Katecheza Beaty Misztal Weekend ZFM Wolność za kratkami czyli droga do szczęścia:, lutego 2012

Transkrypt

1 Czym jest grzech? Katecheza Beaty Misztal Weekend ZFM Wolność za kratkami czyli droga do szczęścia:, lutego 2012 GRZECH 1. GRZECH i JA JAKO GRZESZNIK 2. GRZECHY ZANIEDBANIA GRZECH i JA JAKO GRZESZNIK GRZECH - DEFINICJA KKK 1871 Grzech jest to "słowo, czyn lub pragnienie przeciwne prawu wiecznemu" (Św. Augustyn, Contra Faustum manichaeum, 22: PL 42, 418). Jest obrazą Boga. Przeciwstawia się Bogu w nieposłuszeństwie zaprzeczającym posłuszeństwu Chrystusa. KKK 1872 Grzech jest aktem przeciwnym rozumowi. Rani on naturę człowieka i godzi w ludzką solidarność. KKK 386 Grzech jest obecny w historii człowieka; na próżno ktoś chciałby go nie zauważać lub nadawać inne nazwy tej mrocznej rzeczywistości. Usiłując zrozumieć grzech, trzeba najpierw uznać głęboką więź człowieka z Bogiem, ponieważ poza tą relacją zło grzechu nie ujawnia się w swojej prawdziwej istocie jako odrzucenie Boga i przeciwstawienie się Mu, ciążąc w dalszym ciągu na życiu człowieka i na historii. CZŁOWIEK STWORZONY JAKO DOBRY- NA PODOBIEŃSTWO BOŻE; GRZECH UDERZA W RELACJE A wreszcie rzekł Bóg: Uczyńmy człowieka na Nasz obraz, podobnego Nam. ( ) Stworzył więc Bóg człowieka na swój obraz, na obraz Boży go stworzył: stworzył mężczyznę i niewiastę. Rdz 1, 26a; 27 Jestem stworzony na wzór i podobieństwo Boże na obraz Trójcy Świętej, która jest Miłością, Relacją.bo tam są trzy osoby żyjące ze sobą w relacji mające jedną naturę.. Relacje, to fundament życia- relacja z Bogiem, ze stworzeniami, z samym sobą. Człowiek to relacja, jego życie stanowią relacje. I grzech zawsze dotyczy relacji. EDEN; POSADZONE DRZEWA Jest to bardzo ważny tekst, który pokazuje korzeń grzechu, proces i dynamikę pokusy. Ta historia pokazuje, że grzech niesie za sobą śmiercią i tą fizyczną i duchową. zfm.odnowa.waw.pl Czym jest grzech_beata Misztal 1

2 Historia zaczyna się tak: Rdz 2, 8-9 A zasadziwszy ogród w Edenie na wschodzie, Pan Bóg umieścił tam człowieka, którego ulepił. Na rozkaz Pana Boga wyrosły z gleby wszelkie drzewa miłe z wyglądu i smaczny owoc rodzące oraz drzewo życia w środku tego ogrodu i drzewo poznania dobra i zła A tak przykazał Pan Bóg człowiekowi: "Z wszelkiego drzewa tego ogrodu możesz spożywać do woli, ale z drzewa poznania dobra i zła nie wolno ci jeść, bo gdy z niego spożyjesz, niechybnie umrzesz". Drzewo poznania dobra i zła, o którym mówi Pismo św., jest symbolem pewnych przykazań Bożych, stojących na straży prawdziwego dobra, otrzymanych przez pierwszych rodziców, a poznanych być może przez głos sumienia. Trudno jednak określić szczegółowo, jakie były to przykazania. WYTŁUMACZENIE ZAKAZU: Nie wolno ci jeść, bo gdy z niego spożyjesz, niechybnie umrzesz. Bóg wie co mówi, i ograniczając człowieka nie chce mu niczego zabrać, w niczym go uszczuplić (dał mu przecież tak wiele, a właściwie wszystko). Chce tylko ustrzec człowieka przed metafizyczną katastrofą, przed zniszczeniem. On sam-jedyny i Najwyższy, Najpotężniejszy