Tematy na egzamin ustny z języka polskiego matura 2015 w Zespole Szkół Łączności w Szczecinie

Transkrypt

1 LITERATURA Tematy na egzamin ustny z języka polskiego matura 2015 w Zespole Szkół Łączności w Szczecinie 1. Motyw rycerza i jego rycerskiej walki. Omów zagadnienie na wybranych tekstach z 2. Polacy o Żydach, Żydzi o Polakach. Zanalizuj dowolnie wybrane utwory obrazujące różne oceny wzajemnych relacji między tymi narodami. 3. Rola lektur w kształtowaniu charakteru postaci literackich. Przedstaw zagadnienie na wybranych 4. Niepogodzeni ze światem. Przedstaw sposoby kreowania bohaterów zbuntowanych, analizując wybrane przykłady z literatury polskiej i obcej. 5. Różne modele małżeństwa. Porównaj i omów na wybranych 6. Literackie świadectwo pobytu w hitlerowskich i sowieckich obozach. Analizując wybrane utwory przedstaw rzeczywistość okrutnego świata. 7. Samotność spowodowana odejściem bliskiej osoby. Przedstaw zagadnienie analizując celowo dobrane utwory. 8. Obóz jako autonomiczny system społeczny. Scharakteryzuj reguły w nim rządzące w oparciu o wybrane przykłady. 9. Od herosa do pantoflarza. Porównaj portrety mężczyzn, analizując wybrane przykłady z literatury polskiej i obcej. 10. Motywy oniryczne w literaturze. Omów zagadnienie odwołując się do wybranych utworów lirycznych i epickich. 11. Etos lekarza w literaturze. Omów temat na wybranych 12. Literacki obraz okresu dojrzewania. Rozważ różne jego aspekty odwołując się do wybranych utworów 13. Humor, ironia, groteska jako sposób prezentowania rzeczywistości w dziełach literackich. Omów zagadnienie analizując wybrane przykłady. 14. Wizerunek księdza w literaturze. Przedstaw sposoby kreowania bohaterów, analizując wybrane przykłady z literatury polskiej i obcej. 15. Różne kreacje kobiet w literaturze. Porównaj i oceń postawy wybranych bohaterek. 16. Fantastyka i realizm jako dwie metody opisywania świata. Omów temat, analizując wybrane pozycje literackie. 17. Różne obrazy par małżeńskich w literaturze. Analizując wybrane utwory, przedstaw sposoby ich kreowania oraz określ, jaką pełnią funkcję. 18. Bohater samobójca w literaturze romantycznej i epokach późniejszych. Porównaj realizację tego motywu w utworach z literatury polskiej i obcej. 19. Rosjanie i Rosja w literaturze polskiej. Analizując celowo dobrane przykłady, omów zagadnienie. 20. Bohaterowie literaccy jako autorzy pamiętników, dzienników i listów. Analizując teksty, scharakteryzuj i porównaj wybrane kreacje bohaterów. 21. Pycha jako czynnik determinujący działania bohatera. Określ jej źródła i konsekwencje analizując wybrane utwory. 22. Jest zawsze miejsce na nadzieję... (Gustaw Herling - Grudziński). Zaprezentuj utwory literackie, w których odnalazłeś motyw nadziei i wiary w sens pokonywania trudności. - 1 / 6 -

2 23. Kondycja społeczeństwa polskiego XIX i XX wieku. Analizując celowo wybrane utwory literackie, przedstaw sposoby kreacji społeczeństwa polskiego i ich funkcje w literaturze. 24. Wielcy ludzie w poezji i prozie. Porównaj kreacje wybranych postaci zwracając uwagę na przyczyny upamiętnienia bohaterów Obyczaje i obrzędy w literaturze. Analizując celowo wybrane utwory literackie z różnych epok, przedstaw obyczaje i obrzędy oraz omów ich funkcje. 26. Świat widziany oczyma kobiety XIX i XX wieku. Analizując celowo wybrane utwory literackie, przedstaw różne ujęcia świata w refleksjach bohaterek kobiecych. Uwzględnij kontekst kulturowy i historyczny. 27. Literatura pamiętnikarska. Analizując celowo wybrane utwory literackie z różnych epok, przedstaw cechy gatunkowe i funkcje pamiętnika. 28. Różne obrazy miasta w literaturze. Analizując utwory, porównaj wybrane przykłady. 29. Motyw grozy w literaturze. Omów zagadnienie odwołując się do wybranych przykładów. 30. Być czy mieć? Scharakteryzuj celowo wybrane sylwetki bohaterów literackich, którzy znaleźli się w sytuacji dokonania wyboru. 31. Mechanizmy i skutku działania systemu totalitarnego. Omów problem, odwołując się do wybranych przykładów. 32. Świat jako teatr. Omów funkcjonowanie tego motywu w wybranych utworach literackich. 33. Romantyczna i pozytywistyczna koncepcja patriotyzmu. Odwołując się do wybranych utworów, porównaj sposoby wyrażania miłości do ojczyzny. 34. Młodość i starość jako opozycje w literaturze. Zinterpretuj celowość wprowadzenia takiego przeciwieństwa w utworach lirycznych, epickich i dramatycznych. 35. Etos inteligencji i jego demaskacja. Przedstaw problem na wybranych 36. Literacki portret wynalazcy. Przedstaw zagadnienie odwołując się do tekstów wybranych epok. 37. Obraz arystokracji w świetle literatury XIX wieku. Analizując wybrane utwory, omów temat. 38. Motto, cytat, ostatnia scena i tytuł jako klucz do interpretacji dzieła. Omów zagadnienie, analizując celowo wybrane utwory z 39. Sarmata o sobie, inni o Sarmacie. Odwołując się do wybranych utworów z różnych epok, zaprezentuj sposoby ujęcia wizerunku Sarmaty. Uwzględnij kontekst historyczno-literacki. 40. Z Pińska w świat. Dokonaj analizy wybranych tekstów Ryszarda Kapuścińskiego i przedstaw różnorodność tematyki oraz gatunku. 41. Liryka religijna w literaturze polskiej wybranych epok. Rozwiń temat na przykładzie wybranych utworów. 42. Wybór drogi życiowej zgodnej z kodeksem moralnym bohaterów, znajdujących się w sytuacjach ekstremalnych. Omów zagadnienie, odwołując się do utworów z dwóch/trzech epok. 43. Echa powstań narodowych w literaturze polskiej. Przedstaw sposoby ujęcia tematu w literaturze różnych epok. 44. Ambicja siła twórcza czy niszczycielska? Omów problem na wybranych przykładach z dzieł literackich 45. Psychologiczny portret zbrodniarza w literaturze. Porównaj sposoby kreacji literackich zbrodniarzy w wybranych utworach literackich. 46. Kamienica jako przestrzeń życia człowieka. Omów na wybranych przykładach utworów literackich. - 2 / 6 -

3 47. Biografia artysty kluczem do odczytania jego dzieł. Analiza wybranych przykładów. 48. Rola przeznaczenia w życiu bohaterów literackich. Omów temat odwołując się do dramatu i prozy. 49. Sposoby kreowania utopii i antyutopii. Omów ich funkcje na przykładach wybranych z literatury dawnej i współczesnej 50. Jednostka nieprzeciętna. Omów realizację tego motywu oraz jego funkcję na przykładzie losów wybranych bohaterów literatury staropolskiej i współczesnej. 51. Analiza literackich testamentów. Przedstaw sposoby wyrażania uczuć na celowo dobranych 52. Literacki portret Matki Boskiej w polskiej tradycji. Omów sposoby jego kreowania w liryce różnych epok. 53. Dążenie do kariery a deprawacja moralna człowieka. Omawiając zagadnienie, odwołaj się do utworów z 54. Wędrowiec, pielgrzym i tułacz. Przedstaw sposoby prezentowania postaci w różnych utworach literackich. 55. Portrety władców i ocena sposobów ich rządzenia. Dokonaj analizy wybranych tekstów literackich. 56. Motywy ludowe i ich funkcjonowanie w twórczości pisarzy Omów na wybranych 57. Uniwersalne i ponadczasowe wartości dzieł Szekspira. Omów na wybranym przykładzie. 58. Przeanalizuj przyczyny i konsekwencje wędrówek podejmowanych przez bohaterów literackich trzech wybranych epok. 59. Chłop potęgą jest i basta... bohater chłopski w literaturze polskiej odwołaj się do przykładów z różnych epok, wykaż podobieństwa i różnice w portretach postaci. 60. Różne sposoby mówienia o Polsce i Polakach. Analizując wybrane przykłady przedstaw idealizację oraz satyrę i ironię. 61. Obraz relacji Polacy Żydzi w literaturze polskiej Odwołując się do wybranych przykładów przedstaw złożoność problemu. 62. Charakterystyka społeczeństwa polskiego zaprezentowana w literaturze XIX i XX w. Rozwiń temat na przykładzie wybranych utworów. 63. Holocaust pisarskie świadectwa z obu stron muru getta. Omów zagadnienie, przywołując odpowiednie przykłady. 64. Praca i jej znaczenie w życiu człowieka. Ukaż zagadnienie, analizując wybrane przykłady z trzech 65. Relacje między ojcem a synem. Omów problem przywołując utwory z literatury polskiej i obcej. 66. Skandaliści swoich epok. Analizując celowo wybrane utwory literackie z różnych epok, porównaj je, uwzględniając kontekst kulturowy. 67. Bohaterowie literaccy w pogoni za szczęściem. Analizując celowo wybrane utwory literackie z różnych epok, porównaj bohaterów i ich metody zmierzające do osiągania szczęścia. 68. Moralność a czyny ludzkie. Analizując celowo wybrane utwory literackie z różnych epok, omów moralne konsekwencje działań podejmowanych przez bohaterów. Uwzględnij kontekst kulturowy i historyczny. 69. Przemijanie jako temat literacki. Analizując celowo wybrane utwory literackie z różnych epok, przedstaw różne ujęcia problemu przemijania w literaturze. 70. Portret wroga w literaturze. Przedstaw na wybranych przykładach literatury polskiej i obcej. 71. Metamorfoza bohatera i jej funkcja. Omów temat, analizując utwory z - 3 / 6 -

4 72. Modni pisarze, modne książki. Omów na przykładzie dwóch/trzech twórców, przyczyny popularności niektórych autorów i książek. 73. Wybrane bohaterki mitów, np. Wenus, Demeter, Atena jako archetypy funkcjonujące w różnych tekstach kultury. Omów, analizując wybrane przykłady. 74. Antyczny wzorzec bajki i jej kontynuacja w polskiej tradycji literackiej. 75. Biblia jako źródło inspiracji artystycznych. Zanalizuj funkcje motywów biblijnych w utworach różnych epok literackich. 76. Los bohatera, który staje się przestrogą. Analizując celowo wybrane utwory literackie z różnych epok, porównaj losy bohaterów i omów ich funkcje. ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI 77. Portret dziecka w literaturze i sztuce. Analizując wybrane przykłady przedstaw i porównaj różne sposoby kreacji postaci. 78. Motyw rozstania w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie na wybranych 79. Motywy oniryczne w literaturze i malarstwie. Przedstaw temat odwołując się do wybranych tekstów kultury 80. Literatura i muzyka jako źródło wzajemnych inspiracji. Omów na wybranych 81. Drzewo jako temat literatury i malarstwa. Omów zagadnienie, analizując celowo wybrane przykłady. 82. Symbol jako środek wyrazu w literaturze i malarstwie. Omów, analizując celowo dobrane teksty kultury. 83. Motyw burzy w literaturze i malarstwie. Zanalizuj temat, odwołując się do wybranych przykładów. 84. Na podstawie wybranych przykładów przedstaw artystyczne ujęcia motywu macierzyństwa. Odwołaj się do dzieł literackich i plastycznych. 85. Hagiografia pędzlem i piórem malowana. Ideał świętego w literaturze i malarstwie Omów problem, uwzględniając specyfikę form artystycznego wyrazu. 86. Motyw tańca w literaturze i malarstwie. Analizując wybrane dzieła, porównaj sposoby przedstawienia i funkcje tego motywu. 87. Obraz wsi w literaturze i malarstwie. Omów zagadnienie wykorzystując wybrane przykłady. 88. Literackie i malarskie wizje miasta w XIX w. Analizując wybrane dzieła sztuki, przedstaw sposoby kreowania wizerunku miejskiej przestrzeni. 89. Motyw pór roku w literaturze, malarstwie i muzyce. Omów zagadnienie, analizując wybrane dzieła. 90. Motyw pojedynku w literaturze i sztuce. Analizując celowo wybrane teksty kultury z różnych epok, zaprezentuj różnorodność ujęć pojedynku. Uwzględnij kontekst historyczny i kulturowy. 91. Konflikt pokoleń w literaturze i filmie. Analizując celowo wybrane teksty kultury z różnych epok, porównaj sposoby przedstawienia konfliktu pokoleń. 92. Portret matki w literaturze i sztuce. Zaprezentuj temat na podstawie wybranych przykładów. 93. Historia jako inspiracja dla literatury i malarstwa. Dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł. 94. Malarstwo i rzeźba jako inspiracja dla literatury. Omów wpływ tych dziedzin sztuki na dzieło literackie, analizując wybrane przykłady. 95. Przyroda tatrzańska jako inspiracja dla poetów i malarzy okresu Młodej Polski. Omów, analizując wybrane teksty kultury. 96. Komiks czyli opowiadanie obrazem. Analizując wybrane teksty tego gatunku, omów sposoby narracji. - 4 / 6 -

5 97. Karykatura jako jeden ze sposobów prezentacji człowieka w różnych tekstach kultury. Odwołując się do wybranych przykładów literackich, filmowych, malarskich, omów zagadnienie. Uwzględnij kontekst historyczny lub kulturowy. 98. Uczta, wieczerza, przyjęcie, biesiada w tekstach kultury Analizując celowo wybrane dzieła, porównaj różne ujęcia tematu. Uwzględnij kontekst historyczny lub kulturowy. 99. Motyw raju w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Odwołując się, do wybranych tekstów kultury, porównaj literackie i malarskie sposoby tworzenia wizji raju. Uwzględnij kontekst kulturowy Motyw przyjaźni w literaturze i sztuce. Dokonaj analizy sposobu jego ujęcia przez twórców różnych epok Literatura i film. Rywale czy sprzymierzeńcy? Zajmij stanowisko wobec problemu, odwołując się do wybranych przykładów Literackie i malarskie przestrzenie. Dokonaj prezentacji ciekawych miejsc, odwołując się do przykładów 103. Motywy biblijne w literaturze i sztuce Omów na wybranych 104. Współczesne ujęcie motywu miłości w literaturze i filmie. Dokonaj analizy sposobu prezentacji zakochanych Kreacja Żydów w literaturze i sztuce. Dokonaj analizy wybranych przykładów Różne oblicza starości ukazane w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Dokonaj analizy porównawczej tekstów kultury z trzech epok Obraz dworu szlacheckiego w literaturze i malarstwie. Dokonaj analizy porównawczej sposobów ujęcia tego motywu przez twórców 108. Katastrofizm, wizje i proroctwo w literaturze i sztuce Scharakteryzuj zastosowane środki artystycznego wyrazu i określ ich funkcje w tekstach Koncepcja piękna w utworach literackich, malarstwie i/lub architekturze. Porównaj wybrane dzieła z dwóch/trzech epok Brzydota w literaturze i sztuce przedstaw zjawisko na przykładzie wybranych dzieł Różne funkcje diabła w literaturze i sztuce. Omów realizację tego motywu na celowo dobranych 112. Legenda Napoleona wśród Polaków. Analizując celowo wybrane teksty kultury, przedstaw zagadnienie. Uwzględnij kontekst historyczny Zwierzę jako bohater utworów literackich i temat w innych tekstach kultury. Przedstaw różne sposoby wykorzystania tego motywu Autoportret w literaturze i malarstwie. Przeanalizuj sposoby przedstawiania samego siebie w wybranych tekstach kultury. JĘZYK 115. Rodzaje stylizacji językowej i ich funkcje. Omów zagadnienie analizując wybrane fragmenty utworów z literatury XIX i XX w Język reklamy telewizyjnej i prasowej. Analizując zebrany materiał scharakteryzuj środki językowe i udowodnij, że podporządkowane są funkcji perswazyjnej Mechanizm dowcipu językowego. Przedstaw problem, analizując wybrane teksty kabaretowe W kręgu onomastyki najpopularniejsze imiona ostatnich lat, źródła popularności, znaczenie imion. Gwary jako tworzywo literackie. Przedstaw ich funkcjonowanie na wybranych - 5 / 6 -

6 119. Perswazyjna funkcja języka w tekstach propagandy politycznej. Omów na wybranych 120. Stylizacja środowiskowa w literaturze, jej odmiany i funkcje. Omów na wybranych Nowomowa czyli język propagandy. Omów zjawisko na wybranych przykładach z literatury socrealizmu Stylizacja biblijna i jej funkcje w wybranych utworach. Interpretując przywołane teksty, wskaż elementy stylizacji i funkcję jaką pełni Język ezopowy w literaturze rozwijającej się w warunkach cenzury. Omów zjawisko na wybranych 124. Funkcje środków ekspresji językowej w dziennikarstwie sportowym. Omów na podstawie wybranych przykładów Neologizmy w utworach wybranych pisarzy. Przedstaw i omów ich funkcję w dziele Zasadność stosowania zapożyczeń w terminologii sportowej i informatycznej współczesnej polszczyzny. Zaprezentuj stanowisko szczecińskich językoznawców wobec tego problemu Język angielski w reklamach polskich a ustawa o używaniu języka polskiego w obiegu publicznym. Omów zagadnienie na różnych 128. Język postaci literackiej jako element charakterystyki środowiskowej. Omów mechanizmy językowe budujące tę zależność Śmiech budowany słowem. Na wybranych przykładach omów mechanizmy językowe służące wywołaniu komizmu Wykaż funkcje i wartość neologizmów w kreowaniu literackiego obrazu rzeczywistości w poezji XX i XXI wieku Funkcja stylizacji gwarowej w literaturze Młodej Polski analiza wybranych przykładów Poszukiwania przez pisarzy nowego języka dla przedstawienia okrucieństwa II wojny światowej analiza wybranych tekstów Różne środowiska różne sposoby komunikowania się. Omów, analizując wybrane przykłady Język internetowych grup dyskusyjnych. Analiza wybranych tekstów Funkcje i przydatność różnorodnych słowników. Analiza wybranych leksykonów Neologizmy w utworach wybranych pisarzy. Przedstaw i omów ich funkcje w dziele Listy kochanków. Analizując celowo wybrane utwory z dwóch różnych epok literackich, omów język bohaterów. Zwróć uwagę na stosowane przy kreacji bohaterów środki językowe (słownictwo, frazeologia, składnia itp.) Cechy języka więźniów obozów koncentracyjnych. Analizując słownictwo, scharakteryzuj sposób mówienia uwięzionych ludzi Obraz wojny w piosenkach żołnierskich. Analizując wybrane teksty, wskaż funkcje środków językowych w kreowaniu tego obrazu Archaizacja w literaturze. Analizując wybrane teksty literackie, porównaj zastosowane w nich środki językowe oraz określ funkcje tej stylizacji Język groteski jako wyzwanie wobec tradycji. Zanalizuj i porównaj język wybranych pisarzy zwracając uwagę na zjawisko gry z konwencjami językowymi i literackimi Zapożyczenia językowe: szkodliwa moda czy uzasadniona konieczność? Przedstaw zjawisko, wykorzystując wybrane przykłady. - 6 / 6 -