacja opracowana została na podstawie budżetu Powiatu Hajnowskiego na 2005 r.

3 CO TO JEST BUDŻET POWIATU? Budżet powiatu jest planem finansowym obejmującym dochody i wydatki powiatu. Opracowanie i przedstawienie do uchwalenia projektu budżetu powiatu, a także inicjatywa w sprawie zmian tego budżetu, należą do wyłącznej kompetencji Zarządu Powiatu. Zarząd Powiatu przygotowuje i przedstawia Radzie Powiatu, nie później niż do dnia 15 listopada roku poprzedzającego rok budżetowy, projekt budżetu. Bez zgody Zarządu Powiatu, Rada Powiatu nie może wprowadzić w projekcie budżetu zmian powodujących zwiększenie wydatków nie znajdujących pokrycia w planowanych dochodach lub zwiększenie planowanych dochodów bez jednoczesnego wskazania źródeł tych dochodów. Budżet jest uchwalany przez Radę Powiatu na rok kalendarzowy zwanym rokiem budżetowym. Budżet Powiatu Hajnowskiego na 2005 r. został przyjęty Uchwałą Rady Powiatu Hajnowskiego Nr XXII/123/05 z dnia 27 grudnia 2004 r. W budżecie powiatu na 2005 r. ustalono następujące wielkości: DOCHODY: zł WYDATKI: zł

4 DOCHODY, WYDATKI I DEFICYT POWIATU W LATACH dochody wydatki zł zł zł zł zł zł deficyt zł zł zł Z powyższego zestawienia wynika, że wraz ze wzrostem dochodów i wydatków systematycznie wzrasta także deficyt budżetowy. Deficyt to różnica pomiędzy wydatkami i dochodami i powstaje wtedy, gdy wydatki budżetu są większe niż jego dochody. Deficyt w budżecie powiatu bierze się stąd, iż zaspokojenie potrzeb w różnych dziedzinach działalności samorządu wymaga wydania więcej pieniędzy, niż powiat jest w stanie zgromadzić po stronie dochodów. Planowany deficyt budżetowy w 2005r. jest związany wyłącznie z inwestycjami powiatowymi, nie ma więc charakteru konsumpcyjnego. Pieniądze przeznaczone na inwestycje decydują o rozwoju powiatu hajnowskiego. Oprócz inwestycji powiat jest zobowiązany spłacić kredyty zaciągnięte w poprzednich latach. Pieniądze potrzebne na spłatę zaciągniętych kredytów to ROZCHODY. W związku z tym, że w ostatecznym rozliczeniu kwoty po stronie dochodów i wydatków muszą się równoważyć, należy znaleźć źródło pokrycia deficytu. W tym celu w 2005r. Powiat zamierza zaciągnąć kredyt bankowy w wysokości zł, natomiast pozostałą kwotę zł pokryć z wolnych środków. Pieniądze, które powiat planuje pożyczyć to PRZYCHODY. Podsumowanie budżetu powiatu hajnowskiego na 2005 rok przedstawia się następująco: DOCHODY: zł PRZYCHODY: zł WYDATKI: zł ROZCHODY: zł

5 SKĄD POWIAT BIERZE PIENIĄDZE? Źródła dochodów budżetu powiatu w 2005r. DOCHODY WŁASNE 35% 49% SUBWENCJE DOTACJE CELOWE 16% DOCHODY WŁASNE - udział powiatu w podatku dochodowym od osób fizycznych i osób prawnych, wpływy z usług, dochody z najmu, wpływy ze sprzedaży majątku powiatu. Do dochodów własnych zaliczamy też środki pozyskane z Unii Europejskiej, które można przeznaczyć na ściśle określony cel. Powiat przygotował i złożył wnioski o środki finansowe z funduszy UE w wysokości zł. Powiat zamierza przeznaczyć te pieniądze przede wszystkim na budowę dróg oraz modernizację bazy oświatowej. DOTACJE - powiat otrzymuje dotacje na zadania własne oraz na zadania zlecone z budżetu państwa. Są to dochody, które muszą zostać wydatkowane na ściśle określony cel. Niewydatkowane pieniądze na wskazany cel trzeba zwrócić. W budżecie powiatu są to pieniądze przeznaczone min. na pomoc społeczną, na prace geodezyjne dla rolnictwa, na komisję poborową, na funkcjonowanie Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej, na funkcjonowanie zespołu ds. orzekania o stopniu niepełnosprawności. SUBWENCJE jest to bezzwrotna forma zasilania finansowego z budżetu państwa. Otrzymane z budżetu państwa subwencje mogą być swobodnie przez samorząd wykorzystane. Rozróżnia się: część oświatową subwencji, część wyrównawczą i część równoważącą.