Byt, Dobro i Prawodawca wie i On sam stanowi o tym co jest dobre i co jest złe. On jest Bogiem, Stworzycielem, ja człowiekiem, ma prawo tak postanowić. Tak więc zabraniając człowiekowi "spożywania owocu" - stanowienia o dobru i złu, chce go przed destrukcją uchronić. DYNAMIKA POKUSY, KORZEŃ GRZECHU Czym jest grzech najlepiej pokazuje Rdz 3, A wąż był bardziej przebiegły niż wszystkie zwierzęta lądowe, które Pan Bóg stworzył. On to rzekł do niewiasty: "Czy rzeczywiście Bóg powiedział: Nie jedzcie owoców ze wszystkich drzew tego ogrodu?" 2 Niewiasta odpowiedziała wężowi: "Owoce z drzew tego ogrodu jeść możemy, 3 tylko o owocach z drzewa, które jest w środku ogrodu, Bóg powiedział: Nie wolno wam jeść z niego, a nawet go dotykać, abyście nie pomarli". 4 Wtedy rzekł wąż do niewiasty: "Na pewno nie umrzecie! 5 Ale wie Bóg, że gdy spożyjecie owoc z tego drzewa, otworzą się wam oczy i tak jak Bóg będziecie znali dobro i zło". 6 Wtedy niewiasta spostrzegła, że drzewo to ma owoce dobre do jedzenia, że jest ono rozkoszą dla oczu i że owoce tego drzewa nadają się do zdobycia wiedzy. Zerwała zatem z niego owoc, skosztowała i dała swemu mężowi, który był z nią: a on zjadł. 7 A wtedy otworzyły się im obojgu oczy i poznali, że są nadzy; spletli więc gałązki figowe i zrobili sobie przepaski. Tekst o upadku pierwszych ludzi zaczyna się od A wąż był bardziej przebiegły niż wszystkie zwierzęta lądowe, które Pan Bóg stworzył Rdz 3, 1a zfm.odnowa.waw.pl Czym jest grzech_beata Misztal 2

3 Wąż symbolizuje szatana, złego ducha język hebrajski jest językiem obrazów hebr ARUM znaczy przebiegły a ARUMIM nadzy.zły jest upadłym aniołem, jego spojrzenie jest w nicość, stoi plecami do Boga, zły chce w sposób przebiegły u człowieka chcenie dobra zamienić w nicość, nagość. Zły jest pozorantem, wąż to ten, co czai się w ukryciu, czai się ziemią, atakuje ofiarę, gdy ta nie ma szans go zauważyć. Ewa i Adam nie zauważyli węża, zignorowali i EWA WCHODZI W DIALOG ZE ZŁYM- a ze złym NIE WOLNO WCHODZIĆ W DIALOG Zły tak montuje pierwsze słowa, by zainteresować, jego przewrotność polega na tym, że uderza od razu W RELACJĘ Z BOGIEM, bo ona jest źródłem pokoju..pierwsze jego słowa: Czy rzeczywiście Bóg powiedział: Nie jedzcie owoców ze wszystkich drzew tego ogrodu? Tymi słowy próbuje wprowadzić wątpliwość w relacji z Bogiem, wątpliwość w Jego miłość, w raj. Argumentacja mocna i perfidna- uderza w Słowo Boga- Bóg deformowany, Jego obraz deformowany.że Bóg zabrania Ci wszystkiego! Bóg sadysta- w wersji złego. Bóg zabrania mi zyć, chrześcijaństwo, kościół katolicki to suma nakazów, zakazów, to nonsens ale to zły deformuje, gdy ja gubię bliskość ze Słowem, tracę ufność, gubię relację z Bogiem. EWA wchodzi w dialog ze złym jeszcze nie ma grzechu, ale już wchodzi w zawirusowaną przestrzeń tu zawsze człowiek będzie narażony na zakażenie Ewa zachowuje się tak jakby chciała namówić szatana i myśli, ja sobie poradzę, mam swoja głowę, mądrość nawet na początku wydaje się na dobrej drodze, bo próbuje naprostować OWOCE