Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Stanisława Staszica w Nakle nad Notecią SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI

Transkrypt

1 Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Stanisława Staszica w Nakle nad Notecią SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI 1

2 Spis treści str. 1. Wprowadzenie wychowanie i profilaktyka w szkole Podstawy prawne Diagnoza problemów wychowawczych Cele i założenia programowe Podejmowane działania profilaktyczne Procedury postępowania nauczycieli w sytuacjach zagrożenia dzieci oraz młodzieży przestępczością i demoralizacją, w szczególności narkomanią, alkoholem i prostytucją. (Załącznik nr 1, Załącznik nr 2) Metody współpracy szkół z policją Ewaluacja programu Tryb zatwierdzania programu

3 Wprowadzenie wychowanie i profilaktyka w szkole Szkolny Program Profilaktyki jest dokumentem, który określa zadania, jakie podejmuje się by wspierać młodzież w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu. Działania mają na celu ograniczanie czynników, które blokują prawidłowy rozwój i zaburzają zdrowy styl życia a także wzmocnienie czynników chroniących. W naszej placówce realizuje się przede wszystkim profilaktykę pierwszorzędową. Cele i zadania szkolnego programu profilaktyki wynikają ze szkolnego programu wychowawczego, opracowanego wspólnie z uczniami i rodzicami. Istotnym elementem jest także diagnoza problemów dzieci i młodzieży, która pozwala na określenie czynników ryzyka i czynników chroniących. W roku 2004 włączono do programu treści, wynikające z Krajowego Programu Zapobieganiu Niedostosowaniu Społecznemu i Przestępczości wśród Dzieci i Młodzieży, który został zatwierdzony w styczniu bieżącego roku. Dotyczy to przede wszystkim programów modułowych zawierających szczegółowe instrukcje działania w sytuacjach kryzysowych dla dyrektora szkoły, pedagoga i nauczycieli. 3

4 Podstawy prawne Szkolnego Programu Profilaktyki 1. Konstytucja Rzeczypospolitej art Konwencja o Prawach Dziecka art. 3, 19 i Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty( Dz. U. Nr 67 z późniejszymi zmianami) np. art.1 i inne. 4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół ( Dz. U. Nr 51 poz. 458 Działalność edukacyjna szkoły pkt 1, 2 i 3 5. Rozporządzenie Ministra Edukacji z 19 czerwca 2001r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół oraz zmieniające z dnia 31 stycznia 2002r. ( Dz. U. Nr 10 poz. 96) W załącznikach - 2 ust 1,2; 16 b 1 Statut szkoły określa prawa ucznia..., 16 b2 Statut szkoły określa obowiązki Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 sierpnia 1999r. w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartej w podstawie programowej kształcenia ogólnego ( Dz. U. Nr 17 poz. 78 z późniejszymi zmianami z dnia 19 sierpnia 2002r). 7. Program ochrony zdrowia. 8. Program ochrony zdrowia psychicznego. 9. Narodowy program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. 10. Krajowy program zapobiegania narkomanii. 11. Krajowy program zapobiegania zakażeniom HIV. 12. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 15 stycznia 2000r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno pedagogicznych i innych publicznych poradni specjalistycznych oraz ramowego statutu tych poradni (Dz. U. Nr 13 poz. 109) - pkt 2 ust 2 Profilaktyka uzależnień Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 15 stycznia 2000r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach ( Dz. U. Nr 13 poz. 110). 14. Krajowy Program Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i Przestępczości wśród Dzieci i Młodzieży przyjętego przez Radę Ministrów w dniu r. 15. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich /Dz. U. z 1982 r. Nr 35 poz. 228 z p. zm. - tekst jednolity Dz. z 2002 r. Nr 11 poz. 109 z / oraz przepisy wykonawcze w związku z ustawą /. 16. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi /Dz. U. Nr 35, poz. 230 z p. zm./ 17. Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii /Dz. U. z 2003 r. Nr 24, poz. 198/. 18. Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji /Dz. U. Nr 30 poz. 179 z późn. zm./ 19. Zarządzenie Nr 15/97 Komendanta Głównego Policji z dnia 16 czerwca 1997 r. w sprawie form i metod działań policji w zakresie zapobiegania i zwalczania demoralizacji i przestępczości nieletnich. 20. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem /Dz. U. Nr 26, poz. 226/. 21. Rządowy Program na lata Bezpieczna i przyjazna szkoła 4

5 22. Powiatowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego Załącznik do Uchwały Nr VIII/80/2011 Rady Powiatu w Nakle nad Notecią z dnia Diagnoza problemów wychowawczych W wyniku przeprowadzonej, wśród uczniów, rodziców i nauczycieli ankiety ustalono, że najważniejszymi problemami w naszej szkole są: - używanie środków psychoaktywnych przez młodzież, ze szczególnym wskazaniem na palenie papierosów, - niska frekwencja na zajęciach szkolnych, - trudne relacje międzyludzkie, w tym brak kultury osobistej, brak szacunku dla drugiego człowieka, wulgaryzmy, akty przemocy i agresji, - dewastacja szkolnego mienia, - brak poczucia własnej wartości i perspektyw życiowych uczniów Cele Szkolnego Programu Profilaktyki 1. Wspomaganie młodzieży w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu. 2. Ograniczanie i likwidowanie czynników, które blokują prawidłowy rozwój i zaburzają zdrowy styl życia. 3. Wdrożenie programów modułowych stanowiących integralną część Krajowego Programu Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i Przestępczości wśród Dzieci i Młodzieży. Założenia programowe Koncepcja programu opiera się na wzmacnianiu czynników chroniących, do których zalicza się: 1.Silną więź emocjonalna z rodzicami. 2.Zainteresowanie nauka szkolną. 3.Regularne praktyki religijne. 4.Uwewnętrzniony szacunek do norm, wartości, autorytetów. 5.Konstruktywną grupę rówieśniczą. 5

6 Podejmowane działania profilaktyczne Liceum Ogólnokształcące, Technikum Klasa I Zagadnienie programowe Treści zajęć wychowawczych Cele wychowawcze Korelacja lekcji ze ścieżką edukacyjną Integracja młodzieży w zespołach klasowych, grupach koleżeńskich - określenie norm regulujących współżycie w klasie i zasad współpracy wychowawcy z uczniami - przełamywanie onieśmielenia poprzez gry i zabawy integracyjne - sposoby porozumiewania się, autoprezentacja - elementy sprzyjające rozwojowi grupy: wycieczki, biwaki - uświadomienie uczniom współodpowiedzialności za grupę i ponoszenia konsekwencji czynów i wypowiadanych słów - utrzymanie dobrych relacji z rówieśnikami - wzrost empatii i tolerancji uczniów - ugruntowanie zasad dobrego wychowania - propagowanie zdrowego stylu życia (dlaczego należy dbać o zdrowie i jak wpływa ono na nasze samopoczucie) Edukacja: - filozoficzna - prozdrowotna - regionalna - wychowanie do życia w rodzinie Współżycie w zespole -znaczenie kultury osobistej w życiu każdego człowieka - określanie wartości służących rozwojowi grupy i jej członków - wspólne określanie, czym jest koleżeństwo i przyjaźń, jakie mają znaczenie w dzisiejszym świecie, - czym jest praca i wypoczynek; szukanie zależności miedzy aktywnością ruchową, zabawą i poczuciem humoru a zdrowiem i samopoczuciem - identyfikowanie i podejmowanie ryzyka; - kształtowanie przekonania o wartości koleżeństwa i przyjaźni w życiu człowieka, - wyrabianie nawyku pomocy drugiemu człowiekowi - określenie wartości, które warto cenić - upowszechnianie zdrowego stylu życia - człowiek w relacji z drugim człowiekiem i ze wspólnotami Edukacja: - filozoficzna - prozdrowotna - wychowanie do życia w rodzinie 6

7 zachowania bezpieczne w codziennym życiu; troska o bezpieczeństwo innych Promocja zdrowia (w tym zdrowia psychicznego) - rodzaje substancji psychoaktywnych i ich wpływ na organizm, psychikę oraz rozwój społeczny i duchowy - przepisy prawa dotyczące używania substancji psychoaktywnych - formy pomocy dla osób eksperymentujących i uzależnionych - korzystanie z pomocy medycznej, psychologicznej i innych form wsparcia; znaczenie profilaktyki badań medycznych - przyczyny uzależnień i nałogów - zagrożenia dla psychicznego i moralnego rozwoju człowieka płynące z mediów i reklamy - związek stylu życia ze zdrowiem i chorobą; zdrowie jako wartość dla człowieka i społeczeństwa - radzenie sobie ze stresem w sytuacjach trudnych - choroby cywilizacyjne w tym choroby psychiczne - poznanie substancji psychoaktywnych i skutków ich działania - propagowanie zdrowego stylu życia, - uświadomienie uczniom zagrożeń wynikających z eksperymentowania i uzależnienia - wskazanie różnych możliwości pomocy i wsparcia dla osób eksperymentujących i uzależnionych - uczenie sposobów odmawiania - kształtowanie postaw zrozumienia i akceptacji oraz przeciwdziałanie dyskryminacji osób z zaburzeniami psychicznymi Edukacja: - czytelnicza i medialna - prozdrowotna - regionalna Rozwiązywanie konfliktów -rozpoznawanie sytuacji trudnych i wczesne reagowanie -sposoby rozwiązywania konfliktów zaistniałych w zespole klasowym, w szkole - człowiek wobec wartości - relacje młodzieży z rówieśnikami - wprowadzenie pojęcia asertywności i jego - doskonalenie umiejętności skutecznego komunikowania się - poszukiwanie sposobów radzenia sobie ze złością i agresją - kształtowanie postawy opartej na szacunku do drugiego człowieka 7

8 znaczenia w funkcjonowaniu człowieka - wprowadzenie pojęcia agresji i przemocy KLASA II Zagadnienie programowe Treści zajęć wychowawczych Cele wychowawcze Korelacja lekcji ze ścieżką edukacyjną Motywacja uczniów do podejmowania świadomych decyzji. - poznanie głównych czynników, które mają wpływ na rozwój człowieka - uświadomienie ponoszenia konsekwencji za swoje słowa, czyny i podjęte zobowiązania - rozwijanie umiejętności rozwiązywania problemów związanych z podejmowaniem decyzji - kształtowanie umiejętności porównywania poznanych rozwiązań problemu - zrozumienie znaczenia myśli, słów i czynów w procesie planowania i tworzenia swojej przyszłości - kształtowanie poczucia odpowiedzialności za własne zachowanie i decyzje - zapoznanie się z zagadnieniem oceny czynu pod względem intencji działającego i konsekwencji postępowania - zastanowienie się nad własnymi wyborami etycznymi i zasadami, którymi kierujemy się w życiu Edukacja - prozdrowotna - wychowanie do życia w rodzinie - filozoficzna Sztuka nawiązywania kontaktów - kształcenie umiejętności porozumiewania się i utrzymywania dobrych relacji z innymi ludźmi - kształcenie umiejętności współpracy w grupie - wdrażanie do wyrażania własnych poglądów i opinii - kształcenie umiejętności zdrowego reagowania na krytykę - formowanie postawy szacunku dla dokonań - określenie cech ułatwiających nawiązywanie kontaktów - porozumiewanie się z empatią - dostrzeganie przydatności asertywności w życiu codziennym - radzenie sobie z presją środowiska -poszanowanie prawa ludzi do własnych przekonań - znajomość mechanizmów współpracy oraz zasad Edukacja -prozdrowotna - wychowanie do życia w rodzinie - europejska - regionalna - filozoficzna 8

9 innych grup regionalnych, etnicznych, narodowych i wyznaniowych -kształtowanie krytycznej postawy wobec uprzedzeń i negatywnych stereotypów - kształcenie postawy wrażliwości na moralne i poznawcze znaczenie krytycznego myślenia tworzenia odpowiednich projektów umożliwiających ją - prezentowanie postawy prospołecznej Promocja zdrowia (w tym zdrowia psychicznego) - kształtowanie aktywnej i odpowiedzialnej postawy wobec zdrowia własnego i innych ludzi - uświadomienie szkodliwości wszelkich środków uzależniających (narkotyki, alkohol, nikotyna) - kształtowanie umiejętności podejmowania właściwych decyzji w trudnych sytuacjach życiowych - uświadomienie szkodliwości uzależnień medialnych - dostrzeganie różnic między nawykiem a nałogiem - wskazywanie przyczyn uzależnień i nałogów -odmawianie w sposób asertywny Edukacja - prozdrowotna - wychowanie do życia w rodzinie - czytelnicza i medialna Agresja i przemoc - nabywanie wiedzy o rozwoju człowieka w wymiarze psychicznym i społecznym - uświadomienie, że złość nie musi przerodzić się w agresję - zdefiniowanie frustracji i agresji - uświadomienie źródeł przemocy w grupie rówieśniczej, rodzinie - kształtowanie postawy człowieka wrażliwego na krzywdę innych osób - określenie podstawowych uczuć człowieka - poznanie wpływu uczuć na rozwój i zachowanie człowieka - zrozumienie relacji z drugim człowiekiem - odróżnianie postawy pozytywnej od negatywnej - zrozumienie, że przemocy trzeba się opierać, nie można jej tolerować - uświadomienie, że ofiarom agresji należy pomagać Edukacja - filozoficzna - prozdrowotna -wychowanie do życia w rodzinie - regionalna 9

10 - poznanie strategii przeciwdziałania przemocy w tym przemocy w rodzinie(procedura niebieskiej karty) - podanie wiadomości o instytucjach udzielających pomocy ofiarom przemocy (ze szczególnym uwzględnieniem swojego regionu) - dostrzeganie sprzymierzeńców w walce z przemocą w osobach rodziców, pedagoga, nauczycieli, dyrektora szkoły Klasa III Zagadnienie programowe Treści zajęć wychowawczych Cele wychowawcze Korelacja lekcji ze ścieżką edukacyjną Motywowanie uczniów do nauki i planowania własnej przyszłości - znaczenie pojęcia odpowiedzialności - uświadomienie młodzieży ponoszenia konsekwencji za słowa, czyny i podjęte zobowiązania - umiejętne planowanie czasu na naukę i wypoczynek -wdrażanie uczniów do umiejętnego oceniania swoich możliwości fizycznych i intelektualnych - uświadomienie uczniom potrzeby samokontroli i samooceny Edukacja: - europejska - prozdrowotna Kształtowanie umiejętności porozumienia się - werbalne i niewerbalne sposoby porozumiewania się - zastanowienie się jak należy mówić, aby nas słuchano - uświadomienie uczniom sztuki słuchania, by inni potrafili i chcieli z nami rozmawiać - zalety i wady asertywności - uświadomienie uczniom prawa do popełniania błędów - uświadomienie i przełamywanie trudności w komunikacji - kształtowanie umiejętności aktywnego słuchania - wdrażanie uczniów do asertywności, wyrażania własnych poglądów i opinii, pozytywnego reagowania na krytykę Edukacja - filozoficzna - prozdrowotna 10

11 Kultura osobista - człowiek w relacji z drugim człowiekiem, czyli o poszanowaniu bliźniego - kształtowanie umiejętności ładnego i poprawnego wysławiania się - wspólne zastanawianie się nad rosnącą wśród młodzieży tendencją bezmyślnego dewastowania - kształtowanie postawy szacunku wobec dorosłych i rówieśników - eliminowanie zachowań niepożądanych m.in.: używania wulgaryzmów - kształtowanie postawy odpowiedzialności za wspólne dobro i estetykę szkoły Promocja zdrowia( w tym zdrowia psychicznego) -niebezpieczeństwa związane z nadużywaniem środków psychoaktywnych i uzależnieniem medialnym - zagrożenie chorobami przenoszonymi drogą płciową - uświadomienie szkodliwości wszelkich środków i czynników uzależniających - kształtowanie postaw sprzyjających podejmowaniu racjonalnych decyzji Edukacja: - prozdrowotna Zapobieganie agresji i przemocy - złość emocja towarzysząca każdemu człowiekowi - wspólne zastanawianie się nad przyczynami stosowania przemocy - wyszukiwanie źródeł przemocy w grupie rówieśniczej - próba wypracowania klasowych strategii przeciwdziałania przemocy - zdefiniowanie pojęcia frustracji i agresji - uczenie konstruktywnych sposobów wyrażania złości, radzenia sobie z negatywnymi emocjami - uświadomienie uczniom, że należy unikać przemocy i pomagać jej ofiarom - kształtowanie postawy szukania pomocy u rodziców, nauczyciela, pedagoga, dyrektora 11

12 Klasa IV Zagadnienie programowe Treści zajęć wychowawczych Cele wychowawcze Korelacja lekcji ze ścieżką edukacyjną Współżycie w rodzinie - rodzina w życiu każdego człowieka - uświadomienie uczniom ważności atmosfery w domu rodzinnym i jej wpływ na zachowanie się człowieka - młodzież w domu prawa i obowiązki - kształtowanie umiejętności współżycia w rodzinie i brania za nią odpowiedzialności - uświadomienie uczniom, czym jest rodzina i wskazanie właściwej postawy wobec domu rodzinnego - uświadomienie uczniom potrzeby rozliczania się z postępowania wobec rodziców i konieczności zmiany swego zachowania, gdy zajdzie taka potrzeba Wychowanie do życia w rodzinie Promocja zdrowia( w trym zdrowia psychicznego) - przeprowadzenie dyskusji o różnego typu uzależnieniach m.in.: alkohol, narkotyki, papierosy, media - preferowanie zdrowego stylu życia, -radzenie sobie ze stresem - pogłębianie wiedzy uczniów o problemie uzależnień -uczenie konstruktywnych sposobów radzenia sobie ze stresem Wspieranie uczniów w przygotowaniu do samodzielności i odpowiedzialności - nabywanie wiedzy o rozwoju człowieka i możliwościach jego inteligencji - doskonalenie samodzielności w podejmowaniu decyzji o wyborze studiów i zawodu - uświadamianie uczniom potrzeby odpowiedzialności za swoje czyny, myśli i słowa - uświadomienie potrzeby podejmowania dojrzałych decyzji dotyczących wyboru drogi życiowej - rozwijanie umiejętności rozwiązywania problemów związanych z podejmowaniem decyzji dotyczących wyboru drogi życiowej Wychowanie do życia w rodzinie 12

13 Zasadnicza Szkoła Zawodowa Klasa I Zagadnienie programowe Treści zajęć wychowawczych Cele wychowawcze Korelacja lekcji ze ścieżką edukacyjną Integracja młodzieży w zespołach klasowych, grupach koleżeńskich - określenie norm regulujących współżycie w klasie i zasad współpracy wychowawcy z uczniami - przełamywanie onieśmielenia poprzez gry i zabawy integracyjne - sposoby porozumiewania się, autoprezentacja - elementy sprzyjające rozwojowi grupy: wycieczki, biwaki - związek stylu życia ze zdrowiem i chorobą; zdrowie jako wartość dla człowieka i społeczeństwa - uświadomienie uczniom współodpowiedzialności za grupę i ponoszenia konsekwencji czynów i wypowiadanych słów - utrzymanie dobrych relacji z rówieśnikami - wzrost empatii i tolerancji uczniów - ugruntowanie zasad dobrego wychowania - propagowanie zdrowego stylu życia (dlaczego należy dbać o zdrowie i jak wpływa ono na nasze samopoczucie) Edukacja: - filozoficzna - prozdrowotna - regionalna - wychowanie do życia w rodzinie Promocja zdrowia( w tym zdrowia psychicznego) - rodzaje substancji psychoaktywnych i ich wpływ na organizm, psychikę oraz rozwój społeczny i duchowy - przepisy prawa dotyczące używania substancji psychoaktywnych - formy pomocy dla osób eksperymentujących i uzależnionych - korzystanie z pomocy medycznej, psychologicznej i innych form wsparcia; znaczenie profilaktyki - poznanie substancji psychoaktywnych i skutków ich działania - propagowanie zdrowego stylu życia, - uświadomienie uczniom zagrożeń wynikających z eksperymentowania i uzależnienia - wskazanie różnych możliwości pomocy i wsparcia dla osób eksperymentujących i uzależnionych - uczenie sposobów odmawiania Edukacja: - czytelnicza i medialna - prozdrowotna - regionalna 13

14 badań medycznych - przyczyny uzależnień i nałogów - zagrożenia dla psychicznego i moralnego rozwoju człowieka płynące z mediów i reklamy Rozwiązywanie konfliktów -rozpoznawanie sytuacji trudnych i wczesne reagowanie -sposoby rozwiązywania konfliktów zaistniałych w zespole klasowym, w szkole, z pracodawcą - człowiek wobec wartości - relacje młodzieży z rówieśnikami - wprowadzenie pojęcia asertywności i jego znaczenia w funkcjonowaniu człowieka - doskonalenie umiejętności skutecznego komunikowania się - poszukiwanie sposobów radzenia sobie ze złością i agresją - kształtowanie postawy opartej na szacunku do drugiego człowieka Klasa II Zagadnienie programowe Treści zajęć wychowawczych Cele wychowawcze Korelacja lekcji ze ścieżką edukacyjną Motywowanie uczniów do nauki i planowania własnej przyszłości - znaczenie pojęcia odpowiedzialności - uświadomienie młodzieży ponoszenia konsekwencji za słowa, czyny i podjęte zobowiązania - umiejętne planowanie czasu na naukę i wypoczynek -wdrażanie uczniów do umiejętnego oceniania swoich możliwości fizycznych i intelektualnych - uświadomienie uczniom potrzeby samokontroli i samooceny Edukacja: - europejska - prozdrowotna 14

15 Zapobieganie agresji i przemocy - złość emocja towarzysząca każdemu człowiekowi - wspólne zastanawianie się nad przyczynami stosowania przemocy - wyszukiwanie źródeł przemocy w grupie rówieśniczej - próba wypracowania klasowych strategii przeciwdziałania przemocy -przeciwdziałanie przemocy w rodzinie(procedura niebieskiej karty) - zdefiniowanie pojęcia frustracji i agresji - uczenie konstruktywnych sposobów wyrażania złości, radzenia sobie z negatywnymi emocjami - uświadomienie uczniom, że należy unikać przemocy i pomagać jej ofiarom - kształtowanie postawy szukania pomocy u rodziców, nauczyciela, pedagoga, dyrektora Współżycie w rodzinie - rodzina w życiu każdego człowieka - uświadomienie uczniom ważności atmosfery w domu rodzinnym i jej wpływ na zachowanie się człowieka - młodzież w domu prawa i obowiązki -świadome macierzyństwo - kształtowanie umiejętności współżycia w rodzinie i brania za nią odpowiedzialności - uświadomienie uczniom, czym jest rodzina i wskazanie właściwej postawy wobec domu rodzinnego - uświadomienie uczniom potrzeby rozliczania się z postępowania wobec rodziców i konieczności zmiany swego zachowania, gdy zajdzie taka potrzeba Wychowanie do życia w rodzinie Promocja zdrowi( w tym zdrowia psychicznego) -niebezpieczeństwa związane z nadużywaniem środków psychoaktywnych, -zagrożenia chorobami przenoszonymi drogą płciową, -higiena zdrowia psychicznego, radzenie sobie ze stresem, oznaki depresji, -miejsca, w których można znaleźć pomoc -uświadomienie szkodliwości wszelkich środków uzależniających, -kształtowanie postaw sprzyjających podejmowaniu odpowiedzialnych decyzji, -objawy stresu, uczenie umiejętności radzenia sobie ze stresem, -objawy depresji, jak je rozpoznać u osób bliskich, gdzie szukać pomocy 15

16 Procedury postępowania nauczycieli w sytuacjach zagrożenia dzieci oraz młodzieży przestępczością i demoralizacją, w szczególności narkomanią, alkoholem i prostytucją. I. W przypadku uzyskania informacji, że uczeń, który, nie ukończył 18 lat, używa alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, uprawia nierząd, bądź przejawia inne zachowania świadczące o demoralizacji, nauczyciel powinien podjąć następujące kroki: 1. Przekazać uzyskaną informację wychowawcy klasy. 2. Wychowawca informuje o fakcie pedagoga/psychologa szkolnego i dyrektora szkoły. 3. Wychowawca wzywa do szkoły rodziców (prawnych opiekunów) ucznia i przekazuje im uzyskaną informację. Przeprowadza rozmowę z rodzicami oraz z uczniem, w ich obecności. W przypadku potwierdzenia informacji, zobowiązuje ucznia do zaniechania negatywnego postępowania, rodziców zaś bezwzględnie do szczególnego nadzoru nad dzieckiem. W toku interwencji profilaktycznej może zaproponować rodzicom skierowanie dziecka do specjalistycznej placówki i udział dziecka w programie terapeutycznym. 4. Jeżeli rodzice odmawiają współpracy lub nie stawiają się do szkoły, a nadal z wiarygodnych źródeł napływają informacje o przejawach demoralizacji ich dziecka, dyrektor szkoły pisemnie powiadamia o zaistniałej sytuacji sąd rodzinny lub policję. 5. Podobnie, w sytuacji, gdy, szkoła wykorzysta wszystkie dostępne jej środki oddziaływań wychowawczych, (rozmowa z rodzicami/opiekunem, ostrzeżenie ucznia, spotkania z pedagogiem, psychologiem, itp.), a ich zastosowanie nie przynosi oczekiwanych rezultatów, dyrektor szkoły powiadamia sąd rodzinny lub policję. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tych instytucji. 6. Jeżeli zachowania świadczące o demoralizacji przejawia uczeń, który ukończył 18 lat, a nie jest to udział w działalności grup przestępczych czy popełnienie przestępstwa, to postępowanie nauczyciela jest określone przez Statut szkoły. 7. W przypadku uzyskania informacji o popełnieniu przez ucznia, który ukończył 17 lat, przestępstwa ściganego z urzędu lub jego udziału w działalności grup przestępczych, zgodnie z art kodeksu postępowania karnego, dyrektor szkoły jako przedstawiciel instytucji jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić o tym prokuratora lub policję. 16

