Zarządzanie dużą infrastrukturą badawczą cz.ii; projekty naukowe r wokół Śląskiej Biofarmy

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Zarządzanie dużą infrastrukturą badawczą cz.ii; projekty naukowe r wokół Śląskiej Biofarmy"

Transkrypt

1 Stona1 pojekty naukowe wokół Śląskiej Biofamy Zaządzanie dużą infastuktuą badawczą cz.ii; Bochnia,

2 Stona2 nowni Państwo, Skończył się pojekt Śląska, któy znakomicie doposażył nasze laboatoia i pzyniósł nam nowe możliwości badawcze, pozwolił na poszezenie znajomości, zaplanowanie i ealizację pojektów naukowych z nowymi patneami. Pojekt zakończyliśmy zoganizowaniem konfeencji wasztatów, w takcie któych opowiedzieliśmy sobie nawzajem o biegnących pojektach, sposobach zaządzania, wynikach badań, kłopotach i możliwościach dalszej współpacy między zespołami koncentującymi się wokół Śląskiej Y. Konfeencja odbyła się w dniach 810 maca w Bochni. Po az piewszy większość młodszych kolegów wykonujących doświadczenia na spzęcie zakupionym w amach pojektu miała możliwość spotkania i podzielenia się doświadczeniem, a epezentanci kady pzymiezenia się do wspólnych pojektów w pzyszłości. W efeatach dominowała poblematyka związana z ozwojem diagnostyki, nowymi podejściami w leczeniu choób nowotwoowych oaz badań nad śodowiskiem. Dzisiejszą biologię, medycynę, nauki o śodowisku, nauki socjologiczne chaakteyzuje podejście systemowe. Możliwość pzewidzenia ozwoju chooby, działania nowego związku chemicznego na oganizm, zachowania ekosystemu i wielu innych zjawisk, któymi zajmuje się współczesna biotechnologia wymaga badania tysięcy elementów i zastosowania wielkopzepustowych technik analizy danych. Badzo ważnym elementem wyóżniającym nasze śodowisko naukowe jest stała współpaca biologów, chemików, lekazy z inżynieami i bioinfomatykami, a zakupione w amach Śląskiej Y wyposażenie laboatoiów i klaste obliczeniowy stwozyły waunki do powadzenia innowacyjnych pojektów intedyscyplinanych. Mamy nadzieję, że opócz inteesujących wyników naukowych pzyniosą one wkótce nowe ozwiązania w diagnostyce, teapii i ochonie śodowiska. Pzekazując Państwu poniższe mateiały, któe opócz steszczeń zawieają dane kontaktowe efeentów, życzę dalszej owocnej współpacy i wielu nowych wspólnych pojektów. Kieownik Naukowy Sieci Laboatoiów Pof. d hab. Joanna Rzeszowska

3 Stona3 Pogam Konfeencji Dzień 1, PIĄT, OTWARCIE KONFERENCJI Sesja I: Pojekty Realizowane w Śląskich Jednostkach Badawczych w Ramach Badań Podstawowych (cele, wykonanie i zaządzanie) hotel SUTORIS; sala AUGUST Systemowe elementy odpowiedzi komókowej na stes Pezentacja Gupy Szlaków Sygnałowych Komóki Wiesława Widłak Nowotwoowej COI, CBT i BMN Analiza modulacji szlaków wewnątzkomókowych pzez Aleksanda Guca genisteinę i jej pochodne Mata Iwanaszko Ewolucja czynnika NFkB Katazyna Szołtysek Analiza wpływu czynników kadzających DNA na aktywację ścieżki zależnej od NFkB Pzyżyciowa obsewacja tanslokacji białka fuzyjnego Anna Naumowicz EGFPRelA w komókach linii A549 stymulowanych cytokiną TNFα Macin Pacholczyk Modele biofizyczne i temodynamiczne miejsc wiążących czynniki tanskypcyjne z odziny NFkB Pzewa kawowa Roman Jaksik Bioinfomatyczne metody analizy sekwencji nukleotydowych Doota Hudy Kzysztof Bienacki Analiza inteakcji micorna mrna w komókach poddanych działaniu pomieniowania jonizującego Aleksanda Kzywoń Efekt sąsiedztwa w komókach napomienianych Kaolina Gajda Reaktywne fomy tlenu ola; w cyklu komókowym Sebastian Student Modyfikacje stuktuy kwasów nukleinowych Kzysztof Psiuk Modelowanie wzostu guza, zmian unaczynienia oaz Maksymowicz wpływu teapii Weonika Dec Twozenie się biofilmu bakteii Acidithiobacillus feooxidans na wybanych mateiałach minealnych Kolacja hotel SUTORIS; estauacja Gota Zwiedzanie najstaszej w Euopie Kopalni Soli

4 Stona4 Dzień 2, SOBOTA, sesja II: Pojekty z Obszau Inżynieii Biomedycznej i Biotechnologii Śodowiskowej w Śląskich Jednostkach Badawczych hotel SUTORIS; sala AUGUST Chemia i famaceutyki Iena Staneczko Tematyka ealizowanych pojektów Baanowska Sylwia Magiea Wyniki badań z zakesu bioanalityki Małgozata Bedys Biotansfomacje użyteczne w pzemyśle famaceutycznym i kosmetycznym Sebastian Żabczyński Substancje famaceutyczne w śodowisku wodnym pzykłady pojektów Natalia Lemańska Biocatalytic degadation of selected sulfonamides Malinowska Jaosław Polański Nowe pochodne tiosemikabazonow i ich zastosowania w teapiach pzeciwnowotwoowych Maciej Seda Chelatoy żelaza synteza i właściwości Ryszad Smolaczyk Badanie właściwości pzeciwnowotwoowych nowych leków peptydowych oaz inhibitoów HIF1α Katazyna Benaczek Zastosowanie izotemicznego miaeczkowania kaloymetycznego do opisu temodynamiki eakcji kompleksowania jonów manganu Agata Wawzkiewicz Zastosowanie nieliniowego ównania Langevina do opisu dyfuzyjnego modelu aktywności kanałów jonowych typu BKCa Pzewa kawowa Maek Gzik Wstęp: tematyka ealizowanych pojektów Mata KielJamozik Możliwości badawcze Laboatoium Badania Mateiałów Inżynieskich i Biomedycznych Piot Wodaski Technologie witualnej zeczywistości w ehabilitacji Robet Michnik Wykozystanie systemów analizy uchu w ehabilitacji osób dzieci i doosłych z poblemami neuologicznymi Łukasz Tuchan Badania ealizowane w amach pojektu NCN Michał Staniszewski Metody pzetwazania spektoskopii ezonansu magnetycznego Pzewa kawowa Dominika Raóg Ośliźlok Hoyzont 2020 pespektywa finansowania badań i innowacji w latach Obiad hotel SUTORIS; estauacja Gota

5 Stona sesja III: Pojekty w obszaze Badań dla Medycyny (cele, współpaca, infastuktua i zaządzanie); cz.i hotel SUTORIS; sala AUGUST Metody, nazędzia, inżynieia biomedyczna Michał Maczyk Adaptacyjna filtacja genów na podstawie ekspesyjnych mikomaciezy DNA Joanna Żyła Poszukiwanie sygnatu adioważliwości metody analizy danych Tomasz Stokowy Głębokie sekwencjonowanie w badaniu pofilu molekulanego nowotwoów Michał Świeniak Wykozystanie technologii głębokiego sekwencjonowania do analizy kótkich fagmentów RNA Kzysztof Fujaewicz Nazędzia w analizie i modelowaniu systemów biologicznych Danuta Papaj Nadzoowana analiza danych genomicznych stabilna selekcja cech Kzysztof Łakomiec Modelowanie i estymacja paametów modeli systemów biologicznych Pzewa kawowa Maek Szczepański Adaptive Vision Studio uniwesalne nazędzie pzetwazania obazów Atu Bal Wybane poblemy obazowania w badaniach biotechnologicznych Aleksande Sieoń Genetyka molekulana w badaniach medycznych (wpowadzenie) Aleksanda AuguściakDuma Metody genotypowania Dagmaa Jawoska Cytometia pzepływowa w badaniu apoptozy komóek nowotwoowych Kolacja hotel SUTORIS; estauacja Gota

6 Stona6 Śląska A infastuktua i zaządzanie); cz.ii hotel SUTORIS; sala AUGUST długości telomeów Dzień 3, NIEDZIELA, Infomacja o pojekcie Śląska A Koneli Miksch Centum Biotechnologii jako beneficjent pojektu sesja II: Pojekty w obszaze Badań dla Medycyny (cele, współpaca, Ewa Gutmajste 1. Automatyczny system do analiz cytogenetycznych i jego wykozystanie 2. Wykozystanie temocyklea Realtime w oszacowaniu względnej śedniej Joanna Witecka Wykywanie mutacji i oznaczanie polimofizmów w genach kodujących pokolagenu I u pacjentów ze zdiagnozowaną wodzoną łamliwością kości (OI) Łukasz Mielańczyk Współczesne metody utwalania mateiału biologicznego do badań w Mikoskopii Elektonowej Mata Lesiak Temosteowalne podłoża do hodowli wastw komóek naskóka i skóy Beata Cwalina Negatywne i pozytywne aspekty twozenia się biofilmów na metalach i mateiałach minealnych Julia Naidek Spektoskopia Ramana w badaniu biofilmów Alicja Hyniszyn Wzost biofilmu bakteii Desulfovibio desulfuicans na powiezchni stopu tytanu Pzewa kawowa Piot Widłak Genomy i poteomy jako źódło biomakeów o znaczeniu klinicznym (wpowadzenie) Kaol Jelonek Laboatoium Poteomiki i Spektometii Mas wyposażenie i możliwosci badawcze Monika Pietowska Zastosowania spektometii mas w poteomice klinicznej (pofilowanie poteomu suowicy, identyfikacja białek, obazowanie molekulane tkanek) Anna Walaszczyk Analiza kadiotoksyczności pomieniowania jonizującego, badania na modelu zwiezącym Sybilla Matczak Badanie właściwości egeneacyjnych ludzkich secowych komóek mezenchymalnych na mysim modelu zawału seca Agnieszka Macioła Nadekspesja ITGBL1 stymuluje migację komóek aka jajnika Obiad hotel SUTORIS; estauacja Gota

7 Stona7 Steszczenia

8 Stona8 Wybane poblemy obazowania w badaniach biotechnologicznych Atu Bal Politechnika Śląska, Instytut Automatyki Mail: atu.bal@polsl.pl Tel: Centum Biotechnologii Politechniki Śląskiej, p akwizycja, pzetwazanie i analiza obazów kalibacja koloymetyczna uządzeń do akwizycji i epodukcji obazów Metodyka: obazowanie mikoskopowe, dokumentacja wyników ozdziałów elektofoetycznych Apaatua: czytnik mikopłytek Tecan Infinite F200Po z dozownikiem odczynników (dyspenseem), odczyt absobancji, fluoescencji i luminescencji, pomia dla pepaatów na mikopłytkach i 384 dołkowych system dokumentacji żeli Syngene G:BOX Chemi XT4 mikoskop konfokalny Olympus FV1000 zautomatyzowany mikoskop fluoescencyjny w układzie odwóconym Olympus xcellence t zautomatyzowany mikoskop fluoescencyjny w układzie postym Zeiss Axio Image.M1 spektoadiomet efeencyjny KonicaMinolta CS2000 spektoadiomet do pomiau waunków oświetleniowych KonicaMinolta CL500A koloymet 2D KonicaMinolta CA2000 koloymet KonicaMinolta CA310 Pzykładowy wynik: Metoda segmentacji obiektów w postaci skupisk np. komet Opogamowanie do detekcji ognisk histonu γh2ax

9 Stona9 pomieniowania jonizującego. Kzysztof Bienacki; Doota Hudy Biologia Systemów, Zakład Inżynieii Systemów, Wydział Automatyki Elektoniki i Infomatyki, Politechnika Śląska Mail: kzysztof.bienacki@polsl.pl; doota.hudy@polsl.pl Analiza inteakcji mico RNA mrna w komókach poddanych działaniu Badanie wpływu pomieniowania jonizującego na zmiany w inteakcji pomiędzy mico RNA a mrna z wykozystaniem testu lucyfeazy. Metodyka: Hodowla komókowa; Tansfekcja; Izolacja RNA; Real Time PCR; Odczyt luminescencji; Elektofoeza DNA/białek; Oznaczanie poziomów S; Cykl komókowy; Westen Blot; Izolacja polisomów Apaatua: Temocykle; Luminomet; Komoa do akwizycji żeli; Cytomet; Ultawiówka Pzykładowy wynik: The level of potein and mrna of lucifease in Me45 cells let7+ (4Gy) (2) The level of potein and mrna of lucifease in Me45 cells let7 (4Gy) (2) 2 1,5 1 0,5 0 1h 6h 12h 24h mrna potein 2 1,5 1 0,5 0 1h 6h 12h 24h mrna potein

10 Stona10 Kaolina Gajda Centum Biotechnologii Politechniki Śląskiej Wydział Automatyki, Infomatyki i Elektoniki Mail: k.gajda86@wp.pl; Tel: Reaktywne fomy tlenu, ola w cyklu komókowym Ocena komókowej odpowiedzi na stes wywołany pomieniowaniem ultafioletowym oaz jonizującym w zależności od fazy cyklu komókowego zschynchonizowanych linii komóek nowotwoowych i pawidłowych. Odpowiedź na pomieniowanie jonizujące i ultafioletowe pzepowadzane i poównywane jest na kilku typach ludzkich komóek nowotwoowych: HL60 (Human pomyelocytic leukemia), K562 (Human Eytholeukemia), Me45 (Human Melanoma) oaz pawidłowych NHDF (Nomal Human Demal Fiboblasts). Badania powadzone w amach pojektu badawczego N N Mechanizmy odpowiedzi komókowej na pomieniowanie jonizujące i ultafioletowe. Metodyka: Hodowla komóek nowotwoowych i pawidłowych in vito, synchonizacja cyklu komókowego podwójnym blokiem tymidynowym oaz blokiem tymidyna nokodazol, analiza za pomocą cytometu pzepływowego oaz mikoskopii konfokalnej i fluoescencyjnej óżnych makeów stesu oksydacyjnego oaz cyklu komókowego. Apaatua: Cytofluoymet pzepływowy z soteem Becton Dickinson, FBD CSAia III, Inkubato do hodowli komókowych z atmosfeą CO2, Komoa laminana z wyposażeniem, Mikoskop konfokalny laseowy fimy Optimus, Mikoskop fluoescencyjny fimy Zeiss. Pzykładowy wynik: Otzymanie zsynchonizowanych linii komókowych HL60, K562, NHDF, ME45 za pomocą podwójnego bloku tymidynowego w fazie G1/S oaz w fazie G2/M za pomocą bloku tymidyna/nokodazol.