Z DRZEW TEGO OGRODU JEŚĆ MOŻEMY ( )..ale przez dialog wchodzi w świadomość kłamstwa. TYLKO O OWOCACH Z DRZEWA, KTÓRE JEST W ŚRODKU BÓG POWIEDZIAŁ: NIE WOLNO WAM JEŚĆ Z NIEGO, A NAWET DOTYKAĆ, ABYŚCIE NIE POMARLI I już Ewa skłamała- bo Bóg nie zakazał z tego drzewa na środku jeść bo na środku stoi drzewo życia, a Bóg zakazał z drzew dobra i zła..ona, że Bóg zakazuje życia- zabrania. Ewa zaczyna dramatyzować do tego mówi, że Bóg nie pozwala nawet dotykać, a Bóg niczego takiego nie powiedział..czyni ze Słowa Boga traumę, czyli Bóg coś ukrywa drugie dno raju. Mechanizm procesu pokusy: Ewa kupiła kłamstwo, zaczyna myśleć jak podpowiada jej zły. Mówi Na pewno nie umrzecie Zły jest bezczelny, zło idzie w zaparte. Nie tylko narusza relację przez wątpliwość, ale i zaprzecza Słowom Boga. Zły staje po stronie człowieka- biedny człowieku musisz się obronić przed Bogiem, bo On zabrania ci żyć...ale wie Bóg, że gdy spożyjecie owoc z tego drzewa, otworzą się wam oczy i tak jak Bóg będziecie znali dobro i zło". Znać więc dobro i zło, stanowić o nim, to być równym Bogu, to być Bogiem. Szatan kłamie, bo nie mówi, że zło ma tak wielką moc destrukcyjną, że człowiek tej odpowiedzialności, tej świadomości dobra i zła unieść nie może. Człowiek uległ pokusie dorównania Bogu. Chciał zfm.odnowa.waw.pl Czym jest grzech_beata Misztal 3

4 stanowić o tym co dobre i złe. Wszedł w obszar pychy, chciał dorównać Bogu i w obszar chciwości. Mało było mu tego co od Boga otrzymał (a otrzymał wszystko!!!!), chciał jeszcze więcej. Ewa weszła w dynamikę pokusy. Jest bezradna w pokusie- oni są nadzy wobec przebiegłości Wtedy niewiasta spostrzegła, że drzewo to ma owoce dobre do jedzenia Spojrzała oczami namiętności, zaślepiona zmysłowym pożądaniem, w pokusie swoiste zamroczenie.nawet u nas niektórzy z boku mówia: co ty robisz? Ale człowiek zamroczony brnie w kierunku pożądania, ma zafałszowane spojrzenie. Naszym oknem na świat są zmysły Ewa wchodzi w zmysłowe patrzenie, to rozbudza emocjonalność, dalej widzi: że jest ono rozkoszą dla oczu ( ) Coś rozkosznego, pięknego. Kontempluje zło i spostrzega:..i że owoce tego drzewa nadają się do zdobycia wiedzy. Najpierw zmysłowość (zobaczyła zmysłem wzroku) potem, emocjonalność i dołącza się wola (ja wiem najlepiej). Pokusa powoli wkrada się we wszystkie sfery.pojawia się stan bezsilności. Konsekwencja: Zerwała zatem z niego owoc, skosztowała i dała swemu mężowi, który był z nią: a on zjadł. Ewa zerwała owoc, czyli pielęgnowała namiętność. Te same elementy możemy widzieć w każdym naszym osobistym grzechu. Pycha i chciwość. Ja chcę ustanawiać co jest dobre, a co jest złe. I stale mi mało, stale domagam się czegoś więcej. Pycha i chciwość, niedopowiedzenia i półprawdki, kamuflaż i maskowanie... och, to przecież nie jest takie złe... lekceważenie A wtedy otworzyły się im obojgu oczy i poznali, że są nadzy; spletli więc gałązki figowe i zrobili sobie przepaski. No właśnie, a szatan obiecał, że otworzą im się oczy i tak jak Bóg będą znali to co dobro, a to co zło. A tu jednak poznali, że są nadzy. W oczach pojawia się ból, rozczarowanie. Gdy mamy pokusę- grzech jest fascynujący a potem jad niosący śmierć. Gdy sami kosztujemy owocu grzechu, to tez tak mamy, że otwierają się nam oczy i jesteśmy nadzy, bezbronni wobec zła. Można przez jakiś czas udawać, ale w końcu ból staje się większy. Każdy grzech, nawet mechaniczny ma swoje źródło. Złem nie wolno się bawić, ani śmiertelnie bać!!!!!! zfm.odnowa.waw.pl Czym jest grzech_beata Misztal 4

5 Pytanie- jak poznać ten jad, przeczuć siłę śmierci, która się czai? Dopiero zakorzeniony w Bogu, nie w sobie, mogę rozpoznać dobro i zło. Trzeba być wolnym i stawiać granice, poznawać źródło grzechu.nazywać, szukać w Bogiem na modlitwie. SKUTKI GRZECHU: 8 Gdy zaś mężczyzna i jego żona usłyszeli kroki Pana Boga przechadzającego się po ogrodzie, w porze kiedy był powiew wiatru, skryli się przed Panem Bogiem wśród drzew ogrodu. 9 Pan Bóg zawołał na mężczyznę i zapytał go: "Gdzie jesteś?" 10 On odpowiedział: "Usłyszałem Twój głos w ogrodzie, przestraszyłem się, bo jestem nagi, i ukryłem się". 11 Rzekł Bóg: "Któż ci powiedział, że jesteś nagi? Czy może zjadłeś z drzewa, z którego ci zakazałem jeść?" 12 Mężczyzna odpowiedział: "Niewiasta, którą postawiłeś przy mnie, dała mi owoc z tego drzewa i zjadłem". 13 Wtedy Pan Bóg rzekł do niewiasty: "Dlaczego to uczyniłaś?" Niewiasta odpowiedziała: "Wąż mnie zwiódł i zjadłam". 1. Skryli się przed Panem Bogiem kiedyś tęsknili za źródłem życia, teraz strach jak tylko usłyszeli kroki Boga Ja też po grzechu się boje, widzę że jestem nagi, ogarnia mnie poczucie zagubienia, strachu, nieszczęścia zmiana spojrzenia, wcześniej kontemplacja Boga a teraz gapienie się na siebieskupienie na sobie sprawia, że zaczynam się ukrywać Wychodzą nieuporządkowane zachowania, strach, smutek, zagubienie czasem zachowawuję się desperacko Strach- to mechanizm obronny, bronię się przed tym przed którym nie musze Może tez być agresja, to tez forma obrony, ta agresja nie wyzwala, ale pogrąża człowieka Ukrywanie przed sobą, Bogiem, innymi ogród rajski przestaje być przestrzenią życia 2. Usprawiedliwianie się i zwalanie winy na drugiego ADAM Reakcja Adama- w pierwszej chwili agresywny i zrzuca winę na innych. Przywdziewa maski, nieprawdziwe zachowania, pokazuje ty, że zgubił przestrzen życia W grzechu działamy nielogiczne. Gdy nie mogę się ukrywać, to zaczynam zrzucać winę na innych- Niewiasta, którą postawiłeś przy mnie, dała mi owoc Adam idzie dalej w swojej agresji- zrzuca winę na Boga-..którą postawiłeś przy mnie zfm.odnowa.waw.pl Czym jest grzech_beata Misztal 5

6 Wcześniej wychwala Boga, że postawił mu kobietę. EWA A Ewa także zrzuca winę- na węża, poniekąd ma rację, ale to on a weszła w dialog z nimucieka od podjęcia odpowiedzialności za to. Jest to potworna pokusa, gdzie człowiek chce się zwolnić z własnej odpowiedzialności- taki jest świat. Forma agresji podsycana strachem nie uwalnia człowieka. WNIOSKI: Szatan kusi nas dwa razy: - do grzechu - i po grzechu.by doprowadzić nas do rozpaczy To drugie nawet bardziej niebezpieczne bo zły chce popchnąc człowieka w kierunku beznadziei- wmawia nam, że nie mamy prawa pokazywać się Bogu na oczach. Wcześniej szatan oskarżał Boga przed człowiekiem. Po grzechu oskarża człowieka przed Bogiem. ZACHOWANIE, REAKCJA PANA BOGA: a) Pytanie : Gdzie jesteś? W raju widzimy Boga, który zachowuje się tak samo. Bóg przychodzi do ogrodu jak zwykle, jak zawsze- tylko człowiek nie umie go postrzegać. Bóg jest Miłością bezmienną pyta : GDZIE JESTEŚ? Bóg tym pytaniem odkrywa stan człowieka- gdzie jesteś?- to sugeruje, że człowiek nie jest w przestrzeni wolności. Bóg zawsze po grzechu szuka człowieka i to jest prawda niezmienna. Bóg dobrze wie, co się dzieje po grzechu, BOG CHCE, BY CZŁOWIEK WZIĄŁ ODPOWIEDZIALNOŚC ZA TO CO SIĘ WYDARZYŁO. On chce by jego głos gdzie jesteś? odkrył ten bezsens ukrywania się przed Bogiem, sobą, innymi. On ciągle pragnie byśmy stawali się do Niego podobni.nieważne, jak zgrzeszyliśmy, grzeszymy itp. On daje nam wiele środków do tego, by z tego kłamstwa grzechu wychodzić. b) Tęsknota Boga zfm.odnowa.waw.pl Czym jest grzech_beata Misztal 6

7 Bóg stworzył mnie w pierwszej kolejności do tego bym ja był/była z nim w relacji, w relacji miłości, pokoju.i im bardziej odchodzę, tym bardziej Bóg tęskni za mną jakiż to paradoks- każdy z nas ma silną potrzebę, by ktoś za nami tęsknił, by komuś na nas zależało a z grzechem jest tak, ze im więcej Bóg wzywa, tym często człowiek dalej odchodzi..bo dalej brnie w dialog ze złym, ulega w swojej bezsilności, nagości. Idzie za bożkami, które pozornie, na chwilę wypełniają tą tęsknotę za miłością, poczuciem bycia ważnym, pięknym, które niosą ze sobą obietnice poczucia sensu, pełni to mogą być nierząd, nieczystość,pornografia, wyuzdanie, uprawianie bałwochwalstwa, czary, nienawiść, spór, zawiść, wzburzenie, niewłaściwa pogoń za zaszczytami, niezgoda, rozłamy, zazdrość, pijaństwo, hulanki, narkotyki, obżarstwo, grzeszne gadulstwozagadywanie, ucieczka w relacje- jakiekolwiek, uzależnienie od gier komputerowych, ucieczka w ciągłe stawianie drugiego jako boga np. idoli, sympatii, może to też być zatrzymanie na sobie, na świecie naszych uczuć, pragnień, na oczekiwaniach i nie wychodzenie dalej.to może być całkowite odejście od modlitwy-rozmowy z Bogiem (Oz 11, 1-4) c) Krzywdzenie siebie i Boga Tym wszystkim krzywdzę samego siebie ja się też oddalam od samego siebie, od prawdy o sobie, od tego że jestem dzieckiem Boga może tez być taka pokusa, że skoro jestem i zawsze będę grzesznikiem, to po co się poprawiać.tak jestem grzesznikiem i nic tego nie zmieni, ale też jestem dzieckiem Boga i jestem powołany do szczęścia, do radości, do miłości, do pokoju, do pełnego przeżywania swego życia, a nie trwania w śmierci. To piękne powołanie, wypełniło się na krzyżu- Bóg pokonał śmierć raz na zawsze, on przybił i ciągle przybija moje grzechy, słabości do swojego krzyża. Niesamowite jest to, że On jest bliżej mnie niż ja sam dla siebie, niesamowite jest to, że On lepiej mnie zna, niż ja sam siebie, niesamowite jest to, ze on kocha mnie bardziej, niż ja sam siebie i niesamowite jest to, że On wie lepiej, co jest dla mnie lepsze niż ja sam ale On tak bardzo kocha, tak bardzo szanuje moja wolność, że nawet pozwala mi grzeszyć, dopuszcza do moich wyborów, które Go ranią, bolą i w tym wszystkim jest ciągle ze mną, po grzechu czeka na mnie ZAWSZE! W grzechu krzywdzę siebie, Boga który jest osobą i czuje i jest Miłością, ranię innych, bo mój grzech może zarazić innych, nawet wielkie osobistości grzeszą, nawet święci. No właśnie nasza natura w Bogu się uświeca i to jest mega istotne. Szatan chce bym skupiał się na grzechu a nasz wiara właśnie polega na tym bym najpierw skupił się na Miłości i dopiero w jej świetle zobaczył źródło swego grzechu bo tak to utonę w rozpaczy.a do tego zły chce mnie doprowadzić. KKK 1487 Ten, kto grzeszy, rani cześć i miłość Boga, a także własną godność człowieka powołanego do synostwa Bożego oraz narusza duchowe dobro Kościoła, którego każdy chrześcijanin powinien być żywym kamieniem. zfm.odnowa.waw.pl Czym jest grzech_beata Misztal 7

8 KKK 1850 ( ) Grzech jest więc "miłością siebie, posuniętą aż do pogardy Boga" (Św. Augustyn, De civitate Dei, 14, 28). Wskutek tego pysznego wywyższania siebie grzech jest całkowitym przeciwieństwem posłuszeństwa Jezusa, który dokonał zbawienia (Por. Flp 2, 6-9). KKK 1851 Właśnie podczas męki, gdy miłosierdzie Chrystusa odniesie zwycięstwo nad grzechem, najlepiej ukazuje on swoją siłę i różnorodność: niedowiarstwo, morderczą nienawiść, odrzucenie i drwiny ze strony przywódców i ludu, tchórzostwo Piłata i okrucieństwo żołnierzy, zdradę Judasza tak dotkliwą dla Jezusa, zaparcie się Piotra i odejście uczniów. Tymczasem w godzinie ciemności i władcy tego świata (Por. J 14, 30. ofiara Chrystusa staje się w tajemniczy sposób źródłem, z którego wytryśnie niewyczerpane przebaczenie naszych grzechów. GRZECHY ZANIEDBANIA KKK 1853 Można rozróżniać grzechy w zależności od ich przedmiotu, tak jak w przypadku każdego czynu ludzkiego, w zależności od cnót, jakim przeciwstawiają się przez nadmiar bądź brak, lub w zależności od przykazań, którym są przeciwne. Można je uporządkować również w zależności od tego, czy dotyczą Boga, bliźniego czy siebie samego; można je podzielić na grzechy duchowe i cielesne bądź też grzechy popełnione "myślą, mową, uczynkiem i zaniedbaniem". Źródłem grzechu jest serce człowieka i jego wolna wola, zgodnie z nauczaniem Pana: "Z serca bowiem pochodzą złe myśli, zabójstwa, cudzołóstwa, czyny nierządne, kradzieże, fałszywe świadectwa, przekleństwa. To właśnie czyni człowieka nieczystym" (Mt 15, 19-20). W sercu także przebywa zasada dobrych i czystych uczynków miłość, którą rani grzech. W mszalnej formule spowiedzi powszechnej wypowiadamy m.in. takie słowa: "zgrzeszyłem... zaniedbaniem". Zaniedbanie czynienia dobra i pokonywania zła - w sobie i wokół siebie. Grzech zaniedbania to pewna forma bierności, która jest nie do pogodzenia z postawą ucznia Chrystusa. W encyklice "Christifideles laici" Ojciec Święty Jan Paweł II z mocą podkreśla, że w Królestwie Bożym nie ma miejsca na bezczynność: "Nowe sytuacje... domagają się dzisiaj ze szczególną siłą zaangażowania świeckich. Bierność, która zawsze była postawą nie do przyjęcia, dziś bardziej jeszcze staje się winą. Nikomu nie godzi się trwać w bezczynności". Edmund Burke, brytyjski polityk żyjący w XVIII wieku, słusznie uważał, że do tego, aby zło zatriumfowało, wystarczy, by dobry człowiek niczego nie robił. Dostajemy od Boga bardzo dużo! Miłość, wszystkie łaski- miłość jest wymagająca, miłość którą dostajemy od Najwyższego ma kochać, bo tak nie będzie miłością i kiedyś na jednym z wykładów pewien psycholog bardzo fajnie powiedział, ze nienawiść nie jest przeciwieństwem miłości, bo w nienawiści jest dużo uczuć, coś się dzieje, jest jakiś proces.ale OBOJĘTNOŚĆ jest przeciwstawieństwem MIŁOŚCI. BĄDŹ ZIMNY ALBO GORĄCY 15 Znam twoje czyny, że ani zimny, ani gorący nie jesteś. Obyś był zimny albo gorący! 16 A tak, skoro jesteś letni zfm.odnowa.waw.pl Czym jest grzech_beata Misztal 8

9 i ani gorący, ani zimny, chcę cię wyrzucić z mych ust. (Ap 3, 15-16) GRZECHY ZANIEDBANIA Względem duszy: 1. Nie upomniałem grzeszących 2. Nie pouczałem nie umiejących 3. Wątpiącym nie użyczyłem dobrej rady 4. Nie pocieszałem strapionych 5. Nie chciałem krzywdy cierpliwie znosić 6. Nie chciałem urazów chętnie darować 7. Nie modliłem się za żywych, ani za zmarłych Względem ciała: 1. Nie nakarmiłem głodnego 2. Nie napoiłem spragnionego 3. Nie użyczyłem gościny komuś w wielkiej potrzebie 4. Nie wspomogłem kogoś w wielkiej potrzebie 5. Nie pocieszałem więźniów 6. Nie odwiedzałem chorych, starych 7. Przyczyniłem się do niegodziwego pogrzebu W Ewangeli wg św. Mateusza jest napisane: 35 Bo byłem głodny, a daliście Mi jeść; byłem spragniony, a daliście Mi pić; byłem przybyszem, a przyjęliście Mnie; 36 byłem nagi, a przyodzialiście Mnie; byłem chory, a odwiedziliście Mnie; byłem w więzieniu, a przyszliście do Mnie". (Mt 25, 35-36) KKK 387 Rzeczywistość grzechu, a zwłaszcza grzechu pierworodnego, wyjaśnia się dopiero w świetle Objawienia Bożego. Bez tego poznania Boga, jakie ono nam daje, nie można jasno uznać grzechu; pojawia się pokusa, by wyjaśniać go jedynie jako wadę w rozwoju, słabość psychiczną, błąd, konieczną konsekwencję nieodpowiedniej struktury społecznej itd. Tylko poznanie zamysłu Bożego wobec człowieka pozwala zrozumieć, że grzech jest nadużyciem wolności, której Bóg udzielił osobom stworzonym, by mogły Go miłować oraz miłować się wzajemnie KKK 1488 W świetle wiary nie ma większego zła niż grzech i nic innego nie powoduje gorszych skutków dla samych grzeszników, dla Kościoła i dla całego świata. zfm.odnowa.waw.pl Czym jest grzech_beata Misztal 9

10 Pomocą w napisaniu konferencji były: Słowo Boże Starego i Nowego Testamentu; Katechizm Kościoła Katolickiego; Konferencje zasłyszane na rekolekcjach ks. Krzysztofa Wonsa SDS; Strona teologia.pl, tekst ks. Michała Kaszowskiego; Własny umysł i serce zfm.odnowa.waw.pl Czym jest grzech_beata Misztal 10