Internetowe zgłaszanie i prac geodezyjnych w technologii igeomap/epodgik w świetle nowych regulacji prawnych

Transkrypt

1 dr hab. inż. Waldemar Izdebski Geo system Sp. z o.o. Politechnika Warszawska Wydział Geodezji i Kartografii Internetowe zgłaszanie i prac geodezyjnych w technologii igeomap/epodgik w świetle nowych regulacji prawnych Wstęp Technologia igeomap/epodgik służąca do internetowego zgłaszania prac geodezyjnych i automatycznego przygotowania dla nich odpowiednich materiałów z zasobu funkcjonuje w Polsce od ponad 7 lat. Obecnie wdrożona jest w 17 Powiatowych Ośrodkach Dokumentacji Geodezyjnych i Kartograficznych, a łączna liczba przetworzonych prac geodezyjnych przekroczyła już Jest to liczba znaczącą i sprzyjającą wyciąganiu wniosków dotyczących przydatności technologii i sugerowanych jej usprawnień. Nowelizacja ustawy Prawo Geodezyjne i Kartograficzne spowodowała, że od 12 lipca 2014r. obowiązują nowe zasady postępowania przy zgłaszaniu prac geodezyjnych. Pomijając szczegóły regulacji, podstawowa zmiana polega na tym, że materiały do pracy geodezyjnej można wydać dopiero po dokonaniu opłaty. Jednocześnie istnieje wyraźny zapis art. 12 ust 3. mówiący że organ, który otrzymał zgłoszenie w ciągu 10 dni roboczych uzgadnia z wykonawcą listę materiałów zasobu niezbędnych lub przydatnych do wykonania zgłoszonych prac i udostępnia ich kopie za opłatą. Tak więc pojawił się problem jak zorganizować funkcjonowanie zgłoszeń internertowych w nowych warunkach, aby nie paraliżować pracy ośrodka uzgodnieniami i aby geodeci otrzymywali materiały jak najszybciej. Najlepiej, tak jak dotychczas, bezpośrednio po zgłoszeniu. Z punktu widzenia technicznego technologia igeomap/epodgik była przygotowana do wkomponowania w proces zgłaszania stosownych opat, bo płatności internetowe były już od wielu lat stosowane przy sprzedaży wydruków mapy zasadniczej oraz numerów ksiąg wieczystych. Tak więc wraz z chwilą wejścia w życie nowego prawa stosowne funkcje opłat uruchomiono, czyniąc technologię dostosowaną do nowych regulacji prawnych. W wielu ośrodkach pojawił się jednak zasadniczy problem, związany z brakiem możliwości pobierania opłat drogą internetową. W dniu 12 lipca 2014r. tylko 3 spośród ośrodków w których funkcjonowała technologia igeomap/epodgik posiadały umowy z firmami obsługującymi płatności internetowe, a więc były gotowe do wdrożenia nowych

2 2 Waldemar Izdebski - Internetowe zgłaszanie i prac geodezyjnych w technologii igeomap/epodgik w świetle nowych regulacji prawnych przepisów. W pozostałych trzeba było podpisać stosowne umowy, co okazało się być procesem długotrwałym i dosyć trudnym, albo może niepotrzebnie komplikowanym przez zarządy niektórych powiatów. Wprowadzona w igeomap/epodgik modyfikacja wymaga, że zanim zgłoszona praca zostanie przekazana do przygotowania we właściwym ośrodku dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej musi zostać opłacona. Opłaty można dokonać bezpośrednio po zgłoszeniu we właściwym serwisie igeomap lub później korzystając z odpowiedniej funkcji dostępnej dla geodetów w serwisie epodgik. Na etapie zgłoszenia pracy geodezyjne nie da się też do końca określić wszystkich materiałów przydatnych do jej zrealizowania. Dotyczy to szczególnie operatów archiwalnych, których konieczność wykorzystania wyłania się przeważnie dopiero w trakcie realizacji pracy. Po zmianie regulacji prawnych operaty archiwalne udostępniane są wykonawcom prac geodezyjnych za opłatą. Wymusza to inne podejście do ich udostępniania niż było stosowane dotychczas, kiedy dostęp do tych danych był dostępem darmowym w ramach zgłoszonej, i opłaconej ryczałtem, pracy geodezyjnej Aby obecnie w technologii igeomap/epodgik nie komplikować (wybieraniem operatów archiwalnych i innych materiałów) procesu zgłaszania pracy geodezyjnej najpierw dokonuje się jej zgłoszenia, opłacenia i wygenerowania materiałów standardowych, a potem każdy wykonawca w ramach zgłoszenia ma dostęp do podglądu dodatkowych materiałów i ich ewentualnego zakupu w ramach potrzeb pojawiających się przy realizacji pracy. Z zawodowego punktu widzenia trudno jest się pogodzić z sytuacją kiedy geodeta chcąc profesjonalnie i najlepiej dla PODGiK wykonać prace geodezyjną musi płacić za dostęp do operatów archiwalnych. Jest to zupełnie nielogiczne, podobnie zresztą jak w przypadku osnowy. Nasuwa się natychmiast wniosek, że jeśli już coś miało być zmienione to można było uzależnić opłatę od obszaru zgłoszenia, a korzystanie ze wszystkich operatów i osnowy pozostawić bez dodatkowych opłat. Postępowanie takie uprościłoby znacznie proces pobierania opłat i byłoby rozwiązaniem nie obciążającym geodetów opłatami za korzystanie z materiałów archiwalnych. Jest nadzieja, że może po jakimś czasie obowiązywania nowych przepisów GUGiK zacznie słuchać głosów społeczności i dokona stosownych zmian w prawie. W chwili obecnej, mimo że mamy wiele zastrzeżeń do nowych przepisów, dostosowaliśmy naszą technologię do zgodności z prawem i czekamy z nadzieją, że kuriozalne zapisy utrudniające automatyzację i wprowadzające zbędną biurokrację zostaną w najbliższym czasie zmienione.

3 Waldemar Izdebski - Internetowe zgłaszanie i prac geodezyjnych w technologii igeomap/epodgik w świetle nowych regulacji prawnych 3 1. Charakterystyka technologii igeomap/epodgik Technologia internetowego zgłaszania prac geodezyjnych igeomap/epodgik jest połączeniem oprogramowania igeomap służącego do publikacji danych przestrzennych z serwisem epodgik ( przeznaczonym do obsługi wykonawców geodezyjnych. Technologia umożliwia zgłaszanie prac geodezyjnych przez Internet oraz automatyczne przygotowywanie materiałów niezbędnych do ich wykonania. Schematycznie cały proces zgłaszania i przetwarzania pracy przedstawiono na rys. 1. Rys. 1 Ilustracja procesu zgłaszania i opracowywania pracy geodezyjnej Wykonawcy uzyskują dostęp do usługi internetowego zgłaszania prac geodezyjnych po zarejestrowaniu firmy we właściwym ośrodku dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej. Rejestracja, polegająca na złożeniu podpisanego wniosku, gwarantuje firmie uzyskanie hasła dostępu wymaganego przy zgłaszaniu pracy i dostępie do przygotowanych przez ośrodek materiałów. Użytkownik zarejestrowany w serwisie epodgik.pl, w ramach jednego konta widzi prace we wszystkich ośrodkach dokumentacji w których złożył wnioski o mozliwość internetowego zgłaszania prac.

4 4 Waldemar Izdebski - Internetowe zgłaszanie i prac geodezyjnych w technologii igeomap/epodgik w świetle nowych regulacji prawnych 2. Proces zgłaszania pracy Przy zgłaszaniu pracy geodeci sami, w systemie igeomap, określają zakres przestrzenny pracy, mając możliwość wykorzystania wszystkich dostępnych informacji ułatwiających jej właściwe zlokalizowanie (działki, budynki, ulice, punkty adresowe, ortofotomapa, itp.). Rys. 2 Ilustracja przygotowania zakresu pracy geodezyjnej Wraz z określeniem obszaru objętego opracowaniem konieczne jest podanie szeregu informacji opisowych niezbędnych do zarejestrowania pracy w ośrodku dokumentacji. Do najważniejszych należą: asortyment pracy, przewidywana data zakończenia oraz parametry dotyczące materiałów oczekiwanych z ośrodka. Aktualne przepisy wymagają aby przed wydaniem materiałów do pracy wykonawcy wnieśli stosowne opłaty za wykorzystywane materiały. Taki wymóg powoduje, że zanim praca zostanie przekazana do przygotowania we właściwym ośrodku dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej musi zostać opłacona. Opłaty można dokonać bezpośrednio po zgłoszeniu (rys. 3) lub później korzystając z odpowiedniej funkcji dostępnej w serwisie Rys. 3 Zakończenie procesu zgłaszani pracy geodezyjnej

