Rafał T. Kurek Radosław Ślusarczyk. fot. GDDKiA

Transkrypt

1 Analiza podstawowych korzyści oraz praktycznych problemów w ochronie przyrody przy realizacji inwestycji drogowych w ramach obecnego systemu ocen oddziaływania na środowisko w Polsce Rafał T. Kurek Radosław Ślusarczyk fot. GDDKiA

2 Projekt Ochrona obszarów siedliskowych i korytarzy ekologicznych dzikiej fauny przy drogach szybkiego ruchu w Polsce

3 Działania związane z procedurami OOS 3 monitoring procesów decyzyjnych i projektowych dla nowych dróg szybkiego ruchu, platforma współpracy z administracją publiczną i drogową, warsztaty szkoleniowe Ochrona dziko żyjących zwierząt w projektowaniu inwestycji drogowych problemy i dobre praktyki Grupy docelowe: GDDKiA PKP PLK GDOŚ / RDOŚ biura konsultingowe i projektowe.

4 Projekt Edukacja Grup Zawodowych w zakresie OOŚ w celu minimalizacji wpływu inwestycji liniowych na przyrodę 4

5 Główne działania 5 szkolenia dla biur projektowych i planistycznych w zakresie ochrony fauny w ocenach oddziaływania na środowisko, szkolenia dla administracji publicznej (pracownicy GDOŚ/RDOŚ) w zakresie ochrony fauny w ocenach oddziaływania na środowisko, szkolenia dla pracowników administracji drogowej (centrala i oddziały GDDKiA) i kolejowej (centrala i oddziały PKP PLK) w zakresie ochrony fauny w ocenach oddziaływania na środowisko, telefoniczny i internetowy punkt konsultacyjny, serwis internetowy dotyczący tematyki ochrony fauny przy inwestycjach drogowych i kolejowych

6 Szkolenia: 7 edycji, 210 uczestników, 74 instytucje i firmy 6

7 Monitoring procesów decyzyjnych i projektowych ok km 7

8 Serwis www ok odwiedzin 8

9 Punkt konsultacyjny 110 prowadzonych spraw, 35 podmiotów 9

10 Podstawowe szanse i korzyści dla przyrody z II etapowego postępowania OOŚ (1) 10 ocena rzeczywistej wielkości utraty siedlisk w wyniku budowy węzłów, MOP-ów, OUA, SPO itp., ocena skali degradacji siedlisk i skali wpływu na gatunki w wyniku budowy sieci odwodnieniowej, oświetlenia jezdni, propagacji hałasu; weryfikacja prawidłowości rozwiązań projektowych działań minimalizujących i kompensujących oddziaływanie inwestycji na środowisko uwzględnionych w DUŚ np. przejścia dla zwierząt, ogrodzenia ochronne, stawy kompensacyjne;

11 Podstawowe szanse i korzyści dla przyrody z II etapowego postępowania OOŚ (2) 11 dostosowanie lokalizacji przejść dla zwierząt do najlepszego przebiegu niwelety drogi niewielkie korekty względem DUŚ; precyzyjne ustalenie lokalizacji przejść dla zwierząt typu zespolonego przepusty połączone z nowobudowanymi lub przenoszonymi ciekami, przejścia dolne połączone z przejazdami dla nowych lub przenoszonych dróg serwisowych, dojazdowych; identyfikacja elementów sieci odwodnieniowej powodującej śmiertelność płazów i innych grup małych zwierząt.

12 Przykładowe błędy do usunięcia na etapie II raportu OOS 12

13 Wnioski z realizacji projektów GDOŚ / RDOŚ (1) 13 rezygnacja z II etapu OOS pomimo ewidentnie trudnych kwestii w zakresie projektowania np. przejść dla zwierząt; ograniczanie zakresu II etapu OOS do wybranych zagadnień z pominięciem niektórych istotnych np. lokalizacja zespolonych przejść dla małych zwierząt; wprowadzanie miękkich zapisów, pozwalających na etapie projektowania na ich ominięcie lub swobodną interpretację np. w zakresie regulacji koryt cieków i umacniania skarp; niespójność DUŚ w kwestii zakresu i parametrów działań minimalizujących np. różna wysokość ogrodzeń ochronnych, różne rozwiązania ogrodzeń dla płazów,

14 Wnioski z realizacji projektów GDOŚ / RDOŚ (2) 14 niespójność DUŚ w kwestii obowiązków w zakresie monitoringu działań minimalizujących od całkowitego braku po zbyt wysokie wymagania względem rzeczywistych potrzeb, brak wymagań i wytycznych w zakresie projektowania przejść dla zwierząt, ich zagospodarowania, utrzymania; brak wytycznych w zakresie kształtowania sieci odwodnieniowej i oświetlenie dróg w kontekście minimalizacji ich wpływu na środowisko przyrodnicze; brak analizy błędów projektowych na II etapie OOS, w zakresie działań minimalizujących i kompensujących oddziaływania np. rozwiązania projektowe przejść dla zwierząt, sieć odwodnieniowa, nasadzenia roślinne.