6 DOCHODY POWIATU HAJNOWSKIEGO W LICZBACH DOCHODY WŁASNE zł udział w podatkach dochodowych od osób fizycznych i prawnych zł opłaty za wydawanie praw jazdy, dowodów rejestracyjnych zł środki z Unii Europejskiej zł pozyskane dofinansowanie z innych źródeł ( Fundusz Średnich Projektów Region Morza Bałtyckiego, Norweski Mechanizm Finansowy) zł odsetki od środków na rachunkach zł refundacja z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych zł wpływy z usług ( opłaty pensjonariuszy w DPS w Białowieży) zł inne wpływy i opłaty zł DOTACJE zł SUBWENCJE zł część oświatowa subwencji zł część wyrównawcza i równoważąca zł RAZEM zł STRUKTURA PROCENTOWA POZYSKIWANYCH PIENIĘDZY 8,4% ogółu dochodów - powiat gromadzi sam 17% ogółu dochodów - powiat otrzymuje dzięki staraniom władz 74,6% ogółu dochodów - powiat otrzymuje obligatoryjnie

7 NA CO POWIAT WYDA PIENIĄDZE W 2005r. W 2005r. Powiat Hajnowski zaplanował wydatki na kwotę zł. Poniższy wykres przedstawia kształtowanie się wydatków w poszczególnych działach Obsługa długu publicznego i rezerwy - 4,9% Turystyka, kultura i sport - 0,3% Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo - 1,9% Ochrona zdrowia i pomoc społeczna - 16,8% Drogi powiatowe - 14% Administracja publiczna - 12,9% Geodezja i działalność usługowa - 0,9% Bezpieczeństwo publiczne i ochrona p.. poż. - 11% Edukacja - 37,3%

8 EDUKACJA zł Na prawidłowe funkcjonowanie szkół i placówek oświatowowychowawczych przeznaczono z budżetu powiatu 37,3% ogółu zaplanowanych wydatków na 2005 r. Oświata finansowana jest z subwencji oświatowej, i chociaż jest ona największym elementem budżetu powiatu nie oznacza, że pieniędzy starcza na wszystko. Przeciwnie - powiat rokrocznie dokłada do budżetów szkół swoje pieniądze, aby utrzymać poziom szkolnictwa przynajmniej na dotychczasowym poziomie. Aby związać oświatowy koniec z końcem powiat w 2004 roku dołożył do oświaty prawie zł. Powiat Hajnowski finansuje funkcjonowanie: Zespołu Szkół Ogólnokształcących w Hajnówce zł - ( liczba uczniów 482 ) Zespołu Szkół z Dodatkową Nauką Języka Białoruskiego w Hajnówce zł ( liczba uczniów 550 ) Zespołu Szkół Leśnych im. Leśników Polskich w Białowieży zł ( liczba uczniów 416 ) Zespołu Szkół Zawodowych w Hajnówce zł ( liczba uczniów 783 ) Zespołu Szkół Specjalnych w Hajnówce zł (liczba uczniów 55 ) Hajnowskiego Centrum Kształcenia Zawodowego zł (liczba uczniów 81) Ogólna liczba uczniów uczęszczających do szkół finansowanych przez Powiat Hajnowski wynosi obecnie 2674, w tym w szkołach niepublicznych Niepubliczne szkoły, które mają swoją siedzibę na terenie Powiatu Hajnowskiego też otrzymują pomoc finansową w postaci dotacji. Spośród szkół niepublicznych powiat dotuje szkoły wchodzące w skład Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Hajnówce oraz w Czeremsze. Ze środków przeznaczonych na edukację finansowana jest także działalność Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej, Szkolnego Schroniska Młodzieżowego oraz internatu Zespołu Szkól Leśnych w Białowieży. W szkołach i placówkach oświatowo - wychowawczych Powiatu Hajnowskiego zatrudnionych jest 269 nauczycieli oraz 93 pracowników obsługi administracyjnej.

9 BEZPIECZEŃSTWO PUBLICZNE I OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA zł O bezpieczeństwo mieszkańców Powiatu Hajnowskiego dba Komenda Powiatowa Policji, Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej oraz Ochotnicza Straż Pożarna. Środki finansowe zarezerwowane w tym dziale zaplanowano przeznaczyć na wydatki bieżące oraz wydatki inwestycyjne ( remont budynku Straży Pożarnej w Czeremsze, zakup samochodu strażackiego). ADMINISTRACJA PUBLICZNA zł W ramach tych wydatków Powiat Hajnowski pokrywa koszty funkcjonowania Rady Powiatu (Rada Powiatu liczy 17 radnych), Zarządu Powiatu (5 radnych) oraz Starostwa Powiatowego (59 pracowników), wykonuje również niektóre zadania zlecone z zakresu administracji rządowej i przeprowadza pobór do wojska z terenu powiatu. W ubiegłych latach wydatki na administrację wyniosły kolejno: w 2002 r. - 8% w 2003 r. - 9% w 2004 r. - 9% w 2005 r. - 8% } wszystkich wydatków Jak widać, udział wydatków na administrację w wydatkach ogółem od lat utrzymuje się na stałym poziomie, mimo że na samorządy wciąż nakładane są nowe, dodatkowe zadania wymagające zarówno zaangażowania pracowników, jak też materiałów i środków finansowych.

10 DROGI POWIATOWE zł W ramach tych środków Powiat Hajnowski wyda pieniądze na utrzymanie, remonty i inwestycje na drogach powiatowych oraz na funkcjonowanie Zarządu Dróg Powiatowych w Hajnówce. Rok 2005 będzie rokiem dużych inwestycji drogowych, co jest związane przede wszystkim z pozyskaniem dodatkowych pieniędzy na ten cel z Unii Europejskiej. Wydatki inwestycyjne w roku 2005 modernizacja dróg powiatowych, w tym: ul. Batorego w Hajnówce, Planta - Leśna, Kleszczele - Policzna, ul. Zastawa w Białowieży, ul. Waszkiewicza w Białowieży, Kuraszewo - Lady, chodnik na ul. 1-Maja w Czeremsze, droga wojewódzka - Borysówka przygotowanie dokumentacji na inwestycje drogowe: Stawiszcze, Czyże - Rakowicze. Inwestycje drogowe finansowane z funduszy unijnych będą realizowane w przypadku pozyskania środków z tych funduszy. W ciągu ostatnich 7 lat funkcjonowania Powiat Hajnowski wybudował 80 km dróg i 7,5 km chodników.

11 OCHRONA ZDROWIA I POMOC SPOŁECZNA zł Na zadania z zakresu ochrony zdrowia i pomocy społecznej Powiat Hajnowski zamierza wydatkować blisko 17% ogółu środków finansowych. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Hajnówce, Powiatowy Urząd Pracy w Hajnówce, Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności oraz Wydział Spraw Społecznych Starostwa Powiatowego wykonują zadania publiczne Powiatu Hajnowskiego w zakresie: promocji i ochrony zdrowia, pomocy społecznej, wspierania osób niepełnosprawnych, przeciwdziałaniu bezrobociu i aktywizacji lokalnego rynku pracy, współpracy z organizacjami pozarządowymi. Na terenie powiatu funkcjonują placówki pomocy społecznej, dla których organem prowadzącym jest Powiat Hajnowski. Należą do nich: Dom Pomocy Społecznej Rokitnik w Białowieży Dom Dziecka w Białowieży Niepełnosprawni stanowią około 14% mieszkańców powiatu. Za pośrednictwem Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Hajnówce ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przyznawane są pożyczki na rozpoczęcie działalności gospodarczej, zwracane są koszty pracodawcom zapewniającym stanowiska pracy osobom niepełnosprawnym, dofinansowywana jest likwidacja barier architektonicznych oraz organizowane są turnusy rehabilitacyjne.