11 Stona11 Nadzoowana analiza danych genomicznych stabilna selekcja cech Danuta Gaweł Politechnika Śląska Mail: Analiza stabilności list cech (np. list genów) czyli list na któych piewszym miejscu znajduje się cecha, któa najlepiej óżnicuje badane gupy (np. pacjentów). Metodyka: Ocena stabilności list cech pzy pomocy klasycznych wskaźników stabilności poównujących listę stwozoną na podstawie oyginalnego (niezmienionego) zbiou danych z listami cech stwozonymi na podstawie zmienionych zbioów danych (wskaźniki s, s 1, s 2, wykes Coespondence At the Top i Bootstap Based Featue Ranking). Ocena ważliwości metod angowania cech z wykozystaniem wskaźnika ważliwościowego. A także ocena jakości klasyfikacji na podstawie wyselekcjonowanych cech. Analizę stabilności wykonano dla list genów twozonych pzy pomocy następujących metod angowania: Kotność zmiany (FC) Pobability fold change (PFC) IntensityConditioned Fold Change (CFC) Test t Studenta Test twelcha Test tbayesa (BAYT) Significance analysis of micoaays (SAM) Stosunek sygnału do szumu (SN) Test Wilcoxona Analiza Głównych Składowych (PCA) Pzykładowy wynik: Poniżej pzedstawiono pzykładowy wynik analizy stabilności i oceny jakości klasyfikacji dla danych mikomaciezowych otzymanych w ekspeymencie wykonanym na póbkach nowotwou jelita gubego. Dane zawieają infomację odnośnie ekspesji genów dla 82 póbek (34 póbek nowotwou jelita gubego i 48 póbek tkanki nomalnej). Pzy pomocy metody Bootstap wygeneowano 1000 zmienionych zbioów danych (pób bootstapowych) oaz pzyjęto, że listy cech (genów) będą zawieać 50 pozycji.

12 Stona12 test t Welcha Otzymane watości wskaźników stabilności: FC PFC CFC test tstudenta test tbayesa SAM SN test Wilcoxona S s UN PCA Rysunek 1. Wykes BBFR Rysunek 2 Wykes CAT Otzymane watości wskaźnika ważliwościowego:

13 Stona13 FC PFC CFC test test test SAM SN test Wilcoxona PCA tstudenta t Welcha tbayesa W Wyniki oceny jakości klasyfikacji: FC PFC CFC test test test SAM SN test tstudenta t Welcha tbayesa Wilcoxona PCA AUC SVM AUC DLDA Na podstawie otzymanych wyników oceny stabilności pzy wykozystaniu wskaźników poównujących listę stwozoną na podstawie oyginalnego zbiou danych z listami stwozonymi na podstawie zmienionych zbioów danych za najbadziej stabilną wybano by listę stwozoną pzy pomocy metody PFC (Pobability fold change). Wskaźnik ważliwościowy wskazuje, że najmniej ważliwą na zmiany oyginalnego zbiou danych jest lista stwozona za pomocą metody SAM (Significance analysis of micoaays). Na podstawie oceny jakości klasyfikacji nie jest możliwy wybó jednej konketnej metody angowania cech. Dlatego wykonano dodatkowo analizę biomedyczną polegającą na badaniu liteatuowym powiązań uniklanych genów list stwozonych pzy pomocy metod PFC i SAM z nowotwoem jelita gubego. Unikalnymi genami są te, któe występują jedynie na jednej z tych dwóch list. Wszystkie geny wspólne list zostały pominięte. Wyniki analizy zostały pzedstawione poniżej: Nazwa genu Ranga na liście stwozonej za pomocą metody PFC Znalezione w liteatuze powiązanie z nowotwoem jelita gubego CA2 5 Nie CA7 7 Tak CLDN23 11 Tak HEPACAM2 13 Nie CLCA1 19 Tak CHI3L1 20 Tak CEACAM7 21 Tak HHLA2 22 Nie C1of Nie ITLN1 24 Tak Liczba genów któe wedle źódeł liteatuowych są powiązane 6 z nowotwoem jelita gubego

14 Stona14 Nazwa genu Ranga na liście stwozonej za pomocą metody SAM Znalezione w liteatuze powiązanie z nowotwoem jelita gubego NFE2L3 5 Tak OSTbeta 6 Tak TGFBI 12 Tak SPIB 14 Nie MT1M 17 Nie UGT2B17 20 Tak TSPAN7 22 Tak SCNN1B 23 Tak TESC 25 Tak SCIN 27 Tak Liczba genów któe wedle źódeł liteatuowych są powiązane z nowotwoem jelita gubego 8 Na podstawie otzymanych wyników oceny stabilności, jakości klasyfikacji i analizy biomedycznej za najbadziej wiaygodną w sensie biologicznym uznajemy listę genów stwozoną pzy pomocy metody SAM (Significance analysis of micoaays) wskazaną za najmniej ważliwą na zmiany oyginalnego zbiou danych pzez wskaźnik ważliwościowy W.

15 Stona15 Roman Jaksik Instytut Automatyki, Politechnika Śląska, Gliwice nowotwoowych. Metody bioinfomatyczne analizy sekwencji nukleotydowych (032) Identyfikacja mechanizmów egulacji ekspesji genów w napomieniowanych komókach Metodyka: Analiza zmian w pofilach ekspesji genów napomieniowanych komóek w opaciu o wyniki uzyskane za pomocą mikomaciezy Affymetix, Agilent oaz wyników ekspeymentów RTqPCR. Identyfikacja cech sekwencji nukleotydowych za pomocą własnych metod i aplikacji (bioinfomatic.aei.polsl.pl) a także powszechnie stosowanych pogamów m.in. Blast, Clustal, miranda, pogamów z pakietu EMBOSS i innych. Apaatua: Klaste obliczeniowy Ziemowit, Apaat RTqPCR BioRad CFX96, Skane mikomaciezowy Agilent. Pzykładowy wynik: Mediana liczby miejsc wiązania mirna (MRE) w genach óżnicujących o zwiększonej, zmniejszonej i niezmienionej ekspesji (odpowiednio up, down, nonde) w komókach czeniaka Me45 i białaczki K562 po 12h od napomieniowania. Pwatości nad wykesami pochodza z testu Wilcoxona pzepowadzonego w celu zbadania znamienności óżnic w ilości wystąpień motywów pomiędzy gupami up i down.

16 TFBS numbe pe 1kbp ARE numbe pe 1k TFBS numbe pe 1kbp ARE numbe pe 1kb Liczba MRE na 1kbp mirnabs numbe pe 1kbp p < 10 mirnabs numbe pe 1kbp p = p < 10 Stona up nonde down p = up nonde down hMe up up nonde nondedown down p = p 3.32e06 < up up nonde nondedown down up up nonde nondedown down K562 12h Znacznie większa liczba motywów wiążących mirna w tanskyptach o zwieszonej p = 4.49e06 64 p = 1.22e07 64 p = p < 10 stabilności na skutek pomieniowania 9 64 p < 10 jakie zaobsewowano 9 64 p = w pzypadku komóek Me45 może świadczyć o elaksacji pocesów związanych z degadacją tanskyptów 62 popzez motywy MRE w pocesie intefeencji 60 RNA. Potwiedzają to wyniki uzyskane za pomocą mikomaciezy mirna gdzie obsewowany jest 58badzo silny spadek poziomów 58 ekspesji większości mirna w tej 56 56linii komókowej oaz spadek poziomu ekspesji genu 56 DICER1 któy up nonde 55.2down up up nonde nondedown down up up nonde nondedown down uczestniczy w pocesie biogenezy mirna. Podobne zjawisko nie zostało zaobsewowane w pzypadku komóek białaczki limfoidalnej K562 co może być pzyczyną badzo silnych óżnic w odpowiedzi obu tych typów komóek na stes wywołany pomieniowaniem jonizującym p = p = up up nonde nondedown down up nonde down p = up nonde down up nonde down

17 Stona17 Aleksanda Kzywoń Politechnika Śląska Wydział Automatyki, Elektoniki i Infomatyki Instytut Automatyki, Zakład Inżynieii Systemów Popomienny efekt sąsiedztwa po ekspozycji na pomieniowanie ultafioletowe Mail: aleksanda.kzywon@polsl.pl Tel: (32) Komóki oganizmu ludzkiego doznają stesu oksydacyjnego, nie tylko w wyniku oksydacyjnych pocesów metabolicznych, ale także pod wpływem zewnętznych czynników fizycznych, m.in. pomieniowania ultafioletowego (UV). Pomieniowanie UV może kadzać komóki bezpośednio, ale także może indukować efekt sąsiedztwa (ang. adiation induced bystande effect). Zjawisko to jest obsewowane w komókach, któe nie były bezpośednio napomieniowane lecz otzymały sygnały (głównie kadzające) wysyłane pzez komóki napomieniowane. Pomieniowanie UV obejmuje tzy zakesy widma słonecznego: UVA ( nm), UVB ( nm) i UVC ( nm), któego mechanizm oddziaływania jest óżny. Metodyka: Badania wykonywane były na komókach ludzkich fiboblastów skóy (NHDF) któe były eksponowane na óżne dawki pomieniowania ultafioletowego z zakesu UVA, UVB oaz UVC. Układ ekspeymentalny polegał na koinkubacji komóek napomienianych, osnących w studzienkach płytek 6dołkowych, z komókami nie napomienianymi osnącymi w specjalnych insetach, któe wstawiano do studzienek natychmiast po ich napomienieniu. Tanspaentna błona stanowiąca dno insetów pozwala na dyfuzję składników podłoża, lecz dzięki śednicy poów 0,4µm nie pozwala na bezpośedni kontakt komóek. Badania obejmowały analizę aktywności polifeacyjnej, indukcję apoptozy, nekozy, oznaczanie poziomu eaktywnych fom tlenu i azotu. Apaatua: W badaniach kozystano z cytofluoymetu pzepływowego (Becton Dickinson, FBD CSAia III), geneatoów pomieniowania UVA, UVB i UVC (Ultaviolet Cosslinkes) oaz spektofotometu mikopłytkowego. Pzykładowy wynik: Wykazano indukcję efektu sąsiedztwa pod wpływem pomieniowania UVA, UVB oaz UVC w komókach pawidłowych skóy (NHDF) miezoną testem MTS.

18 Stona18 Anna Lalik Politechnika Śląska; Zakład Inżynieii Systemów Centum Biotechnologii Politechniki Śląskiej Indukowane pomieniowaniem zmiany pofilu glikozylacji komóek Mail: ; Tel: (32) Identyfikacja mechanizmów zmian pofilu glikozylacji komóek poddanych pomieniowaniu. Metodyka: Oznaczanie pofilu glikozylacji komóek za pomocą lektyn znakowanych fluoescencyjnie; oznaczanie poziomu ekspesji genów kodujących enzymy związane z glikozylacją za pomocą mikomaciezy ekspesyjnych i RealTime qpcr, oznaczanie poziomu glikozylotansfeaz pzy wykozystaniu techniki Westen Blotting Apaatua: Skane mikomaciezy (Agilent), system do RealTime qpcr (BioRad), cytofluoymet pzepływowy (BD), czytnik fluoescencji (Tecan), system do dokumentacji żeli i chemiluminescencji (Syngene) Pzykładowy wynik: Zmiana poziomu fluoescencji komóek znakowanych lektyną LCA (A) oaz poziomu ekspesji genu MGAT2 (B) w wybanych punktach czasowych po napomienieniu. (A) (B)

19 Stona19 Adaptacyjna filtacja genów na podstawie ekspesyjnych mikomaciezy DNA Michał Maczyk Instytut Automatyki, Politechnika Śląska Mail: Tel: Mikomacieze oligonukleotydowe mogą służyć do poszukiwanie genów óżniących się ekspesją pomiędzy badanymi populacjami (tzw. diffeentially expessed genes, DEG). Jednak występowanie tzw. poblemu wymiaowości związanego z duża liczbą cech (genów) pzy elatywnie małej liczbie póbek (mikomaciezy) powoduje znajdowanie genów fałszywie dodatnich. Zastosowanie koekty na wielokotne testowanie pozwala na kontolę FDR, ale powoduje zmniejszenie czułości wykywania genów óżnicujących. Rozwiązaniem może być zmniejszenie liczby cech popzez odfiltowanie genów, któe nie óżnią się ekspesją pomiędzy badanymi populacjami, a następnie zastosowanie testów statystycznych z koektą na wielokotne testowanie, już dla mniejszej ilości cech. Metodyka: Zapoponowana metoda filtacji genów wykozystuje śednią lub waiancję ekspesji genów pomiędzy wszystkimi póbkami, bez względy na jej gupę. Rozkład wybanej statystyki jest modelowany mieszaniną ozkładów nomalnych. Następnie za pomocą algoytmu kśednich wybieane są nieinfomatywne składowe. Geny pzypoządkowane do wybanych składowych na podstawie maksymalizacji funkcji gęstości pawdopodobieństwa zostają odfiltowane. Apaatua: Wykozystanie klasta obliczeniowego Ziemowit do symulacji danych mikomaciezowych oaz modelowania danych mieszaniną ozkładów nomalnych. Pzykładowy wynik: Dzięki analizie danych symulacyjnych oaz tzech zeczywistych zbioów danych udowodniono potzebę filtacji genów dla danych mikomaciezowych. Wykazano, że dobze dobane poceduy filtacji pozwalają na zwiększenie czułości znajdowania genów óżnicujących. Zapoponowana adaptacyjna filtacja genów pozwala na automatyczne zmniejszenie wymiaowości danych i usunięcie genów o niskich sygnałach, któe nie óżnicują analizowanych gup danych.

20 Stona20 Kzysztof PsiukMaksymowicz Afiliacja Instytut Automatyki, Politechnika Śląska, Gliwice Mail: Tel: (32) ; (32) pogamowanie ównoległe Modelowanie wzostu guza, zmian unaczynienia oaz wpływu teapii Biologia obliczeniowa, modelowanie matematyczne, pzetwazanie obazów medycznych, Metodyka: ównania óżniczkowe cząstkowe, metody numeyczne, metody óżnic skończonych, heuystyczne metody optymalizacji, MPI Apaatua: Klaste bazodanowy i obliczeniowy ( Pzykładowy wynik: Poównanie wyników działania algoytmów heuystycznych (symulowanego wyżazania, algoytmu genetycznego i algoytmu mówkowego) celu znalezienia suboptymalnego potokołu leczenia.

21 Stona21 Michał Staniszewski Wydział Automatyki, Elektoniki i Infomatyki sygnału, pzetwazanie sygnału Metodyka: (SVD) Metody pzetwazania spektoskopii ezonansu magnetycznego Michal.Staniszewski@polsl.pl; Tel: Magnetyczny ezonans jądowy, spektoskopia ezonansu magnetycznego, modelowanie Metody modelowania sygnału opate na ozkładzie maciezy według watości osobliwych Apaatua: Wyniki uzyskane z Zakładu Fizyki Medycznej, Centum Onkologii w Gliwicach Pzykładowy wynik: Wykes 1. Pzykład sygnału widma NMR waz z modelem sygnału.

22 Stona22 na óżne czynniki stesujące Student Sebastian, Magdalena Skonieczna Centum Biotechnologii, Instytut Automatyki Wydział Automatyki, Elektoniki i Infomatyki Politechnika Śląska Zmiany chemiczne stuktuy kwasów nukleinowych w komókach eksponowanych Mail: sebastian.student@polsl.pl; Tel: Mail: magdalena.skonieczna@polsl.pl; Tel: Ocena ilości kodzeń oksydacyjnych w komókach pod wpływem stesu oksydacyjnego. Analiza zmian chemicznych stuktuy DNA i RNA. Tójwymiaowe obazowanie komóek i analiza wyników metodą mikoskopii konfokalnej. Analiza zmian komókowych metodą cystometii pzepływowej. Analiza wielowymiaowych danych biomedycznych (np. mikomaciezy DNA, maciezy białkowych, ealtime PCR, obazów mikoskopowych, chomatogaficznych). Modelowanie z wykozystaniem pogamowania ównoległego CUDA, MPI. Metodyka: Metodyka ównoczesnej izolacji i ekstakcji nukleozydów kwasów DNA i RNA, uwzględniająca dużą wydajność. Oznaczenia modyfikacji kwasów nukleinowych z wykozystaniem wysokospawnej chomatogafii cieczowej. Chaakteystyka komóek i zmian ich stuktuy metodami mikoskopowymi, w szczególności mikoskopii konfokalnej. Modelowanie matematyczne pocesów biologicznych z wykozystaniem pogamowania ównoległego CUDA i MPI Apaatua: System HPLC z detektoem elektochemicznym oaz UVVis; mikoskop konfokalny skaningowy i inne; cytomet pzepływowy z soteem Pzykładowy wynik: 1. Ocena ilości kodzeń DNA i RNA w opaciu o poziom 8hydoxy2deoxyguanozyny oaz 8hydoxyguanozyny w komókach HCT116, K562, Me45 poddanych pomieniowaniu jonizującemu. 2. Zmodyfikowano poceduę izolacji i cięcia kwasów nukleinowych w celu uzyskania wysokiej wydajności w obecności kodzonych nukleozydów. 3. Zbadano lokalizację ponadtlenków w komókach metodą mikoskopii konfokalnej 4. Implementacja modelu wzostu unaczynionego guza w śodowisku CUDA C.

23 Stona23 Poszukiwanie tła genetycznego adioważliwości analiza danych Joanna Żyła Instytut Automatyki, Wydział Automatyki Elektoniki i Infomatyki, Politechnika Śląska, ul. Akademicka 16, Gliwice Mail: joanna.zyla@pols.pl; Tel: Tematyka badawcza doktoantki opiea się o znalezienie nowych algoytmów jak i udoskonalenie istniejących, pomagających wyznaczanie tła genetycznego opowiedzianego pośednio jak i bezpośednio za eakcje na pomieniowanie jonizujące. Efekt pomieniowania podobnie jak wpływ pomieni słonecznych, jest indywidualny w związku z tym badania skupione są na wyszukaniu genów i polimofizmów w nich znajdujących się w celu wykazania wewnątz gatunkowych óżnic w eakcji na pomieniowanie jonizujące. Metodyka: Metodyka badawcza opieana jest na analizie statystycznej, modelowaniu i "data mining". Poces modelowania jest jednym z piewszych etapów badań. Pozwala on na zaobsewowanie podstawowych eakcji na dawkę pomieniowania badanej populacji. W zależności od pocesu dopasowanie danych do modelu odbywa się popzez liniowa lub nieliniową metodę najmniejszych kwadatów. Wyznaczenie takiej kinetyki i jej paametów pozwala np. na detekcję podgup w populacji. W tym celu wykozystuje się na pzykład metodę mikstu Gaussowskich czy metody detekcji watości odstających (Hubet and Vandevieen, 2008). Otzymane tym sposobem podpoulacje analizowane są popzez technikę ogólnie nazywaną "data mining", któa jest odpowiednio dobieana do typu analizowanych danych, a jej końcowym efektem jest gupa polimofizmów jak i genów opisujących poblem badawczy. Analiza często wpieana jest pzez ogólno dostępne nazędzia np. do oceny wpływu polimofizmu na oganizm (PolyPhen2, PHANTER etc.) Apaatua: W amach pojektu "A" wykozystywany jest klaste obliczeniowy "Ziemowit". Pzykładowy wynik: Pzykładowym wynikiem może być analiza wyszukiwania polimofizmów na gupie myszy wsobnych. Początkowy zbió danych opieał sie o 14 linii, myszy na któych pzepowadzono test "G2 chomosomal adiosensitivity" (dawka 0.5Gy). Jako wyniki testu uzyskano liczbę abeacji chomosomowych w óżnych odstępach czasu od napomieniowania. Dla takich danych zapoponowano model opisany pzez dwa paamety: k liczba abeacji oaz T szybkość napawy mateiału genetycznego. Rozkład obu

24 Stona24 No. of beaks and gaps paametów został poddany dekompozycji pzy pomocy metody mikstu Gaussowskich co dopowadziło do uzyskania dwóch podgup myszy: adioważliwe (NON/LtJ, BALB/cByJ, BALB/cAn) oaz myszy "nomalnie" eagujące na dawkę pomieniowania. Poniżej pezentowany wykes pzedstawia kinetykę napawy kodzeń poszczególnej linii myszy jak i wyselekcjonowane podgupy Dynamic of DNA epai in time NON/LtJ BALB/cByJ BALB/cAn Nomal esponse Radiosensitive Time afte iadiation [h] wykes 1 Dynamika napawy mateiału genetycznego analizowanych linii myszy waz z zaznaczonymi podgupami myszy cechującymi się inną eakcją na pomieniowanie jonizujace.

25 Stona25 na metalach i mateiałach minealnych Beata Cwalina Kateda Biotechnologii Śodowiskowej, Politechnika Śl. Mail: Beata.Cwalina@polsl.pl biomateiałów. Negatywne i pozytywne aspekty twozenia się biofilmów Badania stuktu, właściwości i oddziaływań w obębie układów biologicznych, w tym błon biologicznych (biofilmów) ważnych z punktu widzenia biotechnologii, bioinżynieii i inżynieii Apaatua: Mikoskop sił atomowych (AFM) Uzyskanie obazów tójwymiaowych umożliwia badanie wielkości elementów stuktualnych, np. głębokości i śednicy poów, odległości między nimi, ocenę zmian topogafii powiezchni (bio)mateiałów i biofilmów, a także oganizacji pzestzennej zaadsobowanych elementów biologicznych (białek, komóek). Możliwe są ównież badania lokalnych zmian jednoodności, tacia i elastyczności powiezchni póbek, w tym biologicznych, jak i zmian właściwości adhezyjnych. AFM nie wymaga specjalnego pzygotowania póbek do badań. Podczas badań nie następuje ich łatwe niszczenie, co jest ważne w pzypadku analiz póbek biologicznych, w tym białek i biomateiałów tkankowych. Możliwe są pomiay w atmosfeze powietza lub innych, okeślonych gazów, a także w śodowisku ciekłym. Dyspesyjny spektomet amanowski z mikoskopem konfokalnym Umożliwia badanie chaakteu wiązań twozących się m.in. w stuktuze biofilmów ważnych w pocesach biotechnologicznych, biokoozji metali, biodeteioacji mateiałów minealnych i óżnych biomateiałów, także pod wpływem czynników modyfikujących, jak ównież między mateiałem a dowolną błoną biologiczną i/lub wastwą modyfikującą powiezchnię. Można też badać zmiany w stuktuze uwodnienia póbek biologicznych, w tym białek i tkanek.

26 Stona26 na wybanych mateiałach minealnych Weonika Dec Kateda Biotechnologii Śodowiskowej, Politechnika Śl. Mail: Twozenie się biofilmu bakteii Acidithiobacillus feooxidans Mail: Tel: Ocena zdolności twozenia błon biologicznych (biofilmów) pzez bakteie tlenowe Acidithiobacillus feooxidans, na powiezchni mateiałów minealnych, np. szkła, betonu, u kamionkowych; badanie stuktuy biofilmów i ocena ich wzostu. Metodyka: Badano biofilmy twozone pzez wybany szczep utleniających bakteii siakowych Acidithiobacillus feooxidans na póbkach szkła, betonu oaz u kamionkowych, wykozystując m.in. skaningowy mikoskop konfokalny fimy OLYMPUS. Apaatua: Skaningowy mikoskop konfokalny fimy OLYMPUS. Pzykładowy wynik: Za pomocą skaningowego mikoskopu konfokalnego uwidoczniono biofilm i pokazano chaakte wzostu komóek bakteii na powiezchni szkła waz z topogafią powiezchni. Obazy póbki po 48 h inkubacji w pożywce płynnej Silvemana i Lundgena (9K), zawieającej bakteie A. feooxidans, wskazują na zdolność twozenia pzez te bakteie twałego biofilmu na powiezchni szkła (Rys. 1). Rys. 1 Fomowanie biofilmu A. feooxidans: A widok 2D, B widok 3D. Zdjęcia uzyskane za pomocą skaningowego mikoskopu konfokalnego.

27 desulfuicans na Wzost biofilmu bakteii Desulfovibio powiezchni stopu tytanu Alicja Hyniszyn Śl. Kateda Biotechnologii Śodowiskowej, Politechnika Mail: Tel: Mail: Ocena zdolności twozenia błon biologicznych (biofilmów) pzez óżne mikooganizmy, zwłaszcza bakteie tlenowe i beztlenowe, m.in. Desulfovibio desulfuicans, na powiezchni metali i innych mateiałów, np. stopów tytanu; badanie stuktuy biofilmów i ich właściwości fizykochemicznych. Metodyka: Badano biofilm wybanego szczepu Desulfovibio desulfuicans, któy był twozony na stopie Ti6Al4V (póbki cylindyczne), wykozystując m.in. mikoskop sił atomowych (atomic foce micoscope; AFM) system Innova fimy Buke. Apaatua: Mikoskop sił atomowych (AFM) system Innova fimy Buke. Pzykładowy wynik: Stona Rys. 1. Obazy AFM (uzyskane w óżnych tybach) powiezchni stopu tytanu po 1 dniu inkubacji w pożywce płynnej z piogonianem, zaszczepionej bakteiami D. desulfuicans. 27 Za pomocą mikoskopu AFMInnova uwidoczniono biofilm i pokazano chaakte wzostu komóek bakteii na powiezchni stopu Ti6Al4V. Obazy AFM (uzyskane w óżnych tybach) póbki po 1 dniu inkubacji w pożywce płynnej Postgate a z piogonianem, zawieającej bakteie D. desulfuicans, wskazują na zdolność twozenia pzez te bakteie w kótkim czasie (24 h) twałego biofilmu na powiezchni stopu tytanu (Rys. 1).

28 Stona28 CENTRUM TECHNOLOGII POLITECHNI ŚLJ Koneli Miksch Politechnika Śląska Mail: ; Tel: Stuktua Centum Biotechnologii: Laboatoium Bioinfomatyki i Biologii Obliczeniowej Pacownia Cyfowego Pzetwazania i Wizualizacji Obazów Biomedycznych Pacownia Bioinfomatycznych Systemów Bazodanowych Pacownia Pzygotowania i Składowania Danych Pacownia Obliczeń Równoległych Laboatoium Genetyki Molekulanej i Inżynieii Genetycznej Pacownia biochemiczna Pacownia mikomaciezy Pacownia DNA i RNA Pacownia cytologiczna Pacownia kultu tkankowych Pacownia badań Mikoskopowych i wizualizacji Laboatoium Syntez i Analiz Chemicznych Pacownia Analiz Spektoskopowych Pacownia Spektometii Magnetycznego Rezonansu Jądowego Pacownia Analiz Chomatogaficznych Pacownia Izolacji Białek Enzymatycznych Laboatoium Biotechnologii Śodowiskowej Pacownia Monitoingu Biocenoz Bakteyjnych Pacownia Bioemediacji Guntów/Gleby Pacownia Biologii i Mikobiologii Śodowiskowej Pacownia Badania Układów Biologicznych Wybane badania powadzone w amach Centum Biotechnologii: sieci neuonowe w steowaniu i bionfomatyce analiza statystyczna danych biomedycznych i biotechnologicznych genomika funkcjonalna w medycynie biologia molekulana mikobiologia i mykologia analityka chemiczna synteza nowych leków i ich nośników biotechnologia wody i ścieków bioemediacja guntów biofilmy ekotoksykologia

29 Stona29 Spektoskopia Ramana w badaniu biofilmów Julia Neidek Politechnika Śląska, Wydział Inżynieii Śodowiska i Enegetyki, Kateda Biotechnologii Śodowiskowej, Gliwice, ul. Akademicka 2 julia.neidek@polsl.pl Tematyka: ZDJĘCIE ELEGENTA Biofilm (błona biologiczna) jest szeoko ozpowszechnioną fomą życia mikooganizmów na Ziemi. Jest on złożoną wielokomókową stuktuą składającą się z bakteii oaz innych mikooganizmów połączonych ze sobą i z podłożem za pomocą pozakomókowych substancji polimeowych (EPS; ang. Extacellula Polymeic Substances). Obsza zainteesowań obejmuje wykozystanie Spektoskopii Ramana do badania biofilmów. Apaatua: Spektomet Ramana HORIBA Scientific LabRam HR800 zakes widmowy: UVVISNIR: nm Zastosowanie: Głównym zastosowaniem Spektoskopii Ramana jest identyfikacja związków chemicznych i okeślanie ich budowy, na podstawie poszczególnych gup funkcyjnych, zobazowanych w uzyskanych widmach. W pzypadku badania biofilmów, Spektoskopia Ramana służy do niedestukcyjnej analizy chemicznej matycy biofilmu. Pozwala na badanie żywego biofilmu. Umożliwia badanie stuktuy maciezy biofilmu, ozóżnienie poszczególnych polimeów wchodzących w skład EPS. Dzięki tej metodzie możliwa jest także identyfikacja mikooganizmów twozących biofilm.

30 Stona30 Biotansfomacje użyteczne w pzemyśle famaceutycznym i kosmetycznym Małgozata Bedys Politechnika Śląska, Wydział Chemiczny Mail: malgozata.bedys@polsl.pl; Tel: Intensywne pocesy biotansfomacji powadzone w ciągłych mikoeaktoach o kontolowanej nanostuktuze. W amach tego pojektu opócz konstukcji oaz aktywacji monolitycznego mikoeaktoa enzymatycznego o multimodalnej stuktuze poów, typu high pefomance, opacowywane są óżne ozwiązania pocesowe, takie jak: konwesja sachaozy pzy wykozystaniu inwetazy hydoliza BAPNA pzy wykozystaniu typsyny poteoliza białek pzy wykozystaniu typsyny otzymywanie laktonów w eakcji BaeyeaVilligea pzy wykozystaniu lipazy tansestyfikacja pzy wykozystaniu lipazy Pzykładowy wynik: Pzy wykozystaniu mikoeaktoa enzymatycznego w pocesie hydolizy sachaozy po upływie ok. 3,5 sekundy otzymano 90% konwesję. Poces ten jest badzo stabilny, po upływie 50 dni konwesja oscyluje w okolicach tej samej watości.

31 Stona31 Zastosowanie UHPLCMS/MS w bioanalityce Sylwia Magiea Politechnika Śląska, Wydział Chemiczny, Kateda Chemii Analitycznej Mail: sylwia.magiea@polsl.pl; Tel: związków polifenolowych i ich metabolitów; enancjomeów leków ich metabolitów; innych związków biologicznie aktywnych. Tematyka badawcza obejmuje oznaczanie w płynach biologicznych: leków należących do óżnych gup teapeutycznych; W amach powadzonych badań ealizowane są następujące zadania badawcze: opacowanie i optymalizacja waunków ozdzielania chomatogaficznego badanych związków biologicznie aktywnych; dobó waunków pacy spektometu mas; opacowanie i optymalizację paametów izolacji i wzbogacania badanych analitów z póbek biologicznych; wyznaczenie paametów walidacji opacowanych pocedu; aplikacja opacowanych metod do póbek biologicznych. Metodyka: Zastosowanie ultaspawnej chomatogafii cieczowej spzężonej z tandemową spektometią mas oaz z detektoem UV (UHPLCMS/MSUV) w odwóconym układzie faz do oznaczania szeokiego spektum związków biologicznie aktywnych w płynach biologicznych. Zastosowanie ultaspawnej chomatogafii cieczowej spzężonej z detektoami z matycą diodową oaz fluoescencyjnym (UHPLCUV/FL) w nomalnym układzie faz do oznaczania enancjomeów leków i ich metabolitów. Zastosowanie ekstakcji do fazy stałej (SPE) w połączeniu z sobentami o óżnych właściwościach do izolacji i wzbogacania analitów z póbek biologicznych. Apaatua: Tandemowy spektomet mas 4000 Q TRAP (Applied Biosystems/MDS SCIEX, Foste City, CA, USA) Chomatogaf cieczowy spzężony z tandemową spektometią mas oaz z detektoem UV (UHPLCMS/MSUV) (Dionex Copoation, Sunnyvale, CA, USA) Chomatogaf cieczowy spzężony z detektoami z matycą diodową oaz fluoescencyjnym (UHPLCDAD/FL) (Meck Hitachi, Damstadt, Gemany) Zestaw do ekstakcji do fazy stałej (SPE) BAKERBOND spe12g system (J.T. Bake Inc., Devente, Nethelands)

32 Stona32 Pzykładowy wynik: Uwzględniając ozwój medycyny i potzeby, jakie wynikają ze skutecznej diagnostyki dla podejmowania właściwych decyzji teapeutycznych, fagment badań obejmował zastosowanie nowoczesnych metod analitycznych do ównoczesnego oznaczania β blokeów, związków polifenolowych oaz ich metabolitów w płynach biologicznych. W celu oznaczania wybanych związków biologicznie aktywnych, zastosowana została metoda ultaspawnej chomatogafii cieczowej z tandemowym spektometem mas (UHPLCMS/MS). Jednym z głównych zadań było opacowanie i zoptymalizowanie paametów wydzielania i wzbogacania analitów z póbek biologicznych. W celu izolacji leków, związków polifenolowych i ich metabolitów z póbek moczu zastosowano ekstakcję do fazy stałej (SPE; solid phase extaction). Badania efektywności ekstakcji uwzględniały optymalizację paametów, takich jak: odzaj sobentu, ph oaz objętość ozpczalnika do elucji, ph i objętość póbki, czas senia złoża, odzaj ozpczalnika do pzemywania. W amach badań pzepowadzono badania nad doboem optymalnych waunków ozdzielania chomatogaficznego oaz pacy spektometu mas. Realizacja tego zadania polegała na zastosowaniu óżnych waunków chomatogaficznych: wypełnienie kolumny chomatogaficznej, tempeatua kolumny, skład, pzepływ oaz ph fazy uchomej. Ostatecznie ozdzielanie chomatogaficzne leków, polifenoli i metabolitów pzepowadzono w odwóconych układach faz z zastosowaniem odpowiednich pogamów elucji gadientowej. W celu uzyskania kótkiego czasu analizy zastosowano sobent o dobnym uzianieniu (sub2 µm) Hypesil GOLD ( mm, 1.9 μm). Dodatek kwasu mówkowego do wodnego składnika eluentu wpłynął na lepsze ozdzielenie wybanych związków, lepszą symetię pików, a także na zwiększenie efektywności jonizacji podczas detekcji z zastosowaniem MS/MS. W pzypadku zastosowania tandemowego spektometu mas analizę póbek na zawatość oznaczanych związków pzepowadzono za pomocą jonizacji pzez elektoozpaszanie (ESI). Dalsze badania pozwoliły na dobó tybu twozenia jonów: dodatniego lub ujemnego, w zależności od właściwości oznaczanych analitów. Ponadto dla każdego związku wybano odpowiednie waunki jonizacji zastosowane w dalszych badaniach. W amach optymalizacji waunków pacy spektometu mas okeślono odpowiednie paamety pacy źódła jonów (T, IS, GS1, GS2, CUR) oaz paamety zależne od właściwości badanych związków (DP, EP, CE, CXP), pzy któych możliwe było otzymanie jak najbadziej wyaźnego sygnału dla poszczególnych jonów fagmentacyjnych. Detekcję leków, związków polifenolowych oaz ich metabolitów z zastosowaniem ESIMS/MS pzepowadzono w opcji monitoowania wybanych jonów fagmentacyjnych pochodzących od okeślonego pekusoa (M; multiple eaction monitoing), co pozwoliło znacznie zwiększyć selektywności i czułość metody, a tym samym wpłynęło na obniżenie ganicy oznaczalności badanych związków [1]. Na ysunku 1 pzedstawiono pzykładowe widma mas popanololu oaz kwecetyny zaejestowane pzy optymalnych paametach pacy spektometu mas, natomiast na ysunku 2 pzedstawiono pzykładowy chomatogam mieszaniny wzoców βblokeów i ich metabolitów oaz związków polifenolowych i ich metabolitów zaejestowany w optymalnych waunkach chomatogaficznych i spektalnych.

33 i ich metabolitów z zastosowaniem techniki UHPLCESIMS/MS (a) w tybie jonów dodatnich (dla βblokeów i ich metabolitów); (b) w tybie jonów ujemnych (dla związków polifenolowych i ich metabolitów) [1]. Stona αhydoksymetopolol (αhmet), Odemetylometopolol (ODMMET), metopolol (MET), 4 hydoksypopanolol (4HO), popanolol (O), 5 hydoksykawedilol (5 CAR), Odemetylokawedilol (ODMCAR), kawedilol (CAR), kwas 3,4dihydoksybenzoesowy (3,4DHBA), kwas αhydoksyhipuowy (αhha), kwas 3,4dihydoksyfenylooctowy (DOPAC), 7,4 glukozyd daidzeiny (GluDA), kwas 4hydoksybenzoesowy (4HBA), (±)katechina ((±)CA), kwas hipuowy (HA), kwas wanilinowy (VA), kwas kawowy (CA), pueayna (PUR), kwas 4hydoksy3metoksyfenylowy (HVA), kwas 3hydoksybenzoesowy (3HBA), kwas 3hydoksyfenylooctowy (3HPA), ( )epikatechina (( )EP), galusan ( )epigallokatechiny (EGCG), glicytyna (GLY), kwas pkumaynowy (p COA), utyna (RUT), kwas feulowy (), galusan ( )epikatechiny (ECG), 8hydoksydaidzeina (8HDA), 2dihydodaidzeina (DHDA), kwacetyna (QUR), kwas benzoesowy (BA), hespeydyna (HSD), miycetyna (MYR), neohespeydyna (NHSD), demetyloglicyteina (DMGLC), 8hydoksygenisteina (8HGT), daidzeina (DA), glicyteina (GLC), kwecetyna (QUE), genisteina (GT), (±)naingenina ((±)NAR), 2dihydogenisteina (DHGT), apigenina (AP), kemfeol (M), hespeetyna (HST), isoamnetyna (ISO), 2 hydoksybiochanina A (2 H), 2 dihydobiochanina A (DH), Rys. 2. Chomatogamy uzyskane w takcie analizy mieszaniny wzoców chyzyna (CHS), pinocembyna (PIN), βblokeów i ich metabolitów oaz związków polifenolowych biochanina A (), 8hydoksydaidzeina (8HDA) 33 Rys. 1. Widma skanowania jonu fagmentacyjnego oaz pzykładowa fagmentacja oaz (b) kwecetyny (QUR) [1]. (a) popanololu (O) milinon (MIL), sotalol (SOT),

34 Stona34 W celu wyznaczenie podstawowych paametów, takich jak: specyficzność, ganice oznaczalności, ganice wykywalności, zakesy liniowości, pecyzja, dokładność, stabilność związków oaz efekt matycowy pzepowadzono walidację opacowanej metody analitycznej. Wszystkie obliczenia wykonano z zastosowaniem stałej kontoli metody wzocem wewnętznym (IS). Opacowane, zoptymalizowane i zwalidowane poceduy analityczne zastosowano do oznaczania βblokeów, polifenoli i ich metabolitów w płynach ustojowych. Analizie poddano póbki moczu pobane od osób zażywających βblokey (metopolol lub popanolol), pzyjmujących suplementy diety zawieające związki polifenolowe oaz spożywających podukty bogate w antyutleniacze. Póbki pobieane były w óżnych odstępach czasu od momentu podania leku. Opacowana metoda stanowi nazędzie do monitoowania teapii oaz badania wpływu składników diety na efekt teapeutyczny leków [1]. Odpowiednia intepetacja otzymanych wyników stwaza ealną szansę na eliminację lub zminimalizowanie inteakcji pomiędzy oznaczanymi związkami, a także może wnieść nowe, istotne infomacje ważne w podejmowaniu decyzji dotyczących postępowania leczniczego. 1. S. Magiea, I. Baanowska, J. Kusa, Development and validation of UPLCESIMS/MS method fo the detemination of selected cadiovascula dugs, polyphenols and thei metabolites in human uine, Talanta 89 (2012)

35 Stona35 Iena StaneczkoBaanowska Politechnika Śląska, Wydział Chemiczny, Kateda Chemii Analitycznej Mail: Tel: Laboatoium Chomatogaficznym i Spektometii Mas: N pojektu: N N leków i izoflawonów obok ich metabolitów" Wykozystanie apaatuy zakupionej z fundy Śląska A Pof. d hab. Iena StaneczkoBaanowska, Kieownik Katedy Chemii Analitycznej, pzedstawiła pojekty, w któych ealizacji używana jest apaatua umieszczona w Tytuł pojektu: Opacowanie pocedu analitycznych oaz metod chomatogaficznych i woltampeometycznych do analizy biomakeów, wybanych Kieownik pojektu: pof. d hab. Iena StaneczkoBaanowska, Okes ealizacji pojektu: Instytucja finansująca: Naodowe Centum Nauki N pojektu: 2011/03/N/ST4/00732 Tytuł pojektu: UPLCMS/MS w opacowaniach metod oznaczania antyoksydantów i leków nowej geneacji stosowanych w kadiologii Kieownik pojektu: d Sylwia Magiea Okes ealizacji pojektu: Instytucja finansująca: Naodowe Centum Nauki N pojektu: IP Tytuł pojektu: Ultaspawna chomatogafia cieczowa spzężona ze spektometią mas (UHPLCESIMS/MS) w analitycznych poceduach pofilowania związków biologicznie aktywnych Kieownik pojektu: d Sylwia Magiea Okes ealizacji pojektu: Instytucja finansująca: Ministestwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego N pojektu: INNOTECHK1/IN1/43/15894/NCBR/12 Tytuł pojektu: Opacowanie i atestacja nowych typów mateiałów odniesienia niezbędnych do uzyskania akedytacji euopejskiej pzez polskie laboatoia zajmujące się analityką pzemysłową Kieownik pojektu: pof. d hab. Iena StaneczkoBaanowska Okes ealizacji pojektu: Instytucja finansująca: Naodowe Centum Badań i Rozwoju Ponadto pof. d hab. Iena StaneczkoBaanowska pzedstawiła publikacje, w któych zamieszczono infomacje o zastosowaniu apaatuy zakupionej z fundy Śląska A: S. Magiea, I. Baanowska, J. Kusa, Development and validation of UPLCESI

36 Stona36 MS/MS method fo the detemination of selected cadiovascula dugs, polyphenols and thei metabolites in human uine, Talanta 89 (2012) (IF 3.794) S. Magiea, I. Baanowska, J. Kusa, J. Baanowski, A liquid chomatogaphy and tandem mass spectomety method fo the detemination of potential biomakes of cadiovascula disease, J. Chomatog. B 119 (2013) (IF 2.888) S. Magiea, I. Baanowska, J. Baanowski, Clinical applications of fast liquid chomatogaphy: A eview on the analysis of cadiovascula dugs and thei metabolites, J. Chomatog. B doi.og/ /j.jchomb (IF 2.888) S. Magiea, I. Baanowska, Methodology fo apid and simultaneous detemination of 23 selected dugs in human uine by UHPLCMS/MS fo clinical application, Biomed. Chomatog. (w ecenzji) (IF 1.966) S. Magiea, Fast, simultaneous quantification of thee novel cadiac dugs in human uine by MEPSUHPLCMS/MS fo theapeutic dug monitoing, Talanta (w ecenzji) (IF 3.794) D Joanna Płonka z Katedy Chemii Analitycznej omówiła apaatuę zakupioną z fundy Śląska A, mieszczącą się w Laboatoium Chomatogaficznym i Spektometii Mas.

37 Stona37 Agata Wawzkiewicz Politechnika Śląska, Wydział Chemiczny, Kateda Fizykochemii i Technologii Polimeów, Gliwice, Ks. M. Stzody 9 ównań óżniczkowych. Zastosowanie nieliniowego ównania Langevina do opisu dyfuzyjnego modelu aktywności kanałów jonowych typu BK Ca Mail: agata.wawzkiewicz@polsl.pl; Tel: Modelowanie matematyczne pocesów związanych z tanspotem jonów pzez membany biologiczne, analiza nieliniowych zagadnień dyfuzyjnych, metody numeyczne ozwiązywania Metodyka: Analiza aktywności kanałów jonowych na podstawie danych doświadczalnych uzyskanych metodą patch clamp, obejmująca m.in. wyznaczenie pawdopodobieństwa stanu pzewodzącego kanału (p otw ), śednich czasów twania ozpoznanych stanów kanału (τ otw, τ zamk ), okeślenie watości współczynnika Husta dla szeegów długości kolejnych stanów kanału (H). Zastosowanie ównania Langevina w modelowaniu aktywności kanałów jonowych. Studia numeyczne z wykozystaniem algoytmu RungegoKutty czwatego zędu i badania symulacyjne wg opacowanego modelu matematycznego. Apaatua: Pomiay pądów jonowych pzez białka kanałowe za pomocą wzmacniacza opeacyjnego Axopatch 200B (Axon Instuments), ealizacja modelu oaz analiza danych doświadczalnych i pochodzących z symulacji pzy pomocy własnych pogamów napisanych w języku MATLAB (wykonywanych w śodowisku MATLAB R2009b Math Woks Inc.) na komputeze PC. Pzykładowy wynik: p otw τ otw [ms] τ zamk [ms] H Wyniki analizy danych ekspeymentalnych 0,63 1,17 0,58 0,73 0,94 3,65 0,31 0,71 Wyniki analizy danych wygeneowanych w symulacji 0,63 1,21 0,76 0,75 0,94 3,71 0,40 0,76

38 Stona38 Inżynieskich i Biomedycznych Mata KielJamozik, Maciniak Kateda Biomateiałów i Inżynieii Wyobów Medycznych, Wydział Inżynieii Biomedycznej, Politechnika Śląska, ul. de Gaulle a 72, Zabze mata.kieljamozik@polsl.pl; (32) Możliwości badawcze Laboatoium Badań Mateiałów jan.maciniak@polsl.pl; (32) , (32) W pezentacji pzedstawiono możliwości badawcze apaatuy stanowiącej wyposażenie: Pacowni Inżynieii Powiezchni Mateiałów Inżynieskich i Biomedycznych oaz Badań Modelowych i Eksploatacyjnych Mateiałów i Elementów Potetyki Stomatologicznej, Pacowni Technologii Pocesów Mateiałowych w Potetyce Stomatologicznej, Pacowni Zintegowanych Pocesów Mateiałowych w Potetyce Stomatologicznej. Metodyka: Zakupiona apaatua naukowobadawcza umożliwia: ealizację badań adhezji wastw i powłok w skali miko oaz twadości wastw i powłok w zakesie badań w skali miko i nanometycznej mateiałów i wastw powiezchniowych, wykonanie stałych uzupełnień potetycznych (metalowych i pełnoceamicznych) oaz uzupełnień uchomych, a także pac kombinowanych (koony teleskopowe, łączniki implantopotetyczne, mosty składane), kompleksową obóbkę zóżnicowanych twozyw potetycznych (stopów metali, ceamiki, wosków i polimeów), kompleksową diagnostykę wad zgyzu i czynności mięśni układu stomatognatycznego pzy wykozystaniu pomiaów łukiem twazowym, wykonywanie modeli 3D gipsowych, pojektowanie pac potetycznych w śodowisku witualnym, wykonanie wymagających postaci konstukcyjnych potez szkieletowych. Apaatua: Pacownia Inżynieii Powiezchni Mateiałów Inżynieskich i Biomedycznych oaz Badań Modelowych i Eksploatacyjnych Mateiałów i Elementów Potetyki Stomatologicznej: otwata platfoma pomiaowa, Pacownia Technologii Pocesów Mateiałowych w Potetyce Stomatologicznej: odlewnia indukcyjna piece do wygzewania pieścieni,

39 Stona39 Obciążenie wgłębnika Fn, N Siła tacia Ft, N Współczynnik tacia µ Obciążenie wgłębnika Fn, N Emisja akustyczna AE, % Głębokość penetacji Pd, nm elektopoleka, fezaka potetyczna, piec do ceamiki, piec do synteyzacji, Pacowni Zintegowanych Pocesów Mateiałowych w Potetyce Stomatologicznej: skane bezdotykowy D700 z opogamowaniem, fezaka steowana numeycznie, łuki twazowe elektoniczne, atykulato. Pzykładowy wynik: Pzykładowe wyniki badań ealizowanych pzy wykozystaniu platfomy otwatej ilustują ysunki 1 i 2. Fn Pd Ft Obciążenie wgłębnika Fn, N Rys. 1. Pzykładowe wyniki badań adhezji dla wastwy anodowej wytwozonej na stopie Ti6Al7Nb z wykozystaniem metody zaysowania (scatch test) µ Głębokość penetacji Pd, nm Rys. 2. Pzykładowa kzywa pzedstawiająca zależność obciążenia wgłębnika w funkcji głębokości penetacji umożliwiająca okeślenie modułu Younga oaz twadości instumentalnej dla kości gąbczastej z wykozystaniem metody Olivea&Phaa

40 Stona40 Piot Wodaski Kateda Biomechatoniki, Politechnika Śląska Metodyka: Wykozystanie systemów analizy uchu w ehabilitacji osób doosłych i dzieci z poblemami neuologicznymi Robet Michnik, Maek Gzik, Jacek Jukojć, Agata GuzikKopyto, Katazyna JochymczykWoźniak, mail: Robet.Michnik@polsl.pl; Tel: W pacy pzedstawiono możliwości zastosowania systemów do analizy uchu do wspomagania diagnostyki układu uchu oaz monitoowania postępów ehabilitacji pacjentów ze schozeniami ne uologicznymi. W Katedze Biomechatoniki powadzone są badania nad możliwościami aplikacyjnego wykozystania doświadczalnych i modelowych metod stosowanych w biomechanice do oceny układu uchu człowieka. Pace powadzone w tym obszaze pzez pacowników Katedy zaowocowały między innymi: opacowaniem metodyki oceny postępów ehabilitacji pacjentów po udaach mózgu, któą testowano oaz wdożono w Gónośląskim Centum Rehabilitacji Repty w Tanowskich Góach, opacowaniem metodyki oceny postępów leczenia dzieci z mózgowym poażeniem dziecięcym, któą wykozystano w ocenie leczenia pacjentów Gónośląskiego Centum Zdowia Dziecka w Katowicach. Wyniki pezentowane w pacy powstały w amach pac 2011/01/B/NZ7/02695, N N , N N finansowanych pzez Naodowe Centum Nauki. Apaatua: W badaniach wykozystano system do analizy uchu BTS Smat, platfomy dynamometyczne fimy Kisle, platfomy dynamometyczne fimy AMTI, system pomiau potencjału sygnałów EMG fimy Noaxon, system XSENS Biomech, dynamomet dłoniowy fimy Noaxon. Pzykładowe wyniki: Pzykładowe wyniki badań chodu zaejestowane dla dziecka z poażeniem mózgowym

41 w ehabilitacji Technologie witualnej zeczywistości Piot Wodaski Kateda Biomechatoniki, Wydział Inżynieii Biomedycznej, Politechnika Śląska Mail: ; Tel: Zbadano wpływ Witualnych Technologii na subiektywne odczucia badanych osób oaz w pocesie ehabilitacyjnym. Pzepowadzono dokonano oceny pzydatności technologii ekspeyment polegający na analizie wpływu zabuzeń wywołanych w śodowisku witualnej zeczywistości na zdolność utzymywania ównowagi. Metodyka: Do badań wybano gupę 39 studentów w tym 30 kobiet i 9 mężczyzn w wieku od 20 do 25 lat. Pzepowadzono badanie zdolności utzymywania ównowagi w pomieszczeniu witualnej jaskini. Podczas badania pzepowadzono test Rombega, podczas póby tzydziestosekundowej z otwatymi oczami, wyznaczając paamety stabilogaficzne. Następnie pzez tzydzieści sekund zadawano bodźce wizualne symulujące tzęsienie ziemi w płaszczyźnie stzałkowej i czołowej. Pomia paametów wykonano platfomą Zebis FDMS wyznaczając eakcje sił podłoża. Badane osoby nie były wcześniej wcześniej poinfomowani o fomie i pzebiegu badania Apaatua: System witualnej zeczywistości typu Cave służy do wielościanowej pojekcji pzestzennego obazu steeoskopowego 3D. System taki umożliwia wyświetlanie pzestzennego obazu steeoskopowego na tzech postopadłych powiezchniach i podłodze, a także wyświetlanie aplikacji inteaktywnych z możliwością oddziaływania użytkownika z elementami wyświetlanego obazu. Pzykładowy wynik: [%] 200 Długość ścieżki podpacia odniesiona do badań z bez zabuzeń dla mężczyzn nume badanej osoby Pzykładowe wyniki badań pzepowadzonych z wykozystaniem spzętu zakupionego z pojektu "Śląska A" Stona M1 M2 M3 M4 M5 M6 M7 M8 M9

PRZEMIANA ENERGII ELEKTRYCZNEJ W CIELE STAŁYM

PRZEMIANA ENERGII ELEKTRYCZNEJ W CIELE STAŁYM PRZEMIANA ENERGII ELEKTRYCZNE W CIELE STAŁYM Anaizowane są skutki pzepływu pądu pzemiennego o natężeniu I pzez pzewodnik okągły o pomieniu. Pzyęto wstępne założenia upaszcząace: - kształt pądu est sinusoidany,

Bardziej szczegółowo

MIERNICTWO WIELKOŚCI ELEKTRYCZNYCH I NIEELEKTRYCZNYCH

MIERNICTWO WIELKOŚCI ELEKTRYCZNYCH I NIEELEKTRYCZNYCH Politechnika Białostocka Wydział Elektyczny Kateda Elektotechniki Teoetycznej i Metologii nstukcja do zajęć laboatoyjnych z pzedmiotu MENCTWO WEKOŚC EEKTYCZNYCH NEEEKTYCZNYCH Kod pzedmiotu: ENSC554 Ćwiczenie

Bardziej szczegółowo

Ocena siły oddziaływania procesów objaśniających dla modeli przestrzennych

Ocena siły oddziaływania procesów objaśniających dla modeli przestrzennych Michał Benad Pietzak * Ocena siły oddziaływania pocesów objaśniających dla modeli pzestzennych Wstęp Ekonomiczne analizy pzestzenne są ważnym kieunkiem ozwoju ekonometii pzestzennej Wynika to z faktu,

Bardziej szczegółowo

REZONATORY DIELEKTRYCZNE

REZONATORY DIELEKTRYCZNE REZONATORY DIELEKTRYCZNE Rezonato dielektyczny twozy małostatny, niemetalizowany dielektyk o dużej pzenikalności elektycznej ( > 0) i dobej stabilności tempeatuowej, zwykle w kształcie cylindycznych dysków

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie profilu prędkości płynu w rurociągu o przekroju kołowym

Wyznaczanie profilu prędkości płynu w rurociągu o przekroju kołowym 1.Wpowadzenie Wyznaczanie pofilu pędkości płynu w uociągu o pzekoju kołowym Dla ustalonego, jednokieunkowego i uwastwionego pzepływu pzez uę o pzekoju kołowym ównanie Naviea-Stokesa upaszcza się do postaci

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ FIZYKI, MATEMATYKI I INFORMATYKI POLITECHNIKI KRAKOWSKIEJ Instytut Fizyki LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI, ELEKTRONIKI I MIERNICTWA

WYDZIAŁ FIZYKI, MATEMATYKI I INFORMATYKI POLITECHNIKI KRAKOWSKIEJ Instytut Fizyki LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI, ELEKTRONIKI I MIERNICTWA WYDZIAŁ FIZYKI, MATEMATYKI I INFORMATYKI POITEHNIKI KRAKOWSKIEJ Instytut Fizyki ABORATORIUM PODSTAW EEKTROTEHNIKI, EEKTRONIKI I MIERNITWA ĆWIZENIE 7 Pojemność złącza p-n POJĘIA I MODEE potzebne do zozumienia

Bardziej szczegółowo

Katalog usług Kariera i Praca dlastudenta.pl

Katalog usług Kariera i Praca dlastudenta.pl Katalog usług Kaiea i Paca dlastudenta.pl Dołącz do gona naszych zadowolonych Klientów! Paca Paktyki Szkolenia Dlaczego dlastudenta.pl? Dlaczego wato zamieścić ogłoszenie na dlastudenta.pl: największy

Bardziej szczegółowo

Zależność natężenia oświetlenia od odległości

Zależność natężenia oświetlenia od odległości Zależność natężenia oświetlenia CELE Badanie zależności natężenia oświetlenia powiezchni wytwazanego pzez żaówkę od niej. Uzyskane dane są analizowane w kategoiach paw fotometii (tzw. pawa odwotnych kwadatów

Bardziej szczegółowo

Modelowanie zmienności i dokładność oszacowania jakości węgla brunatnego w złożu Bełchatów (pole Bełchatów)

Modelowanie zmienności i dokładność oszacowania jakości węgla brunatnego w złożu Bełchatów (pole Bełchatów) Akademia Góniczo-Hutnicza, Kopalnia Węgla Bunatnego, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochony śodowiska Bełchatów Wasztaty Gónicze 24 Jacek Mucha, Tadeusz Słomka, Wojciech Mastej, Tomasz Batuś Akademia Góniczo-Hutnicza,

Bardziej szczegółowo

Metody optymalizacji. dr inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie

Metody optymalizacji. dr inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie Metody optymalizacji d inż. Paweł Zalewski kademia Moska w Szczecinie Optymalizacja - definicje: Zadaniem optymalizacji jest wyznaczenie spośód dopuszczalnych ozwiązań danego polemu ozwiązania najlepszego

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA INWESTORA INDYWIDUALNEGO CZĘŚĆ II. AKCJE.

AKADEMIA INWESTORA INDYWIDUALNEGO CZĘŚĆ II. AKCJE. uma Pzedsiębiocy /6 Lipiec 205. AKAEMIA INWESTORA INYWIUALNEGO CZĘŚĆ II. AKCJE. WYCENA AKCJI Wycena akcji jest elementem analizy fundamentalnej akcji. Następuje po analizie egionu, gospodaki i banży, w

Bardziej szczegółowo

BADANIE ZALEśNOŚCI POMIĘDZY WARTOŚCIĄ WYKŁADNIKA HURSTA A SKUTECZNOŚCIĄ STRATEGII INWESTYCYJNYCH OPARTYCH NA ANALIZIE TECHNICZNEJ WPROWADZENIE

BADANIE ZALEśNOŚCI POMIĘDZY WARTOŚCIĄ WYKŁADNIKA HURSTA A SKUTECZNOŚCIĄ STRATEGII INWESTYCYJNYCH OPARTYCH NA ANALIZIE TECHNICZNEJ WPROWADZENIE Edyta Macinkiewicz Kateda Zaządzania, Wydział Oganizacji i Zaządzania Politechniki Łódzkiej e-mail: emac@p.lodz.pl BADANIE ZALEśNOŚCI POMIĘDZY WARTOŚCIĄ WYKŁADNIKA HURSTA A SKUTECZNOŚCIĄ STRATEGII INWESTYCYJNYCH

Bardziej szczegółowo

MONITORING STACJI FOTOWOLTAICZNYCH W ŚWIETLE NORM EUROPEJSKICH

MONITORING STACJI FOTOWOLTAICZNYCH W ŚWIETLE NORM EUROPEJSKICH 51 Aleksande Zaemba *, Tadeusz Rodziewicz **, Bogdan Gaca ** i Maia Wacławek ** * Kateda Elektotechniki Politechnika Częstochowska al. Amii Kajowej 17, 42-200 Częstochowa e-mail: zaemba@el.pcz.czest.pl

Bardziej szczegółowo

Model klasyczny gospodarki otwartej

Model klasyczny gospodarki otwartej Model klasyczny gospodaki otwatej Do tej poy ozpatywaliśmy model sztucznie zakładający, iż gospodaka danego kaju jest gospodaką zamkniętą. A zatem bak było międzynaodowych pzepływów dób i kapitału. Jeżeli

Bardziej szczegółowo

Graf skierowany. Graf zależności dla struktur drzewiastych rozgrywających parametrycznie

Graf skierowany. Graf zależności dla struktur drzewiastych rozgrywających parametrycznie Gaf skieowany Gaf skieowany definiuje się jako upoządkowaną paę zbioów. Piewszy z nich zawiea wiezchołki gafu, a dugi składa się z kawędzi gafu, czyli upoządkowanych pa wiezchołków. Ruch po gafie możliwy

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA OPOLSKA Wydział Elektrotechniki i Automatyki

POLITECHNIKA OPOLSKA Wydział Elektrotechniki i Automatyki POLITECHNIKA OPOLSKA Wydział Elektotechniki i Automatyki Mg inż. Michał Tomaszewski MODEL PRZEDSIĘBIORSTWA DYSTRYBUCYJNEGO DZIAŁAJĄCEGO NA OTWARTYM RYNKU ENERGII ELEKTRYCZNEJ Autoefeat pacy doktoskiej

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKI UŻYTKOWE I WZORCOWANIE SZEROKOPASMOWYCH MIERNIKÓW NADFIOLETU

CHARAKTERYSTYKI UŻYTKOWE I WZORCOWANIE SZEROKOPASMOWYCH MIERNIKÓW NADFIOLETU Jezy PIETRZYKOWSKI CHARAKTERYSTYKI UŻYTKOWE I WZORCOWANIE SZEROKOPASMOWYCH MIERNIKÓW NADFIOLETU STRESZCZENIE Okeślono haakteystyki użytkowe szeokopasmowyh mieników nadfioletu oaz ih klasyfikaję. Podano

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 1. W przypadku zbiornika zawierającego gaz, stan układu jako całości jest opisany przez: temperaturę, ciśnienie i objętość.

WYKŁAD 1. W przypadku zbiornika zawierającego gaz, stan układu jako całości jest opisany przez: temperaturę, ciśnienie i objętość. WYKŁAD 1 Pzedmiot badań temodynamiki. Jeśli chcemy opisać układ złożony z N cząstek, to możemy w amach mechaniki nieelatywistycznej dla każdej cząstki napisać ównanie uchu: 2 d i mi = Fi, z + Fi, j, i,

Bardziej szczegółowo

Wartości wybranych przedsiębiorstw górniczych przy zastosowaniu EVA *

Wartości wybranych przedsiębiorstw górniczych przy zastosowaniu EVA * ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO n 786 Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia n 64/1 (2013) s. 269 278 Watości wybanych pzedsiębiostw góniczych pzy zastosowaniu EVA * Adam Sojda ** Steszczenie:

Bardziej szczegółowo

Modelowanie przepływu cieczy przez ośrodki porowate Wykład III

Modelowanie przepływu cieczy przez ośrodki porowate Wykład III Modelowanie pzepływu cieczy pzez ośodki poowate Wykład III 6 Ogólne zasady ozwiązywania ównań hydodynamicznego modelu pzepływu. Metody ozwiązania ównania Laplace a. Wpowadzenie wielkości potencjału pędkości

Bardziej szczegółowo

Konsorcjum Biofarma i Centrum Biotechnologii Politechniki Śląskiej. Konferencja Nauka.Infrastruktura.Biznes

Konsorcjum Biofarma i Centrum Biotechnologii Politechniki Śląskiej. Konferencja Nauka.Infrastruktura.Biznes Konsorcjum Biofarma i Centrum Biotechnologii Politechniki Śląskiej Konferencja Nauka.Infrastruktura.Biznes Konsorcjum Śląska Biofarma Głównym celem zawiązania konsorcjum Śląska BIO FARMA, było nawiązanie

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA Wydział Inżynierii Mechanicznej i Informatyki Instytut Informatyki Teoretycznej i Stosowanej

POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA Wydział Inżynierii Mechanicznej i Informatyki Instytut Informatyki Teoretycznej i Stosowanej POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA Wydział Inżynieii Mechanicznej i Infomatyki Instytut Infomatyki Teoetycznej i Stosowanej Mg inż. Maiusz KUBANEK METODA ROZPOZNAWANIA AUDIO-WIDEO MOWY POLSKIEJ W OPARCIU O UKRYTE

Bardziej szczegółowo

PRACA MOC ENERGIA. Z uwagi na to, że praca jest iloczynem skalarnym jej wartość zależy również od kąta pomiędzy siłą F a przemieszczeniem r

PRACA MOC ENERGIA. Z uwagi na to, że praca jest iloczynem skalarnym jej wartość zależy również od kąta pomiędzy siłą F a przemieszczeniem r PRACA MOC ENERGIA Paca Pojęcie pacy używane jest zaówno w fizyce (w sposób ścisły) jak i w życiu codziennym (w sposób potoczny), jednak obie te definicje nie pokywają się Paca w sensie potocznym to każda

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Budownictwa, Mechaniki i Petrochemii Instytut Inżynierii Mechanicznej

POLITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Budownictwa, Mechaniki i Petrochemii Instytut Inżynierii Mechanicznej PITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Budownictwa, Mechaniki i Petochemii Instytut Inżynieii Mechanicznej w Płocku Zakład Apaatuy Pzemysłowej ABRATRIUM TERMDYNAMIKI Instukcja stanowiskowa Temat: Analiza spalin

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 9 ZASTOSOWANIE ŻYROSKOPÓW W NAWIGACJI

Ćwiczenie 9 ZASTOSOWANIE ŻYROSKOPÓW W NAWIGACJI 9.1. Cel ćwiczenia Ćwiczenie 9 ZASTSWANIE ŻYRSKPÓW W NAWIGACJI Celem ćwiczenia jest pezentacja paktycznego wykozystania efektu żyoskopowego w lotniczych pzyządach nawigacyjnych. 9.2. Wpowadzenie Żyoskopy

Bardziej szczegółowo

Wykład 17. 13 Półprzewodniki

Wykład 17. 13 Półprzewodniki Wykład 17 13 Półpzewodniki 13.1 Rodzaje półpzewodników 13.2 Złącze typu n-p 14 Pole magnetyczne 14.1 Podstawowe infomacje doświadczalne 14.2 Pąd elektyczny jako źódło pola magnetycznego Reinhad Kulessa

Bardziej szczegółowo

Specjalność (studia II stopnia) Oczyszczanie i analiza produktów biotechnologicznych

Specjalność (studia II stopnia) Oczyszczanie i analiza produktów biotechnologicznych Specjalność (studia II stopnia) Oczyszczanie i analiza produktów biotechnologicznych Studia magisterskie przedmioty specjalizacyjne Bioinformatyka w analizie genomu Diagnostyka molekularna Elementy biosyntezy

Bardziej szczegółowo

PRÓBA OCENY KIERUNKÓW I TEMPA ZMIAN INFRASTRUKTURY TRANSPORTOWEJ W KRAJACH NOWO PRZYJĘTYCH I ASPIRUJĄCYCH DO UNII EUROPEJSKIEJ

PRÓBA OCENY KIERUNKÓW I TEMPA ZMIAN INFRASTRUKTURY TRANSPORTOWEJ W KRAJACH NOWO PRZYJĘTYCH I ASPIRUJĄCYCH DO UNII EUROPEJSKIEJ B A D A N I A O P E A C Y J N E I D E C Y Z J E N 006 Kaol KUKUŁA*, Jacek STOJNY* PÓBA OCENY KIEUNKÓW I TEMPA ZMIAN INFASTUKTUY TANSPOTOWEJ W KAJACH NOWO PZYJĘTYCH I ASPIUJĄCYCH DO UNII EUOPEJSKIEJ Pzedstawiono

Bardziej szczegółowo

METEMATYCZNY MODEL OCENY

METEMATYCZNY MODEL OCENY I N S T Y T U T A N A L I Z R E I O N A L N Y C H w K i e l c a c h METEMATYCZNY MODEL OCENY EFEKTYNOŚCI NAUCZNIA NA SZCZEBLU IMNAZJALNYM I ODSTAOYM METODĄ STANDARYZACJI YNIKÓ OÓLNYCH Auto: D Bogdan Stępień

Bardziej szczegółowo

BADANIE SILNIKA WYKONAWCZEGO PRĄDU STAŁEGO

BADANIE SILNIKA WYKONAWCZEGO PRĄDU STAŁEGO LABORATORIUM ELEKTRONIKI I ELEKTROTECHNIKI BADANIE SILNIKA WYKONAWCZEGO PRĄDU STAŁEGO Opacował: d inŝ. Aleksande Patyk 1.Cel i zakes ćwiczenia. Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z budową, właściwościami

Bardziej szczegółowo

ŚLĄSKIE SPOTKANIA NAUKOWE

ŚLĄSKIE SPOTKANIA NAUKOWE Stowarzyszenie na Rzecz Wspierania Badań nad Rakiem ŚLĄSKIE SPOTKANIA NAUKOWE www.zis.ia.polsl.pl HOTEL DIAMENT USTROŃ**** ul. Zdrojowa 3, 43-450 Ustroń tel. +48 33 854 33 91 Piątek 18:00-20:00 Kolacja

Bardziej szczegółowo

PodwyŜszenie właściwości eksploatacyjnych systemów tribologicznych

PodwyŜszenie właściwości eksploatacyjnych systemów tribologicznych KOSMYNINA Miosława BUKALSKA Eugenia 1 MICHALAK Paweł RYBA Tomasz PodwyŜszenie właściwości eksploatacyjnych systemów tibologicznych WSTĘP W uządzeniach mechanicznych funkcje eksploatacyjne spełniają zespoły

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie współczynnika wzorcowania przepływomierzy próbkujących z czujnikiem prostokątnym umieszczonym na cięciwie rurociągu

Wyznaczanie współczynnika wzorcowania przepływomierzy próbkujących z czujnikiem prostokątnym umieszczonym na cięciwie rurociągu Wyznaczanie współczynnika wzocowania pzepływomiezy póbkujących z czujnikiem postokątnym umieszczonym na cięciwie uociągu Witold Kiese W pacy pzedstawiono budowę wybanych czujników stosowanych w pzepływomiezach

Bardziej szczegółowo

KALIBRACJA WIZYJNEGO SYSTEMU POZYCJONOWANIA PRZEDMIOTU OBRABIANEGO NA OBRABIARCE CNC

KALIBRACJA WIZYJNEGO SYSTEMU POZYCJONOWANIA PRZEDMIOTU OBRABIANEGO NA OBRABIARCE CNC MODELOWANIE INŻYNIERSKIE n 46, ISSN 1896-771X KALIBRACJA WIZYJNEGO SYSTEMU POZYCJONOWANIA PRZEDMIOTU OBRABIANEGO NA OBRABIARCE CNC 1a Stefan Domek, 2b Miosław Pajo, 2c Maek Gudziński, 3d Kzysztof Okama,

Bardziej szczegółowo

Rodzajowy rachunek kosztów Wycena zuŝycia materiałów

Rodzajowy rachunek kosztów Wycena zuŝycia materiałów Rodzajowy achunek kosztów (wycena zuŝycia mateiałów) Wycena zuŝycia mateiałów ZuŜycie mateiałów moŝe być miezone, wyceniane, dokumentowane i ewidencjonowane w óŝny sposób. Stosowane metody wywieają jednak

Bardziej szczegółowo

MODELOWANIE PRĄDÓW WIROWYCH W ŚRODOWISKACH SŁABOPRZEWODZĄCYCH PRZY WYKORZYSTANIU SKALARNEGO POTENCJAŁU ELEKTRYCZNEGO

MODELOWANIE PRĄDÓW WIROWYCH W ŚRODOWISKACH SŁABOPRZEWODZĄCYCH PRZY WYKORZYSTANIU SKALARNEGO POTENCJAŁU ELEKTRYCZNEGO Pzemysław PŁONECKI Batosz SAWICKI Stanisław WINCENCIAK MODELOWANIE PRĄDÓW WIROWYCH W ŚRODOWISKACH SŁABOPRZEWODZĄCYCH PRZY WYKORZYSTANIU SKALARNEGO POTENCJAŁU ELEKTRYCZNEGO STRESZCZENIE W atykule pzedstawiono

Bardziej szczegółowo

OPTYMALIZACJA KSZTAŁTU WIELOKĄTNYCH OBSZARÓW

OPTYMALIZACJA KSZTAŁTU WIELOKĄTNYCH OBSZARÓW MODELOWANIE INśYNIERSKIE ISSN 896-77X 35, s. 63-68, Gliwice 008 OPTYMALIZACJA KSZTAŁTU WIELOKĄTNYCH OBSZARÓW MODELOWANYCH RÓWNANIAMI NAVIERA-LAMEGO NA PODSTAWIE PURC I ALGORYTMÓW GENETYCZNYCH EUGENIUSZ

Bardziej szczegółowo

ROZWIĄZUJEMY PROBLEM RÓWNOWAŻNOŚCI MASY BEZWŁADNEJ I MASY GRAWITACYJNEJ.

ROZWIĄZUJEMY PROBLEM RÓWNOWAŻNOŚCI MASY BEZWŁADNEJ I MASY GRAWITACYJNEJ. ROZWIĄZUJEMY PROBLEM RÓWNOWAŻNOŚCI MASY BEZWŁADNEJ I MASY GRAWITACYJNEJ. STRESZCZENIE Na bazie fizyki klasycznej znaleziono nośnik ładunku gawitacyjnego, uzyskano jedność wszystkich odzajów pól ( elektycznych,

Bardziej szczegółowo

Sylabus Biologia molekularna

Sylabus Biologia molekularna Sylabus Biologia molekularna 1. Metryczka Nazwa Wydziału Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Program kształcenia Farmacja, jednolite studia magisterskie, forma studiów: stacjonarne

Bardziej szczegółowo

ROZWIAZANIA ZAGADNIEŃ PRZEPŁYWU FILTRACYJNEGO METODAMI ANALITYCZNYMI.

ROZWIAZANIA ZAGADNIEŃ PRZEPŁYWU FILTRACYJNEGO METODAMI ANALITYCZNYMI. Modelowanie pzepływu cieczy pzez ośodki poowate Wykład VII ROZWIAZANIA ZAGADNIEŃ PRZEPŁYWU FILTRACYJNEGO METODAMI ANALITYCZNYMI. 7. Pzepływ pzez goblę z uwzględnieniem zasilania wodami infiltacyjnymi.

Bardziej szczegółowo

WYZNACZANIE SIŁ MIĘŚNIOWYCH I REAKCJI W STAWACH KOŃCZYNY DOLNEJ PODCZAS NASKOKU I ODBICIA

WYZNACZANIE SIŁ MIĘŚNIOWYCH I REAKCJI W STAWACH KOŃCZYNY DOLNEJ PODCZAS NASKOKU I ODBICIA MODELOWANIE INŻYNIERSKIE ISSN 896-77X 44, s. 49-56, Gliwice 0 WYZNACZANIE SIŁ MIĘŚNIOWYCH I REAKCJI W SAWACH KOŃCZYNY DOLNEJ PODCZAS NASKOKU I ODBICIA KRZYSZO DRAPAŁA, KRZYSZO DZIEWIECKI, ZENON MAZUR,

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie EKSPERTYZA SYSTEMU WG: DIN EN ISO 9001:2000 DIN EN ISO 14001:2005 OHSAS 18001:2007. Valeo Service Sp. z o.o. Warszawa.

Sprawozdanie EKSPERTYZA SYSTEMU WG: DIN EN ISO 9001:2000 DIN EN ISO 14001:2005 OHSAS 18001:2007. Valeo Service Sp. z o.o. Warszawa. Spawozdanie EKSPERTYZA SYSTEMU WG: DIN EN ISO 9001:2000 DIN EN ISO 14001:2005 OHSAS 18001:2007 Valeo Sevice Sp. z o.o. Waszawa DQS GmbH Deutsche Gesellschaft zu Zetifizieung von Managementsystemen mazec

Bardziej szczegółowo

II.6. Wahadło proste.

II.6. Wahadło proste. II.6. Wahadło poste. Pzez wahadło poste ozumiemy uch oscylacyjny punktu mateialnego o masie m po dolnym łuku okęgu o pomieniu, w stałym polu gawitacyjnym g = constant. Fig. II.6.1. ozkład wektoa g pzyśpieszenia

Bardziej szczegółowo

ZADANIE NR 1 INWESTYCJE BUDOWLANE GLIWICE

ZADANIE NR 1 INWESTYCJE BUDOWLANE GLIWICE ZADANIE NR 1 INWESTYCJE BUDOWLANE GLIWICE Inwestycja budowlana w Gliwicach polegająca na przebudowie i kompleksowej modernizacji istniejącego budynku Chemii III wraz z łącznikiem ( w tym częścią halową

Bardziej szczegółowo

Kognitywistyka II r. Teoria rzetelności wyników testu. Teorie inteligencji i sposoby jej pomiaru (4) Rzetelność czyli dokładność pomiaru

Kognitywistyka II r. Teoria rzetelności wyników testu. Teorie inteligencji i sposoby jej pomiaru (4) Rzetelność czyli dokładność pomiaru Kognitywistyka II Teoie inteligencji i sposoby jej pomiau (4) Teoia zetelności wyników testu Rzetelność czyli dokładność pomiau W języku potocznym temin zetelność oznacza niezawodność (dokładność). W psychometii

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM. Chemia Poziom rozszerzony

KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM. Chemia Poziom rozszerzony KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Póbna Matua z OPERONEM Chemia Poziom ozszezony Listopad W niniejszym schemacie oceniania zadań otwatych są pezentowane pzykładowe popawne odpowiedzi. W tego typu ch należy

Bardziej szczegółowo

KOLOKACJA SYSTEMÓW BEZPRZEWODOWYCH NA OBIEKTACH MOBILNYCH

KOLOKACJA SYSTEMÓW BEZPRZEWODOWYCH NA OBIEKTACH MOBILNYCH KOLOKACJA SYSTEMÓW BEZPRZEWODOWYCH NA OBIEKTACH MOBILNYCH Janusz ROMANIK, Kzysztof KOSMOWSKI, Edwad GOLAN, Adam KRAŚNIEWSKI Zakład Radiokomunikacji i Walki Elektonicznej Wojskowy Instytut Łączności 05-30

Bardziej szczegółowo

Dobór zmiennych objaśniających do liniowego modelu ekonometrycznego

Dobór zmiennych objaśniających do liniowego modelu ekonometrycznego Dobó zmiennych objaśniających do liniowego modelu ekonometycznego Wstępnym zadaniem pzy budowie modelu ekonometycznego jest okeślenie zmiennych objaśniających. Kyteium wybou powinna być meytoyczna znajomość

Bardziej szczegółowo

METODY STATYCZNE Metody pomiaru twardości.

METODY STATYCZNE Metody pomiaru twardości. METODY STATYCZNE Metody pomiau twadości. Opacował: XXXXXXXX studia inŝynieskie zaoczne wydział mechaniczny semest V Gdańsk 00. Cel ćwiczenia. Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z metodami pomiaów twadości,

Bardziej szczegółowo

ROZPRAWY NAUKOWE Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu

ROZPRAWY NAUKOWE Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu Akademii Wychowania Fizycznego we Wocławiu 2013, 40, 86 93 Maek Popowczak, Andzej Rokita, Ieneusz Cichy, Paweł Chmua akademia wychowania fizycznego we wocławiu Poziom wybanych koodynacyjnych zdolności

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 11 OPTYMALIZACJA WIELOKRYTERIALNA

WYKŁAD 11 OPTYMALIZACJA WIELOKRYTERIALNA WYKŁAD OPTYMALIZACJA WIELOKYTEIALNA Wstęp. W wielu pzypadkach pzy pojektowaniu konstukcji technicznych dla okeślenia ich jakości jest niezędne wpowadzenie więcej niż jednego kyteium oceny. F ) { ( ), (

Bardziej szczegółowo

Rozdział V WARSTWOWY MODEL ZNISZCZENIA POWŁOK W CZASIE PRZEMIANY WODA-LÓD. Wprowadzenie

Rozdział V WARSTWOWY MODEL ZNISZCZENIA POWŁOK W CZASIE PRZEMIANY WODA-LÓD. Wprowadzenie 6 Rozdział WARSTWOWY MODL ZNISZCZNIA POWŁOK W CZASI PRZMIANY WODA-LÓD Wpowadzenie Występujące po latach eksploatacji zniszczenia zewnętznych powłok i tynków budowli zabytkowych posiadają często typowo

Bardziej szczegółowo

Aktywny rozdzielacz zasilania x3 LM317

Aktywny rozdzielacz zasilania x3 LM317 Infomacje o podukcie Utwozo 29-01-2017 Aktywny ozdzielacz zasilania x3 LM317 Cena : 30,00 zł N katalogowy : ELEK-053 Poducent : Dostępność : Dostępny Stan magazynowy : badzo wysoki Śednia ocena : bak ecenzji

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Pomorskiego Parku Naukowo-Technologicznego Gdynia.

Laboratorium Pomorskiego Parku Naukowo-Technologicznego Gdynia. Laboratorium Pomorskiego Parku Naukowo-Technologicznego Gdynia www.ppnt.pl/laboratorium Laboratorium jest częścią modułu biotechnologicznego Pomorskiego Parku Naukowo Technologicznego Gdynia. poprzez:

Bardziej szczegółowo

POMIAR PĘTLI HISTEREZY MAGNETYCZNEJ

POMIAR PĘTLI HISTEREZY MAGNETYCZNEJ POMAR PĘTL STEREZ MAGNETZNEJ 1. Opis teoetyczny do ćwiczenia zamieszczony jest na stonie www.wtc.wat.edu.pl w dziale DDAKTKA FZKA ĆZENA LABORATORJNE.. Opis układu pomiaowego Mateiały feomagnetyczne (feyt,

Bardziej szczegółowo

2 Przykład C2a C /BRANCH C. <-I--><Flux><Name><Rmag> TRANSFORMER RTop_A RRRRRRLLLLLLUUUUUU 1 P1_B P2_B 2 S1_B SD_B 3 SD_B S2_B

2 Przykład C2a C /BRANCH C. <-I--><Flux><Name><Rmag> TRANSFORMER RTop_A RRRRRRLLLLLLUUUUUU 1 P1_B P2_B 2 S1_B SD_B 3 SD_B S2_B PRZYKŁAD A Utwozyć model sieci z dwuuzwojeniowym, tójfazowym tansfomatoem 110/0kV. Model powinien zapewnić symulację zwać wewnętznych oaz zadawanie watości początkowych indukcji w poszczególnych fazach.

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA

INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NSTRKJA DO ĆWZENA Temat: Rezonans w obwodach elektycznych el ćwiczenia elem ćwiczenia jest doświadczalne spawdzenie podstawowych właściwości szeegowych i ównoległych ezonansowych obwodów elektycznych.

Bardziej szczegółowo

Opis przedmiotu zamówienia wraz z wymaganiami technicznymi i zestawieniem parametrów

Opis przedmiotu zamówienia wraz z wymaganiami technicznymi i zestawieniem parametrów Załącznik nr 1 do SIWZ Nazwa i adres Wykonawcy Opis przedmiotu zamówienia wraz z wymaganiami technicznymi i zestawieniem parametrów Przedmiot zamówienia; automatyczny system do diagnostyki molekularnej:

Bardziej szczegółowo

Uwagi: LABORATORIUM WYTRZYMAŁOŚCI MATERIAŁÓW. Ćwiczenie nr 16 MECHANIKA PĘKANIA. ZNORMALIZOWANY POMIAR ODPORNOŚCI MATERIAŁÓW NA PĘKANIE.

Uwagi: LABORATORIUM WYTRZYMAŁOŚCI MATERIAŁÓW. Ćwiczenie nr 16 MECHANIKA PĘKANIA. ZNORMALIZOWANY POMIAR ODPORNOŚCI MATERIAŁÓW NA PĘKANIE. POLITECHNIKA KRAKOWSKA WYDZIAŁ MECHANZNY INSTYTUT MECHANIKI STOSOWANEJ Zakład Mechaniki Doświadczalnej i Biomechaniki Imię i nazwisko: N gupy: Zespół: Ocena: Uwagi: Rok ak.: Data ćwicz.: Podpis: LABORATORIUM

Bardziej szczegółowo

Biologia molekularna

Biologia molekularna Biologia molekularna 1. Metryczka Nazwa Wydziału Program kształcenia Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Analityka Medyczna, studia jednolite magisterskie, studia stacjonarne i niestacjonarne

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR XXVI/152/2012 RADY MIEJSKIEJ W POLANICY-ZDROJU. z dnia 23 października 2012 r.

UCHWAŁA NR XXVI/152/2012 RADY MIEJSKIEJ W POLANICY-ZDROJU. z dnia 23 października 2012 r. UCHWAŁA NR XXVI/152/2012 RADY MIEJSKIEJ W POLANICY-ZDROJU z dnia 23 paździenika 2012. w spawie uchwalenia miejscowego planu zagospodaowania pzestzennego MPZP NOWY WIELISŁAW II Na podstawie at. 18 ust.

Bardziej szczegółowo

- substancje zawierające swobodne nośniki ładunku elektrycznego:

- substancje zawierające swobodne nośniki ładunku elektrycznego: Pzewodniki - substancje zawieające swobodne nośniki ładunku elektycznego: elektony metale, jony wodne oztwoy elektolitów, elektony jony zjonizowany gaz (plazma) pzewodnictwo elektyczne metali pzewodnictwo

Bardziej szczegółowo

cz. 1. dr inż. Zbigniew Szklarski

cz. 1. dr inż. Zbigniew Szklarski Wykład 10: Gawitacja cz. 1. d inż. Zbiniew Szklaski szkla@ah.edu.pl http://laye.uci.ah.edu.pl/z.szklaski/ Doa do pawa powszechneo ciążenia Ruch obitalny planet wokół Słońca jak i dlaczeo? Reulane, wieloletnie

Bardziej szczegółowo

ANALIZA DANYCH W STATA 8.0

ANALIZA DANYCH W STATA 8.0 ANALIZA DANYCH W STATA 8.0 ZAJĘCIA 3 1. Rozpoczęcie 1. Stwozyć w katalogu C:/temp katalog stata_3 2. Ściągnąć z intenetu ze stony http://akson.sgh.waw.pl/~mpoch plik zajecia3.zip (kyje się on pod tekstem

Bardziej szczegółowo

KONKURS Z MATEMATYKI DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH

KONKURS Z MATEMATYKI DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH Konkusy w województwie podkapackim w oku szkolnym 08/09 KONKURS Z MTEMTYKI L UZNIÓW SZKÓŁ POSTWOWYH ETP REJONOWY KLUZ OPOWIEZI Zasady pzyznawania punktów za każdą popawną odpowiedź punkt za błędną odpowiedź

Bardziej szczegółowo

Sylabus Biologia molekularna

Sylabus Biologia molekularna Sylabus Biologia molekularna 1. Metryczka Nazwa Wydziału Program kształcenia Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Analityka Medyczna, studia jednolite magisterskie, studia stacjonarne

Bardziej szczegółowo

Program studiów II stopnia dla studentów kierunku chemia od roku akademickiego 2015/16

Program studiów II stopnia dla studentów kierunku chemia od roku akademickiego 2015/16 Program studiów II stopnia dla studentów kierunku chemia od roku akademickiego 2015/16 Semestr 1M Przedmioty minimum programowego na Wydziale Chemii UW L.p. Przedmiot Suma godzin Wykłady Ćwiczenia Prosem.

Bardziej szczegółowo

Badania nad kształtowaniem się wartości współczynnika podatności podłoża dla celów obliczeń statycznych obudowy tuneli

Badania nad kształtowaniem się wartości współczynnika podatności podłoża dla celów obliczeń statycznych obudowy tuneli AKADEMIA GÓRNICZO HUTNICZA im. Stanisława Staszica WYDZIAŁ GÓRNICTWA I GEOINŻYNIERII KATEDRA GEOMECHANIKI, BUDOWNICTWA I GEOTECHNIKI Rozpawa doktoska Badania nad kształtowaniem się watości współczynnika

Bardziej szczegółowo

L(x, 0, y, 0) = x 2 + y 2 (3)

L(x, 0, y, 0) = x 2 + y 2 (3) 0. Małe dgania Kótka notatka o małych dganiach wyjasniające możliwe niejasności. 0. Poszukiwanie punktów ównowagi Punkty ównowagi wyznaczone są waunkami x i = 0, ẋi = 0 ( Pochodna ta jest ówna pochodnej

Bardziej szczegółowo

ROZKŁAD NORMALNY. 2. Opis układu pomiarowego

ROZKŁAD NORMALNY. 2. Opis układu pomiarowego ROZKŁAD ORMALY 1. Opis teoetyczny do ćwiczenia zamieszczony jest na stonie www.wtc.wat.edu.pl w dziale DYDAKTYKA FIZYKA ĆWICZEIA LABORATORYJE (Wstęp do teoii pomiaów). 2. Opis układu pomiaowego Ćwiczenie

Bardziej szczegółowo

Pakiet startowy XXX 29. Standardy Zwrotu Pojazdu

Pakiet startowy XXX 29. Standardy Zwrotu Pojazdu Pakiet statowy XXX 29 Standady Zwotu Pojazdu Pakiet statowy XXX 31 Spis teści: Witamy Pytania i Odpowiedzi Jak dbać o swój samochód Standady Zwotu Pojazdu Nomalne Zużycie 34 35 36 37 38 Poszę skozystać

Bardziej szczegółowo

PROJEKT Umowa sprzedaży węgla energetycznego dla ciepłowni w Sokółce. 1 Przedmiot Umowy

PROJEKT Umowa sprzedaży węgla energetycznego dla ciepłowni w Sokółce. 1 Przedmiot Umowy PROJEKT Umowa spzedaży węgla enegetycznego dla ciepłowni w Sokółce zawata w dniu. w Skażysku-Kamiennej pomiędzy: 1. Pomec Spółka z o.o. z siedzibą w Skażysku-Kamiennej, pod adesem: ul. 11 Listopada 7,

Bardziej szczegółowo

MODELOWANIE USŁUG TRANSPORTOWYCH W OBSZARZE DZIAŁANIA CENTRUM LOGISTYCZNO-DYSTRYBUCYJNEGO

MODELOWANIE USŁUG TRANSPORTOWYCH W OBSZARZE DZIAŁANIA CENTRUM LOGISTYCZNO-DYSTRYBUCYJNEGO PACE NAUKOWE POLIECHNIKI WASZAWSKIEJ z. 64 anspot 2008 Jolanta ŻAK Wydział anspotu Politechniki Waszawskie Zakład Logistyki i Systemów anspotowych ul. Koszykowa 75, 00-662 Waszawa logika@it.pw.edu.pl MODELOWANIE

Bardziej szczegółowo

TECHNIKI INFORMATYCZNE W ODLEWNICTWIE

TECHNIKI INFORMATYCZNE W ODLEWNICTWIE ECHNIKI INFORMAYCZNE W ODLEWNICWIE Janusz LELIO Paweł ŻAK Michał SZUCKI Faculty of Foundy Engineeing Depatment of Foundy Pocesses Engineeing AGH Univesity of Science and echnology Kakow Data ostatniej

Bardziej szczegółowo

aplikacji dla Zawiera Forum Dyskusyjne Katalog polskich Katalog

aplikacji dla Zawiera Forum Dyskusyjne Katalog polskich Katalog Zawiea pe³n¹ wesjê Oganize 6 W Wstęp F Foum Dyskusyjne www.lotuspolska.pl Katalog polskich dla K Katalog Polska, ul. 1-go Siepnia 8, 02-134 Waszawa, tel. (022) 878 67 60, fax (022) 878 67 64 Wstęp Szanowni

Bardziej szczegółowo

DYNAMICZNE DZIAŁANIE PÓL: ELEKTRYCZNEGO I MAGNETYCZNEGO W ELEKTROTECHNOLOGIACH (NA PRZYKŁADZIE SEPARACJI) *)

DYNAMICZNE DZIAŁANIE PÓL: ELEKTRYCZNEGO I MAGNETYCZNEGO W ELEKTROTECHNOLOGIACH (NA PRZYKŁADZIE SEPARACJI) *) Antoni CIEŚLA DYNAMICZNE DZIAŁANIE PÓL: ELEKTRYCZNEGO I MAGNETYCZNEGO W ELEKTROTECHNOLOGIACH (NA PRZYKŁADZIE SEPARACJI) *) STRESZCZENIE Statyczne pola elektyczne i magnetyczne są wykozystywane m. in. w

Bardziej szczegółowo

Modele powszechnych przesiewowych noworodków. wad słuchu'

Modele powszechnych przesiewowych noworodków. wad słuchu' Audiofonologia Tom X 1997 Henyk Skażyński Małgozata Muelle-Malesińska Kzysztof Kochanek Andzej Sendeski Joanna Ratyńska nstytut Fizjologii i Patologii Słuchu Waszawa Modele powszechnych pzesiewowych nowoodków

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Wirusologiczne

Laboratorium Wirusologiczne Laboratorium Wirusologiczne Krzysztof Pyrd Pracownia wirusologiczna: Powstanie i wyposażenie całkowicie nowego laboratorium w ramach Zakładu Mikrobiologii WBBiB Profil: laboratorium molekularno-komórkowe

Bardziej szczegółowo

Program studiów II stopnia dla studentów kierunku chemia od roku akademickiego 2016/2017. Semestr 1M

Program studiów II stopnia dla studentów kierunku chemia od roku akademickiego 2016/2017. Semestr 1M Program studiów II stopnia dla studentów kierunku chemia od roku akademickiego 2016/2017 Semestr 1M L.p. Przedmiot 1. Biochemia 60 30 E 30 Z 5 2. Chemia jądrowa 60 30 E 30 Z 5 Blok przedmiotów 3. kierunkowych

Bardziej szczegółowo

Zawiadomienie o wyborze najkorzystniejszej oferty

Zawiadomienie o wyborze najkorzystniejszej oferty Kaków, dnia 28 wześnia 2015. Nasz znak: KZ.II.272.10.2015 Dotyczy: postępowania o udzielenie publicznego w tybie pzetagu nieoganiczonego pn.: Pzygotowanie i pzepowadzenie kampanii infomacyjno edukacyjnej,

Bardziej szczegółowo

Wykład Pojemność elektryczna. 7.1 Pole nieskończonej naładowanej warstwy. σ-ładunek powierzchniowy. S 2 E 2 E 1 y. ds 1.

Wykład Pojemność elektryczna. 7.1 Pole nieskończonej naładowanej warstwy. σ-ładunek powierzchniowy. S 2 E 2 E 1 y. ds 1. Wykład 9 7. Pojemność elektyczna 7. Pole nieskończonej naładowanej wastwy z σ σładunek powiezchniowy S y ds x S ds 8 maca 3 Reinhad Kulessa Natężenie pola elektycznego pochodzące od nieskończonej naładowanej

Bardziej szczegółowo

A. POMIARY FOTOMETRYCZNE Z WYKORZYSTANIEM FOTOOGNIWA SELENOWEGO

A. POMIARY FOTOMETRYCZNE Z WYKORZYSTANIEM FOTOOGNIWA SELENOWEGO 10.X.010 ĆWCZENE NR 70 A. POMARY FOTOMETRYCZNE Z WYKORZYSTANEM FOTOOGNWA SELENOWEGO. Zestaw pzyządów 1. Ogniwo selenowe.. Źódło światła w obudowie 3. Zasilacz o wydajności pądowej min. 5A 4. Ampeomiez

Bardziej szczegółowo

STANDARDY EMISJI ZANIECZYSZCZEŃ DO POWIETRZA Z PROCESÓW ENERGETYCZNEGO SPALANIA PALIW ANALIZA ZMIAN

STANDARDY EMISJI ZANIECZYSZCZEŃ DO POWIETRZA Z PROCESÓW ENERGETYCZNEGO SPALANIA PALIW ANALIZA ZMIAN STANISŁAW KIRSEK, JOANNA STUDENCKA STANDARDY EMISJI ZANIECZYSZCZEŃ DO POWIETRZA Z PROCESÓW ENERGETYCZNEGO SPALANIA PALIW ANALIZA ZMIAN THE STANDARDS OF AIR POLLUTION EMISSION FROM THE FUELS COMBUSTION

Bardziej szczegółowo

Zrobotyzowany system docierania powierzchni płaskich z zastosowaniem plików CL Data

Zrobotyzowany system docierania powierzchni płaskich z zastosowaniem plików CL Data MECHANIK NR 8-9/2015 25 Zobotyzowany system docieania powiezcni płaskic z zastosowaniem plików CL Data Robotic system fo flat sufaces lapping using CLData ADAM BARYLSKI NORBERT PIOTROWSKI * DOI: 10.17814/mecanik.2015.8-9.335

Bardziej szczegółowo

Kierunek Międzywydziałowy - Inżynieria Biomedyczna. Politechnika Gdańska, Inżynieria Biomedyczna. Specjalność:

Kierunek Międzywydziałowy - Inżynieria Biomedyczna. Politechnika Gdańska, Inżynieria Biomedyczna. Specjalność: Kierunek Międzywydziałowy - Inżynieria Biomedyczna Specjalność: CHEMIA W MEDYCYNIE CHEMIA W MEDYCYNIE Studia mają charakter interdyscyplinarny, łączą treści programowe m.in. takich obszarów, jak: Analityka

Bardziej szczegółowo

Pracownia komputerowa

Pracownia komputerowa Stanisław Lampeski Ćwiczenia z chemii fizycznej Pacownia komputeowa Opis wykonania ćwiczeń WYDZIAŁ CHEMII UAM Poznań 009 Mateiały umieszczone na stonie: http://www.staff.amu.edu.pl/~slampe Spis teści Wstęp...

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia 1 Wykład 8: Wprowadzenie do modelu ISLM: krzywa LM oraz krzywa IS

Makroekonomia 1 Wykład 8: Wprowadzenie do modelu ISLM: krzywa LM oraz krzywa IS Makoekonomia 1 Wykład 8: Wpowadzenie do modelu ISLM: kzywa LM oaz kzywa IS Gabiela Gotkowska Kateda Makoekonomii i Teoii Handlu Zaganicznego Plan wykładu Deteminanty popytu na pieniądz Równowaga na ynku

Bardziej szczegółowo

LIST EMISYJNY nr 3 /2014 Ministra Finansów

LIST EMISYJNY nr 3 /2014 Ministra Finansów LIST EMISYJNY n /0 Minista Finansów z dnia stycznia 0. w spawie emisji kótkookesowych oszczędnościowych obligacji skabowych o opocentowaniu stałym ofeowanych w sieci spzedaży detalicznej Na podstawie at.

Bardziej szczegółowo

Elektroenergetyczne sieci rozdzielcze SIECI 2004 V Konferencja Naukowo-Techniczna

Elektroenergetyczne sieci rozdzielcze SIECI 2004 V Konferencja Naukowo-Techniczna Elektoenegetyczne sieci ozdzielcze SIECI 2004 V Konfeencja Naukowo-Techniczna Politechnika Wocławska Instytut Enegoelektyki Andzej SOWA Jaosław WIATER Politechnika Białostocka, 15-353 Białystok, ul. Wiejska

Bardziej szczegółowo

PRZENIKANIE PRZEZ ŚCIANKĘ PŁASKĄ JEDNOWARSTWOWĄ. 3. wnikanie ciepła od ścianki do ośrodka ogrzewanego

PRZENIKANIE PRZEZ ŚCIANKĘ PŁASKĄ JEDNOWARSTWOWĄ. 3. wnikanie ciepła od ścianki do ośrodka ogrzewanego PRZENIKANIE W pzemyśle uch ciepła zachodzi ównocześnie dwoma lub tzema sposobami, najczęściej odbywa się pzez pzewodzenie i konwekcję. Mechanizm tanspotu ciepła łączący wymienione sposoby uchu ciepła nazywa

Bardziej szczegółowo

Nauka Przyroda Technologie

Nauka Przyroda Technologie Nauka Pzyoda Technologie ISSN 1897-7820 http://www.npt.up-poznan.net Dział: Melioacje i Inżynieia Śodowiska Copyight Wydawnictwo Uniwesytetu Pzyodniczego w Poznaniu 2011 Tom 5 Zeszyt 6 DARIUSZ KAYZER 1,

Bardziej szczegółowo

OZNACZENIE JAKOŚCIOWE I ILOŚCIOWE w HPLC

OZNACZENIE JAKOŚCIOWE I ILOŚCIOWE w HPLC OZNACZENIE JAKOŚCIOWE I ILOŚCIOWE w HPLC prof. Marian Kamiński Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska CEL Celem rozdzielania mieszaniny substancji na poszczególne składniki, bądź rozdzielenia tylko wybranych

Bardziej szczegółowo

11. DYNAMIKA RUCHU DRGAJĄCEGO

11. DYNAMIKA RUCHU DRGAJĄCEGO 11. DYNAMIKA RUCHU DRGAJĄCEGO Ruchem dgającym nazywamy uch, któy powtaza się peiodycznie w takcie jego twania w czasie i zachodzi wokół położenia ównowagi. Zespół obiektów fizycznych zapewniający wytwozenie

Bardziej szczegółowo

DIAGNOSTYKA STOPNIA DEGRADACJI ZMĘCZENIOWEJ STALI METODĄ SPEKTROSKOPII IMPEDANCJI I REZONANSU

DIAGNOSTYKA STOPNIA DEGRADACJI ZMĘCZENIOWEJ STALI METODĄ SPEKTROSKOPII IMPEDANCJI I REZONANSU Maszyny Elektyczne - Zeszyty Poblemowe N 2/215 (16) 153 Zbigniew Hilay Żuek, Politechnika Śląska, Katowice Daiusz Baon, EthosEnegy Poland S.A., Lubliniec DIAGNOSTYKA STOPNIA DEGRADACJI ZMĘCZENIOWEJ STALI

Bardziej szczegółowo

Cz. 5. Podstawy instrumentalizacji chromatografii. aparatura chromatograficzna w skali analitycznej i modelowej - -- w części przypomnienie -

Cz. 5. Podstawy instrumentalizacji chromatografii. aparatura chromatograficzna w skali analitycznej i modelowej - -- w części przypomnienie - Chromatografia cieczowa jako technika analityki, przygotowania próbek, wsadów do rozdzielania, technika otrzymywania grup i czystych substancji Cz. 5. Podstawy instrumentalizacji chromatografii aparatura

Bardziej szczegółowo

Przewodnik Użytkownika

Przewodnik Użytkownika Pzewodnik Użytkownika Szanowni Państwo, dziękujemy za wybanie poduktu Full Sevice Leasing w Mecedes-Benz Leasing Polska (MBLP). Jesteśmy do Państwa dyspozycji pzez czas twania umowy. Pagnąc zapewnić Państwu

Bardziej szczegółowo

Elementarne przepływy potencjalne (ciąg dalszy)

Elementarne przepływy potencjalne (ciąg dalszy) J. Szanty Wykład n 4 Pzepływy potencjalne Aby wytwozyć w pzepływie potencjalnym siły hydodynamiczne na opływanych ciałach konieczne jest zyskanie pzepływ asymetycznego.jest to możliwe pzy wykozystani kolejnego

Bardziej szczegółowo

Bloki licencjackie i studia magisterskie na Kierunkach: Biotechnologia, specjalność Biotechnologia roślinna oraz Genetyka

Bloki licencjackie i studia magisterskie na Kierunkach: Biotechnologia, specjalność Biotechnologia roślinna oraz Genetyka Bloki licencjackie i studia magisterskie na Kierunkach: Biotechnologia, specjalność Biotechnologia roślinna oraz Genetyka INSTYTUT BIOLOGII EKSPERYMENTALNEJ W Katedrze Genetyki Ogólnej, Biologii Molekularnej

Bardziej szczegółowo