5 Waldemar Izdebski - Internetowe zgłaszanie i prac geodezyjnych w technologii igeomap/epodgik w świetle nowych regulacji prawnych 5 Zakres udostępnianych danych i związana z tym opłata są zależne od wybranego asortymentu pracy geodezyjnej i decyzji zgłaszającego. Należna opłata jest obliczana na bieżąco i widoczna na formularzu zawierającym parametry zgłaszanej pracy. Rys. 4 Szczegółowe parametry zgłaszanej pracy geodezyjnej Szczegóły związane ze sposobem naliczenia opłaty są dostępne po kliknięciu klawisza, co dla przykładowej pracy przedstawiono na rys. 5. Rys. 5 Szczegółowe parametry zgłaszanej pracy geodezyjnej Parametry udostępnianych danych dobrano tak, aby sprostać oczekiwaniom wykonawców w typowych przypadkach. W przypadkach nietypowych można zgłosić pracę, a potem drogą internetową, albo bezpośrednio w z PODGiK pobrać dodatkowe materiały niezbędne do jej realizacji.

6 6 Waldemar Izdebski - Internetowe zgłaszanie i prac geodezyjnych w technologii igeomap/epodgik w świetle nowych regulacji prawnych 3. Przygotowanie materiałów dla wykonawcy Przygotowany przez geodetę zakres przestrzenny pracy geodezyjnej wraz z pozostałymi parametrami trafia do serwisu epodgik.pl (rys. 1) gdzie oczekuje na automatyczne pobranie go przez system GEO-MAP pracujący w ośrodku dokumentacji. Po pobraniu odpowiednich informacji o zakresie, system GEO-MAP rozpoczyna automatyczny proces przetwarzania pracy geodezyjnej na podstawie wszystkich dostępnych w ośrodku dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej materiałów i w oparciu o ustalone zasady. W przetwarzaniu pracy mającym na celu jej rejestrację i przygotowanie niezbędnych materiałów i dokumentów można wyróżnić trzy zasadnicze etapy: 1. W pierwszym etapie zgłoszonej pracy geodezyjnej zostaje nadany identyfikator, który służy do jej identyfikacji i będzie później widoczny na wszystkich materiałach związanych z pracą. 2. Drugi etap to przygotowanie materiałów dla wykonawcy. W tym etapie na bazie całości zasobu geodezyjnego i kartograficznego ośrodka dokumentacji i w odniesieniu do zgłoszonego asortymentu i parametrów pracy, generowane są odpowiednie zbiory danych i dokumenty w postaci elektronicznej. 3. Na koniec przetwarzania wszystkie przygotowane materiały są umieszczane na serwerze epodgik.pl, z którego mogą być pobierane przez wykonawcę. O fakcie zakończenia przygotowywania materiałów do pracy wykonawca jest informowany poprzez . Dostęp do materiałów jest możliwy po zalogowaniu się użytkownika w serwisie epodgik.pl Całość wymienionych prac realizuje automatycznie, pracujący w PODGiK, system GEO-MAP, który w tym celu został wyposażony w odpowiednie funkcje. Prace są przetwarzane bez jakiegokolwiek udziału człowieka 24 godziny na dobę 7 dni w tygodniu. W wyniku automatycznego przetworzenia pracy przygotowane zostają następujące materiały dla wykonawcy: dokument zgłoszenia pracy geodezyjnej (format PDF), dokument licencji (format PDF), dokument obliczenia opłaty (format PDF), wykaz materiałów do wykorzystania (format PDF), mapa do porównania z terenem (format PDF),

7 Waldemar Izdebski - Internetowe zgłaszanie i prac geodezyjnych w technologii igeomap/epodgik w świetle nowych regulacji prawnych 7 ¾ dane wsadowe systemu GEO-MAP (format MAP) lub w zależności od konfiguracji dane wsadowe innych systemów np. EWMAPA, ¾ informacja z EGiB jeśli wykonawca takich danych oczekuje (format PDF), w zależności od decyzji geodety dane te mogą być wydane dla wszystkich działek w obszarze pracy lub tylko dla wybranych podczas zgłaszania. ¾ w zależności od wybranej konfiguracji opisy topograficzne punktów osnowy (formaty TIF, JPG,...), ¾ inne dokumenty pomocnicze. Przykładowy zestaw dokumentów dla wykonawcy przestawia rysunek 6. Są one przygotowane w ciągu kilku lub kilkunastu minut od chwili zgłoszenia pracy. Dokładny czas oczekiwania zależy od liczby prac oczekujących w kolejce do przetworzenia. Rys. 6 Ilustracja zestawu materiałów generowanych automatycznie dla wykopnawcy

8 8 Waldemar Izdebski - Internetowe zgłaszanie i prac geodezyjnych w technologii igeomap/epodgik w świetle nowych regulacji prawnych 4. Dostęp do przygotowanych materiałów dla wykonawcy Przygotowane dane i dokumenty elektroniczne są dostępne po zalogowaniu użytkownika w serwisie którego jednym z zadań jest przechowywanie materiałów przygotowanych do zgłoszonych prac geodezyjnych. W serwisie istnieje możliwość zarządzania parametrami konta oraz śledzenia stanu swoich prac w różnych ośrodkach dokumentacji wykorzystujących technologię igeomap/epodgik (rys. 7). Rys. 7 Widok konta użytkownika w serwisie epodgik.pl Jeśli dana praca nie została jeszcze opłacona, to z poziomu epodgik.pl można dokonać jej opłaty. Jest to szczególnie ważne w sytuacji kiedy osoby zgłaszające nie mają bezpośredniego dostępu do konta bankowego, aby opłacać prace bezpośrednio po zgłoszeniu. W takiej sytuacji dokonują jedynie zgłoszenia, a potem osoba uprawniona, z poziomu epodgik.pl, dokonuje stosownych opłat z wykorzystaniem płatności internetowych. na rysunku 8. Widok strony serwisu epodgik.pl dla przykładowej pracy geodezyjnej przedstawiono

9 Waldemar Izdebski - Internetowe zgłaszanie i prac geodezyjnych w technologii igeomap/epodgik w świetle nowych regulacji prawnych 9 Rys. 8 Widok informacji o pracy geodezyjnej w serwisie epodgik wraz z materiałami dostępnymi do pobrania

10 10 Waldemar Izdebski - Internetowe zgłaszanie i prac geodezyjnych w technologii igeomap/epodgik w świetle nowych regulacji prawnych Po ostatnich zmianach w prawie, do każdej zgłoszonej pracy generowane są trzy dodatkowe dokumenty tj.: nowa wersja zgłoszenia, dokument obliczenia opłaty, licencja.

11 Waldemar Izdebski - Internetowe zgłaszanie i prac geodezyjnych w technologii igeomap/epodgik w świetle nowych regulacji prawnych 11 Dla użytkownika dokumenty są dostępne nad tabelą zawierającą dostęp do

12 12 Waldemar Izdebski - Internetowe zgłaszanie i prac geodezyjnych w technologii igeomap/epodgik w świetle nowych regulacji prawnych

13 Waldemar Izdebski - Internetowe zgłaszanie i prac geodezyjnych w technologii igeomap/epodgik w świetle nowych regulacji prawnych 13 rysunkach 9, 10 i 11. Rys.9 Nowy dokument zgłoszenia pracy geodezyjnej

14 14 Waldemar Izdebski - Internetowe zgłaszanie i prac geodezyjnych w technologii igeomap/epodgik w świetle nowych regulacji prawnych Rys. 10 Dokument obliczenia opłaty Zgodnie z zapisami znowelizowanego prawa geodezyjnego i kartograficznego dokument obliczenia opłaty może nie zawierać podpisu, ale w takiej sytuacji powinna być możliwość jego weryfikacji o czym informuje klauzula na dokumencie.

15 Waldemar Izdebski - Internetowe zgłaszanie i prac geodezyjnych w technologii igeomap/epodgik w świetle nowych regulacji prawnych 15 Rys. 11 Dokument licencji

16 16 Waldemar Izdebski - Internetowe zgłaszanie i prac geodezyjnych w technologii igeomap/epodgik w świetle nowych regulacji prawnych 5. Dostęp do innych materiałów płatnych po zgłoszeniu pracy geodezyjnej W technologii igeomap/epodgik aby nie komplikować (pracochłonnym wybieraniem opisów topograficznych i innych informacji) procesu zgłaszania pracy geodezyjnej najpierw dokonuje się jej zgłoszenia, opłacenia i wygenerowania materiałów standardowych, a potem w odpowiednim serwisie igeomap każdy wykonawca w ramach zgłoszenia ma dostęp do podglądu dodatkowych danych i ich ewentualnego zakupu. W kolejnych rozdziałach przedstawiono dostęp do opisów topograficznych punktów osnowy oraz procedurę ich dodawania do zamówienia (rozdział 5.1) i następnie opłacania (rozdział 5.2) Przegląd i zamawianie opisów topograficznych Wyboru i zakupu opisów topograficznych punktów osnowy dokonujemy w serwisie igeomap w menu związanym z danym punktem osnowy wybierając pozycję Stowarzyszone pliki Współrzędne. Korzystając z tej pozycji uzyskuje się dostęp do współrzędnych punktu oraz ewentualnej możliwości zakupu jego opisu topograficznego, o ile punkt opis posiada. Sekwencję czynności przy zakupie opisu topograficznego przedstawia (rys. 12). Rys. 12 Dostęp do opisów topograficznych w systemie igeomap

17 Waldemar Izdebski - Internetowe zgłaszanie i prac geodezyjnych w technologii igeomap/epodgik w świetle nowych regulacji prawnych 17 Dodanie do zamówienia opisu topograficznego realizowany jest prze wciśniecie klawisza Zakup. Pojawia się wtedy okno dialogowe, w którym należy podać: NIP firmy, hasło dostępu oraz identyfikator pracy w ramach której dokonujemy zakupu. Opisane czynności mogą być wykonywane wielokrotnie, a będzie to skutkowało tym, że do listy wybranych dla danej pracy opisów topograficznych, czyli listy materiałów zamówionych, będą dodawane kolejne pozycje Zakup zamówionych materiałów Po zalogowaniu się użytkownika w serwisie epodgik, dodatkowe materiały związane z daną pracą geodezyjna są widoczne obok materiałów standardowych w sekcjach i, które są widoczne dopiero od chwili kiedy do pracy zakupiono lub przynajmniej zamówiono jakiekolwiek materiały (rys. 13). Rys. 13 Okno materiałów do pracy po dokonaniu zamówienia w igeomap Do chwili opłacenia jakichkolwiek zakupów związanych z dana pracą sekcja nie zawiera żadnych elementów. Natomiast w sekcji są widoczne materiały przewidziane do zakupu. Materiały te są wcześniej wybrane za pośrednictwem właściwego serwisu igeomap. Obecnie do zamówienie mogą być wybierane dwa rodzaje materiałów tj.: operaty archiwalne i opisy topograficzne punktów (rys. 14). Rys. 14 Okno realizacji zamówienia na wybrane materiały Przed dokonaniem opłaty można jeszcze zweryfikować potrzebę zakupów wybranych materiałów, bo w każdej chwili możliwy jest ich podgląd przez kliknięcie na jego oznaczeniu. Występowanie materiału na liście, nie oznacza jeszcze konieczności jego zakupu. Można

18 18 Waldemar Izdebski - Internetowe zgłaszanie i prac geodezyjnych w technologii igeomap/epodgik w świetle nowych regulacji prawnych w każdej chwili przed zakupem wyłączyć dowolny materiał z zamówienia przez sterowanie oznaczeniem w kolumnie Wybierz do zamówienia. Przy dodatkowych zakupach materiałów w ramach zgłoszenia, nie obowiązuje już zasada wyrównywanie należności do minimalnej kwoty do 30zł, w przypadku zamówienia o wartości mniejszej niż 30zł. Po wybraniu klawisza Opłać pojawi się jeszcze podsumowanie, a następnie nastąpi przejście do strony płatności internetowych, w których dokonujemy stosownej opłaty. Zakupione materiały stają się automatycznie widoczne przy odpowiedniej pracy geodezyjnej jako materiały dodatkowe w sekcji, gdzie oferowana jest już wtedy możliwość ich pobrana na dysk użytkownika. Przykładowy widok tej sekcji przedstawiono na rys. 15. Rys. 15 Okno widoku materiałów zakupionych Dokumenty związane z dodatkowymi zakupami jak: dokument obliczenia opłaty, licencja są widoczne w sekcji Opłaty i licencje obok dokumentu Zgłoszenie (rys. 16). Przykład dostępu do dodatkowych dokumentów licencji i opłat przedstawiono na rys. 20. Rys. 16 Okno widoku dodatkowych dokumentów opłat i licencji