12 ROLNICTWO, ŁOWIECTWO I LEŚNICTWO zł W ramach tych środków zostaną sfinansowane: prace geodezyjne na potrzeby rolnictwa (scalanie gruntów, klasyfikacja gruntów, nadawanie na własność działek dożywotniego użytkowania i pod budynkami), wypłata ekwiwalentów za wyłączenie gruntów z upraw rolnych i włączenie ich do upraw leśnych, nadzór nad gospodarką leśną (dotyczy lasów nie będących własnością Skarbu Państwa). TURYSTYKA, KULTURA I SPORT zł Środki na turystykę, kulturę i sport przeznaczane są na dotacje dla organizacji pozarządowych oraz podmiotów prowadzących działalność pożytku publicznego. 27 grudnia 2004r. Rada Powiatu Hajnowskiego przyjęła Program Współpracy na rok 2005 z organizacjami pozarządowymi. W programie zostały określone zadania publiczne, które mogą być realizowane przy współpracy organizacji pozarządowych. Zadania, na które przewidziana jest pomoc finansowa będą zlecane w formie otwartych konkursów ofert ogłaszanych przez Zarząd Powiatu Hajnowskiego.

13 Do najważniejszych przedsięwzięć kulturalnych, które odbyły się w ostatnich latach, a których organizacja była w części sfinansowana przez Powiat Hajnowski należą m.. in. : Międzynarodowy Festiwal Hajnowskie Dni Muzyki Cerkiewnej, Hajnowski Festiwal Muzyki Kameralnej i Organowej, Spotkania Folkowe Z wiejskiego podwórza w Czeremsze, Powiatowe Eliminacje Piosenki Białoruskiej. W sferze sportu i kultury fizycznej Powiat Hajnowski współfinansuje imprezy sportowe dla dzieci, młodzieży i dorosłych z powiatu hajnowskiego organizowane m.. in. przez: Powiatowy Szkolny Związek Sportowy w Hajnówce Powiatowe Zrzeszenie Ludowe Zespoły Sportowe w Hajnówce Ośrodek Sportu i Rekreacji w Hajnówce Miejski Międzyzakładowy Klub Sportowy Puszcza w Hajnówce OBSŁUGA DŁUGU PUBLICZNEGO I REZERWY zł W 2005r. Powiat Hajnowski przeznaczył w ramach tego działu środki na spłatę odsetek i prowizji od zaciągniętych kredytów i pożyczek oraz środki na ewentualne zobowiązania z tytułu poręczeń pożyczek i kredytów dla SP ZOZ.

14 INWESTYCJE POWIATOWE 2005 ROKU Modernizacja dróg powiatowych zł w tym: ul. Batorego w Hajnówce Planta - Leśna Kleszczele - Policzna ul. Zastawa w Białowieży ul. Waszkiewicza w Białowieży Kuraszewo - Lady Stawiszcze dokumentacja Czyże Rakowicze - dokumentacja chodnik przy ul. 1 Maja w Czeremsze droga od drogi wojewódzkiej do Borysówki Zakup samochodu strażackiego zł Termomodernizacja budynku Zespołu Szkół Zawodowych w Hajnówce zł Zarząd Dróg Powiatowych (zakup komputerów z oprogramowaniem) zł Starostwo Powiatowe (zakup lokalu na potrzeby Urzędu Skarbowego oraz remont budynku Starostwa Powiatowego) zł Rada Powiatu (zakup notebooka oraz projektora mulimedialnego) zł Razem wydatki inwestycyjne wyniosą: zł Realizacja niektórych wymienionych powyżej inwestycji będzie możliwa dzięki pozyskaniu funduszy UE. Powiat przygotował i złożył wnioski na dofinansowanie z funduszy unijnych następujących inwestycji: - ul.. Batorego w Hajnówce - droga Planta - Leśna - droga Kleszczele - Policzna - ul.. Waszkiewicza w Białowieży - zakup samochodu strażackiego - termomodernizacja budynku ZSZ

15

16 Ze względu na ograniczoną ilość miejsca publikacja nie zawiera informacji szczegółowych dotyczących budżetu powiatu. Osoby zainteresowane dokładniejszą informacją mogą zapoznać się z budżetem Powiatu Hajnowskiego w Starostwie Powiatowym w Hajnówce, na stronie internetowej bądź zadać pytanie telefonicznie i elektronicznie. Czekamy na Państwa uwagi i opinie zarówno dotyczące budżetu powiatu, jak i przybliżeniu tego budżetu Państwu w postaci tej publikacji. Wszelkie uwagi i opinie będą szczegółowo analizowane i być może przyczynią się w przyszłości do jeszcze lepszego zobrazowania budżetu powiatu Opracowanie redakcyjne: Wydział Organizacyjno Administracyjny Starostwa Powiatowego w Hajnówce ul. A. Zina Hajnówka tel. ( 085) fax. (085) starostwo@powiat.hajnowka.pl MOREGUN