17 II. W przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że na terenie szkoły znajduje się uczeń będący pod wpływem alkoholu lub narkotyków powinien podjąć następujące kroki: 1. Powiadamia o swoich przypuszczeniach wychowawcę klasy. 2. Odizolowuje ucznia od reszty klasy, ale ze względów bezpieczeństwa nie pozostawia go samego; stwarza warunki, w których nie będzie zagrożone jego życie ani zdrowie. 3. Wzywa lekarza w celu stwierdzenia stanu trzeźwości lub odurzenia, ewentualnie udzielenia pomocy medycznej. 4. Zawiadamia o tym fakcie dyrektora szkoły oraz rodziców/opiekunów, których zobowiązuje do niezwłocznego odebrania ucznia ze szkoły. Gdy rodzice/opiekunowie odmówią odebrania dziecka, o pozostaniu ucznia w szkole, czy przewiezieniu do placówki służby zdrowia, albo przekazaniu go do dyspozycji funkcjonariuszom policji - decyduje lekarz, po ustaleniu aktualnego stanu zdrowia ucznia i w porozumieniu z dyrektorem szkoły/placówki. 5. Dyrektor szkoły zawiadamia najbliższą jednostkę policji, gdy rodzice/opiekunowie ucznia będącego pod wpływem alkoholu - odmawiają przyjścia do szkoły, a jest on agresywny, bądź swoim zachowaniem daje powód do zgorszenia albo zagraża życiu lub zdrowiu innych osób. W przypadku stwierdzenia stanu nietrzeźwości, policja ma możliwość przewiezienia ucznia do izby wytrzeźwień, albo do policyjnych pomieszczeń dla osób zatrzymanych - na czas niezbędny do wytrzeźwienia (maksymalnie do 24 godzin). O fakcie umieszczenia zawiadamia się rodziców/opiekunów oraz sąd rodzinny, jeśli uczeń nie ukończył 18 lat. 6. Jeżeli powtarzają się przypadki, w których uczeń (przed ukończeniem 18 lat) znajduje się pod wpływem alkoholu lub narkotyków na terenie szkoły, to dyrektor szkoły ma obowiązek powiadomienia o tym policji (specjalisty ds. nieletnich) lub sądu rodzinnego. 7. Spożywanie alkoholu na terenie szkoły przez ucznia, który ukończył 17 lat, stanowi wykroczenie z art. 43 ust. 1 Ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Należy o tym fakcie powiadomić policję. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tej instytucji. 17

18 III. W przypadku, gdy nauczyciel znajduje na terenie szkoły substancję przypominającą wyglądem narkotyk powinien podjąć następujące kroki: 1. Nauczyciel zachowując środki ostrożności zabezpiecza substancję przed dostępem do niej osób niepowołanych oraz ewentualnym jej zniszczeniem do czasu przyjazdu policji, próbuje (o ile to jest możliwe w zakresie działań pedagogicznych) ustalić, do kogo znaleziona substancja należy. 2. Powiadamia o zaistniałym zdarzeniu dyrektora szkoły wzywa policję. 3. Po przyjeździe policji niezwłocznie przekazuje zabezpieczoną substancję i przekazuje informacje dotyczące szczegółów zdarzenia. IV. W przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że uczeń posiada przy sobie substancję przypominającą narkotyk, powinien podjąć następujące kroki: 1. Nauczyciel w obecności innej osoby (wychowawca, pedagog, dyrektor, itp.) ma prawo żądać, aby uczeń przekazał mu tę substancję, pokazał zawartość torby szkolnej oraz kieszeni (we własnej odzieży), ew. innych przedmiotów budzących podejrzenie, co do ich związku z poszukiwaną substancją. Nauczyciel nie ma prawa samodzielnie wykonać czynności przeszukania odzieży ani teczki ucznia - jest to czynność zastrzeżona wyłącznie dla policji. 2. O swoich spostrzeżeniach powiadamia dyrektora szkoły oraz rodziców/opiekunów ucznia i wzywa ich do natychmiastowego stawiennictwa. 3. W przypadku, gdy uczeń, mimo wezwania, odmawia przekazania nauczycielowi substancji i pokazania zawartości teczki, dyrektor szkoły wzywa policję, która przeszukuje odzież i przedmioty należące do ucznia oraz zabezpiecza znalezioną substancję i zabiera ją do ekspertyzy. 4. Jeżeli uczeń wyda substancję dobrowolnie, nauczyciel, po odpowiednim zabezpieczeniu, zobowiązany jest bezzwłocznie przekazać ją do jednostki policji. Wcześniej próbuje ustalić, w jaki sposób i od kogo, uczeń nabył substancję. Całe zdarzenie nauczyciel dokumentuje, sporządzając możliwie dokładną notatkę z ustaleń wraz ze swoimi spostrzeżeniami. UWAGA: Zgodnie z przepisami ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii - w Polsce karalne jest: - posiadanie każdej ilości środków odurzających lub substancji psychotropowych - wprowadzanie do obrotu środków odurzających; - udzielanie innej osobie, ułatwianie lub umożliwianie ich użycia oraz nakłanianie do użycia; - wytwarzanie i przetwarzanie środków odurzających. 18

19 Każde z wymienionych zachowań jest czynem karalnym w rozumieniu przepisów ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, jeśli sprawcą jest uczeń, który ukończył 13 lat a nie ukończył 17 lat. Z przestępstwem mamy do czynienia, jeżeli któryś z wymienionych czynów popełni uczeń, po ukończeniu 17 lat. W takiej sytuacji mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego. Jeżeli przestępstwo ma miejsce na terenie szkoły, należy wezwać policję. W każdym przypadku popełnienia czynu karalnego przez ucznia, który nie ukończył 17 lat należy zawiadomić policję lub sąd rodzinny, a w przypadku popełnienia przestępstwa przez ucznia, który ukończył 17 rok życia prokuratora lub policję, (art. 4 Upn i art. 304 Kpk). V. Postępowanie wobec ucznia - sprawcy czynu karalnego lub przestępstwa: 1. Niezwłoczne powiadomienie dyrektora szkoły. 2. Ustalenie okoliczności czynu i ewentualnych świadków zdarzenia. 3. Przekazanie sprawcy (o ile jest znany i przebywa na terenie szkoły) dyrektorowi szkoły, lub pedagogowi szkolnemu pod opiekę. 4. Powiadomienie rodziców/opiekunów ucznia-sprawcy. 5. Niezwłoczne powiadomienie policji w przypadku, gdy sprawa jest poważna (rozbój, uszkodzenie ciała, itp.), lub sprawca nie jest uczniem szkoły i jego tożsamość nie jest nikomu znana. 6. Zabezpieczenie ewentualnych dowodów przestępstwa, lub przedmiotów pochodzących z przestępstwa i przekazanie ich policji (np.: sprawca rozboju na terenie szkoły używa noża i uciekając porzuca go lub porzuca jakiś przedmiot pochodzący z kradzieży). VI. Postępowanie nauczyciela wobec ucznia, który stał się ofiarą czynu karalnego 1. Udzielenia pierwszej pomocy (przedmedycznej), bądź zapewnienia jej udzielenia poprzez wezwanie lekarza w przypadku, kiedy ofiara doznała obrażeń. 2. Niezwłoczne powiadomienie dyrektora szkoły. 3. Powiadomienie rodziców/opiekunów ucznia. 4. Niezwłoczne wezwanie policji w przypadku, kiedy istnieje konieczność profesjonalnego zabezpieczenia śladów przestępstwa, ustalenia okoliczności i ewentualnych świadków zdarzenia. W przypadku znalezienia na terenie szkoły broni, materiałów wybuchowych, innych niebezpiecznych substancji lub przedmiotów, należy zapewnić bezpieczeństwo przebywającym na terenie szkoły osobom, uniemożliwić dostęp osób postronnych do tych przedmiotów i wezwać policję - tel. 997 lub

20 ZAWARCIE KONTRAKTU Z UCZNIEM Załącznik nr 1 1. Zobowiązuję się nie pić alkoholu/nie palić papierosów/ nie używać środków psychoaktywnych. 2. Zobowiązuję się przestrzegać ogólnie przyjętych zasad zachowania, które zostały uwzględnione w Statucie Szkoły. Szczególnie dotyczy to: a. systematycznego przygotowania się do zajęć szkolnych, b. godnego i kulturalnego zachowania się w każdej sytuacji oraz przestrzegania zasad kultury poprzez: - okazywanie szacunku kolegom, nauczycielom, - pracownikom szkoły i dorosłym poza szkołą, - przeciwstawianie się przejawom brutalności i wulgarności, - szanowanie poglądów i przekonań innych ludzi, c. dbanie o bezpieczeństwo i zdrowie własne oraz swoich kolegów, w związku z czym uczeń nie pali tytoniu, nie pije alkoholu, nie używa narkotyków i innych środków odurzających, 3. W związku z tym, że piłem/am alkohol na okres 3 miesięcy tracę następujące przywileje: a. nie biorę udziału w organizowanych przez szkołę wyjazdach np. do teatru, do kina, b. nie korzystam z kawiarenki internetowej, c. nie mogę zgłosić nieprzygotowania do lekcji, d. przerywam działalność w kołach zainteresowań /nie dotyczy kółek wyrównawczych/, 4. Zgadzam się, że za złamanie którejś z zasad poniosę konsekwencje wynikające ze Statutu Szkoły. W zależności od skali wykroczenia uczeń karany jest: a. upomnieniem wychowawcy klasy lub nauczyciela, b. upomnieniem lub naganą Dyrektora Szkoły, c. zawieszeniem prawa do korzystania z opieki socjalnej, jeśli uczeń z niej korzysta, d. przeniesieniem do równoległej klasy w swojej szkole, e. przeniesieniem do innej szkoły, f. skreśleniem z listy uczniów gdy: - wchodzi w kolizję z prawem - nakłania i zmusza do zażywania środków odurzających i uzależniających, - jego działania zagrażają zdrowiu i życiu innych ludzi zarówno na terenie szkoły jak i w środowisku, 5. Zobowiązuję się do skorzystania z pomocy terapeutycznej spotkania z pedagogiem szkolnym. Przewodniczący Komisji Podpis ucznia Podpis rodziców Profilaktyki. Nakło, dnia. 20

21 Imię i nazwisko ucznia załącznik nr2 Klasa UPOMNIENIE WYCHOWAWCY KLASY NR... Udzielam upomnienia w/w uczniowi z paragrafu 25, pkt.7 Statutu Szkoły za: Podpis ucznia i data Wychowawca klasy Podpis rodzica i data 21

22 Metody współpracy szkoły z policją. W ramach długofalowej pracy profilaktyczno - wychowawczej szkoła i policja utrzymują stałą, bieżącą współpracę w zakresie profilaktyki zagrożeń. Koordynatorami współpracy powinni być: pedagog/psycholog szkolny oraz specjalista ds. nieletnich i patologii właściwej jednostki policji. Do współpracy ze szkołą zobowiązany jest także dzielnicowy, w rejonie, którego znajduje się szkoła/placówka. Pracownicy szkoły wyznaczeni do współpracy z policją, specjaliści ds. nieletnich i patologii oraz dzielnicowi powinni wspólnie ustalić wzajemnie zasady kontaktu, by móc na bieżąco wymieniać informacje i rozwiązywać problemy związane z bezpieczeństwem i dobrem uczniów. W ramach współpracy policji ze szkołą organizuje się: 1. Spotkania pedagogów szkolnych, nauczycieli, dyrektorów szkół z zaproszonymi specjalistami ds. nieletnich i patologii, podejmujące tematykę zagrożeń przestępczością oraz demoralizacją dzieci i młodzieży w środowisku lokalnym. 2. Spotkania tematyczne młodzieży szkolnej z udziałem policjantów m.in. na temat odpowiedzialności nieletnich za popełniane czyny karalne, prawnych aspektów narkomanii, wychowania w trzeźwości itp. oraz z młodszymi uczniami, na temat zasad bezpieczeństwa, zachowań ryzykownych oraz sposobów unikania zagrożeń. 3. Informowanie policji o zdarzeniach na terenie szkoły wypełniających znamiona przestępstwa, stanowiących zagrożenie dla życia i zdrowia uczniów oraz przejawach demoralizacji dzieci i młodzieży. 4. Udzielanie przez policję pomocy szkole w rozwiązywaniu trudnych, mogących mieć podłoże przestępcze problemów, które zaistniały na terenie szkoły. 5. Wspólny - szkoły i policji - udział w lokalnych programach profilaktycznych związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom oraz zapobieganiem demoralizacji i przestępczości nieletnich. UWAGA: Policja powinna być wzywana do szkoły w sytuacjach, o których mowa w "Procedurach (...)", gdy wyczerpane zostaną środki możliwe do zastosowania przez szkołę w określonej sytuacji, w których obecność policji jest konieczna. Każda, dotycząca uczniów wizyta policjanta w szkole, powinna być wcześniej zasygnalizowana dyrektorowi, lub uzgodniona z innym pracownikiem szkoły 22

23 Ewaluacja Szkolnego Programu Profilaktyki. Ewaluacja programu odbywa się przy pomocy następujących narzędzi badawczych: - ankieta wśród uczniów na temat poprawy komunikacji - wywiady z nauczycielami dyżurującymi na przerwach i pracownikami szkoły na temat kultury osobistej uczniów - ankieta wśród nauczycieli i pracowników szkoły na temat aktów przemocy i agresji młodzieży Uzyskane w ten sposób informacje są opracowane i interpretowane przez Zespół ds. Profilaktyki i Wychowania. Zespół opracowuje wyniki i przedstawia Radzie Pedagogicznej, Radzie Rodziców i Samorządowi Szkolnemu proponowane zmiany, które są podstawą do dokonania korekty Szkolnego Programu Profilaktyki. 23

24 Tryb zatwierdzania Szkolnego Programu Profilaktyki Szkolny Program Profilaktyki i wszelkie proponowane w nim zmiany, zatwierdza uchwałą Rada Pedagogiczna po uprzedniej, pozytywnej opinii Rady Rodziców i Samorządu Uczniowskiego. Przewodniczący Przewodniczący Przewodniczący Rady Pedagogicznej Rady Rodziców Samorządu Uczniowskiego... Nakło nad Notecią, dnia... 24