15 Wnioski z realizacji projektów wykonawcy raportów OOS 15 poziom szczegółowości podobny dla obu raportów OOS brak dostosowania II raportu do szczegółowości projektu budowlanego; brak uszczegółowienia kwestii oddziaływań na zasoby przyrodnicze w II raporcie OOS np. wynikających z faktycznej zajętości terenu pod węzły, MOP-y; brak weryfikacji projektów budowlanych pod kątem poprawności zaprojektowania działań minimalizujących oddziaływanie na środowisko przyrodnicze np. przejścia dla zwierząt; uzupełnianie kluczowych kwestii przyrodniczych (np. braków inwentaryzacji przyrodniczych) przy II raporcie, przy stwierdzeniu negatywnych oddziaływań na walory przyrodnicze brak przełożenia na sposób realizacji inwestycji.

16 Wnioski z realizacji projektów wykonawcy dokumentacji projektowej (1) 16 literalne traktowanie twardych zapisów DUŚ, co w niektórych przypadkach prowadzi do projektowania rozwiązań ewidentnie nieskutecznych np. przejścia dla dużych zwierząt w obszarze węzłów; w przypadku zapisów miękkich i warunkowych w DUŚ bezwzględne podporządkowywanie ich przepisom o warunkach technicznych brak konstruktywnego podejścia i szukania kompromisowych rozwiązań dla środowiska np. przy projektowaniu nawierzchni dróg serwisowych, przy przebudowie i umacnianiu koryt cieków;

17 Wnioski z realizacji projektów wykonawcy dokumentacji projektowej (2) 17 liczne problemy w zakresie przenoszenia zapisów DUŚ na rozwiązania projektowe szczególnie w zakresie: projektowania przejść dla zwierząt dla inwestycji równoległych (droga główna+drogi lokalne/serwisowe), projektowanie ogrodzeń ochronno-naprowadzających dla płazów, projektowanie sieci odwodnieniowej (rowy, zbiorniki) w otoczeniu przejść dla zwierząt, kształtowanie powierzchni zespolonych przejść dla małych zwierząt; ekrany na przejściach dla zwierząt; brak określonych relacji w obszarze raport OOS projekt budowlany: brak wpływu II raportu na kształt projektu, brak współpracy pomiędzy wykonawcami raportu i projektantami.

18 Wnioski z realizacji projektów inwestor 18 brak wymagania od wykonawców II raportu weryfikacji rozwiązań projektowych pod kątem spełnienia zapisów DUŚ; brak wymagania od wykonawców projektu rozwiązań optymalnych z punktu widzenia ochrony środowiska; ogólna niechęć do współpracy z GDOŚ/RDOŚ np.: konsultacje w zakresie określenia poprawności przenoszenia zapisów DUŚ do projektu budowlanego;

19 Wnioski ogólne (1) 19 stworzenie materiałów merytorycznych (w formie wytycznych, zaleceń) w celu ujednolicenia poziomu wydawanych decyzji DUŚ odnośnie: zakresu i szczegółowości analiz przyrodniczych na etapie opracowania I raportu OOS oraz katalogu elementów kluczowych do uwzględnienia w II raporcie; kryteriów rezygnacji z przeprowadzenia II postępowania OOS; zakresu i harmonogramu realizacji inwentaryzacji przyrodniczych na etapie opracowania I raportu OOS dla kluczowych zasobów przyrodniczych np. płazy, parametrów przejść dla zwierząt i działań minimalizujących śmiertelność w wyniku kolizji; monitoringu skuteczności działań minimalizujących i kompensacyjnych.

20 Wnioski ogólne (2) 20 stworzenie materiałów merytorycznych stanowiących podstawy do projektowania: przejść dla zwierząt i ogrodzeń ochronnych, sieci odwodnieniowej przyjaznej dla płazów; wprowadzenie nadzoru przyrodniczego w trakcie wykonywania dokumentacji projektowej przykład: RDOŚ we Wrocławiu nakłada w DUŚ obowiązek uzgodnienia dokumentacji projektowej (np. w zakresie lokalizacji i rozwiązań projektowych przejść dla zwierząt) ze specjalistami w dziedzinie ochrony przyrody.

21 Pracownia na rzecz Wszystkich Istot ul. Jasna Bystra tel/fax: