AfryKamera 2010 blok filmów - fespaco winners

Transkrypt

1 AfryKamera 2010 blok filmów - fespaco winners BAGAŻOWY Bagażowy Baara Scenariusz i reżyseria: Souleymane Cissé Étienne Carton de Grammont, Abdoulaye Sidibé Lamine Conté Omou Diarra, Balla Moussa Keïta, Bubukar Keïta, Baba Niare Bambara 90 min. Mali Rok produkcji: 1978 Balla Traoré, młody inżynier, który niedawno ukończył szkołę w Europie, zaczyna pracę jako menadżer w fabryce i od razu zauważa jak właściciele wyzyskują pracowników. Z jego krytyki mogą jednak może wynikną nieprzyjemne skutki... Pewnego dnia, młody kierownik fabryki spotyka człowieka, którego rodzina, zgodnie z tradycją służy rodzinie kierownika. Ten ostatni proponuje mu pracę w swojej fabryce i, opiekując się swym nowym pracownikiem, zaczyna dostrzegać jak jego firma źle traktuje robotników. Staje przed trudnym wyborem: postępować etycznie, czy też ulec naciskom i dbać wyłącznie o własne interesy. Gdy decyduje się na jedną z dróg, los szykuje dla niego kolejne wyzwanie. Bagażowy to film o zjawiskach społecznych dość typowych dla okresu, w którym powstał. Portretuje klasę kierowniczą składającą się z wykształconych w zachodniej Europie ludzi, rozdartych między sprzedawaniem się a ideałami, które niegdyś im przyświecały. W filmie poznajemy nową burżuazję, pracującą w nowych biurowcach i fabrykach, ale również klasę robotniczą. Widz jest świadkiem zmieniających się relacji rodzinnych, ukazując nową dynamikę społeczną tamtych czasów FESPACO nagroda Étalon de Yennenga 1978 MFF Locarno najlepsze zdjęcia, nagroda jury za reżyserię 1979 Festiwal Trzech Kontynentów w Nantes najlepszy film. Souleymane Cissé - urodzony w Mali. Jeden z najbardziej renomowanych reżyserów afrykańskich. Ukończył szkołę średnią w Dakarze w Senegalu, po czym wrócił do Mali w 1960r. po ogłoszeniu jego niepodległości. Pracował jako asystent operatora przy filmie dokumentalnym o Patrice Lumumba, co wywołało w nim chęć tworzenia własnych filmów. Uzyskał stypendium na wyjazd do moskiewskiej szkoły filmowej, po czym w 1970r. powrócił

2 do ojczyzny i pracował w Ministerstwie Informacji jako operator, gdzie tworzył głównie filmy krótkometrażowe i dokumentalne. Cissé dwukrotnie zdobył główną nagrodę na FESPACO, w 1979r. za "Baara" [Bagażowy] i w 1983r. za "Finyé" [Wiatr]. Z kolei jego następny film "Yeelen" [Światło] zdobył nagrodę jury podczas festiwalu w Cannes w 1987r., a "Waati" [Czas] pretendował do złotej palmy w 1995r. Cissé jest prezydentem UCECAO, Unii Twórców i Przedsiębiorców Kina i Sztuk Audiowizualnych Zachodniej Afryki. DJELI, WSPÓŁCZESNA BAŚŃ Djeli, współczesna baśń Djeli, conte d aujourd hui Scenariusz i reżyseria: Fadika Kramo-Lanciné Christian Lacoste Douga de Kouyaté i inni Fatou Ouatara, Joachim Ouatara Dioula/francuski 92 min. WKS Rok produkcji: 1981 Fanta i Karamoko, para studentów, chcą się pobrać. Okazuje się, że z racji ich pochodzenia (on z rodziny griotów, ona z szlachetnego rodu Mandingo) tradycja zabrania im małżeństwa. Film o konflikcie między tradycją a współczesnością. Para studentów z Wybrzeża Kości Słoniowej, Fanta i Karamoko, kochają się i snują marzenia o ślubie. Urodzili się w tej samej wiosce, ich rodziny znają się wzajemnie, cóż więc bardziej oczywistego? Jednak oboje nie wiedzą, że istnieje powód, dla którego ich związek nie ma prawa bytu. Tradycja zakazuje bowiem, by Karamoko, syn griota, wziął za żonę Fantę, córkę przodka sławnego rodu Mandinka. Akcja filmu rozgrywa się w mieście, które ma wkrótce otrzymać status podprefektury i gdzie coraz więcej jest murowanych domów. Widz jednak szybko przekonuje się, że stare, gliniane chaty nadal istnieją, a wraz z nimi ta sama od wieków mentalność ludzi. W takich okolicznościach miłość Fanty i Karamoko wydaje się być zepchnięta na margines zmian, jakie nieuchronnie czekają Afrykę Fespaco nagroda Étalon de Yennenga Fadika Kramo-Lanciné urodzony na Wybrzeżu Kości Słoniowej. Studiował reżyserię na École Louis Lumiere w Paryżu. Jego pierwszy film "Djeli" zdobył główną nagrodę na FESPACO w 1981r. Wyreżyserował jeszcze jeden film pełnometrażowy "Wariko" w 1994r.

3 PIELGRZYM EL HADJI Pielgrzym El Hadji Le wazzou polygame Scenariusz i reżyseria: Oumarou Ganda Gérard de Battista Tradycyjna muzyka afrykańska Issa Gonbokoye, Zalika Souley, Lam Ibrahima Dia, Joseph Salamatou Dżerma 37 min. Niger/Francja Rok produkcji: 1972 Film opowiada historię Muzułmanina, który odbył pielgrzymkę do Mekki, zdobywając tradycyjny tytuł El Hadji. Ów zaszczyt zazwyczaj kojarzy się z nabytą mądrością, okazuje się, że jest wręcz odwrotnie: upiera się wziąć ślub z młodziutką Sadou, obiecaną komuś innemu. W Nigrze, bogaty Muzułmanin Saley odbył już zwyczajową podróż do Mekki. Decyduje się poślubić młodziutką Satou, mimo że posiada już dwie żony. Problemy zaczynają się piętrzyć, gdyż Satou kocha innego, a w dodatku nie jest lubiana przez chorobliwie zazdrosną drugą żonę Saleya, co ostatecznie doprowadza do tragedii. Film pokazuje hipokryzję i głupotę tytułowego bohatera, który choć zdobył honorowy tytuł "El Hadji", wcale nie nabył mądrości, która się z nim kojarzy. Krótki film Oumarou Gandy był pierwszym zdobywcą głównej nagrody podczas festiwalu filmów afrykańskich w Wagadugu FESPACO nagroda Étalon de Yennenga Oumarou Ganda urodzony w Nigrze. Ukończył szkołę podstawową w Niamey i w wieku 16 lat wyjechał walczyć w francuskiej armii w wojnie indochińskiej. Po powrocie do kraju, nie mogąc znaleźć pracę zdecydował się na emigrację do Wybrzeża Kości Słoniowej, gdzie poznał francuskiego antropologa i dokumentalistę, Jeana Roucha. Ganda najpierw pracował jako statysta, a później zagrał główną rolę w głośnym filmie Roucha "Moi, un noir" [Ja, Czarnuch]. Po powrocie do Nigru był związany z klubem kinowym Francusko-Nigryjskiego Centrum Kulturowego i współpracował przy produkcji filmów jako techniczny. Swoim pierwszym filmem "Cabascabo" (1968) nawiązywał do własnych doświadczeń po powrocie do Nigru z Indochin, ale jego najważniejszym filmem okazał się "Le Wazzou Polygame" [Pielgrzym El Hadji], za który otrzymał główną nagrodę podczas festiwalu FESPACO w 1972r. Wyreżyserował również filmy pełnometrażowe "Saitane" (1972) i "L'Exile" (1980) [Wygnanie]. Ganda był też reżyserem filmów dokumentalnych. Zmarł na atak serca w 1981r. podczas kręcenia swojego ostatniego dokumentu.

4 NIE MOJE DZIECKO Nie moje dziecko Muna moto Scenariusz i reżyseria: Jean-Pierre Dikongué-Pipa J.P Delazay, J.L. Léon Georges Anderson Abbia Moukoko, Gisèle Dikongué-Pipa, David Endene, Arlette Din Beli Duala 89 min. Kamerun Rok produkcji: 1976 Ngando i Ngome są w sobie zakochani, jednak kiedy Ngando prosi o jej rękę, rodzina przypomina mu o konieczności uiszczenia tradycyjnej opłaty za żonę. Jako sierota prosi swojego wujka o pomoc, ale okazuje się, że ten ma inne zamiary... Opis filmu (pełny): Ngando i Ndomé kochają się i pragną ślubu. Jednak by do niego doszło, chłopak musi uiścić tradycyjną opłatę za narzeczoną. Ma mu w tym pomóc jego wuj, brat zmarłego ojca. Jednak będąc mężem czterech bezpłodnych żon, wuj zauważa w Ndomé swoją jedyną szansę na bycie ojcem i postanawia ją poślubić wbrew przyrzeczeniu danemu bratankowi. To niezwykły film, w którym intensywność i piękno scen zapierają dech w piersiach, ukazując wielowymiarowo tragedię. Niewiele w nim dialogów, a milczące sekwencje nadają każdemu słowu wagi. "Dziecko jest wszystkim" - mówi wuj do Ngando. To zdanie krystalizuje w sobie najważniejsze zagadnienia filmu: rolę i miejsce kobiety w społeczeństwie i rodzinie, pragnienie dziecka, dziedziczenie, rodzinę, ślub pod przymusem, siłę pieniądza. Zapominamy o Afryce z banalnych opowieści, Afryce z telewizyjnych reportaży, a wchodzimy w tragedię, która ukazuje stosunki między ludźmi w całkiem innym kontekście. Zmysłowość, bunt, refleksja polityczna. Nie moje dziecko to niezwykle bogaty film, zupełnie jakby bezlitosny brak środków na jego realizację podsycił kreatywność twórców, pozostawiając w tyle wielkie produkcje FESPACO nagroda Étalon de Yennenga Jean-Pierre Dikongué-Pipa urodzony w Kamerunie. Ukończył prestiżowe studia w Paryżu w Conservatoire Libre du Cinéma Français w 1964r. Początkowo zajmował się raczej sztuką teatralną, ale we współpracy z francuskim ministerstwem kooperacji udało mu się nakręcić parę filmów krótkometrażowych. Z powodu trudności, z jakimi przychodziło zdobywanie funduszy na realizowanie filmów, powrócił do teatru, aby dopiero w 1975r. nakręcić pierwszy kameruński film pełnometrażowy "Muna moto" [Nie moje dziecko], który zdobył nagrodę główną podczas festiwalu FESPACO w 1976r. Dwa lata później zrealizował drugi film pełnometrażowy "Le Prix de la liberté" [Cena wolności], a w 1983r. "Histoires drôles et drôles de gens" [Śmieszne historie i śmieszni ludzie] oraz "Badyaga" w 1987r.

5 TYSIĄC JEDEN RĄK Tysiąc jeden rąk Alf yad wa yad (Les milles et une mains) Reżyseria: Souheil Ben Barka Scenariusz: Ahmed Badry Girolamo La Rosa Tahar Abou Abdou Chaibane, Aicha El Ghazi, Mimsy Farmer arabski/francuski 60 min. Maroko/Włochy Rok produkcji: 1972 Film o wyzysku, biedzie i ciężkiej pracy, którą wykonują dzieci. Wszystko odbywa się w Marakeszu, gdzie stary Moha i jego syn Miloud zajmują się barwieniem wełny, jednak wszystkie korzyści z ich morderczej pracy zbiera kto inny... Pierwszy film marokańskiego reżysera Souheila Ben Barki jest krytyką podziałów klasowych powodujących, że wśród gorzej usytuowanej społeczności, zarówno dzieci jak i kobiety muszą wykonywać morderczą pracę, aby ich rodziny mogły przetrwać. Wśród prześlicznych barw wykorzystywanych do nadania koloru wełnie rozgrywają się losy Mohy i jego syna Miloud, którzy próbują zarobić na życie transportując wiązki włókna. Wokół obserwują życie młodych dziewcząt, kobiet i mężczyzn, którzy dzień w dzień pogrążają się w ciężkiej i mozolnej pracy. W końcu musi przecież dojść do załamania Nagroda główna na Festiwalu Frankofońskim w Bejrucie 1973 FESPACO nagroda Étalon de Yennenga 1973 Nagroda krytyków w Paryżu (nagroda im. Georges Sadul). Souheil Ben Barka urodzony w Timbuktu. Ukończył szkołę średnią w Maroku, a następnie studia wyższe we Włoszech. Współpracował z włoskim scenarzystą Paolo Pasolini i wyreżyserował parę filmów krótkometrażowych dla włoskiego kanału telewizyjnego RAI. Od 1972r. mieszka i pracuje w Maroku, głównie jako producent i reżyser filmowy, zarówno obrazów pełnometrażowych jak i krótkich. Od 1986 objął funkcję Głównego Dyrektora Marokańskiego Centrum Kinematograficznego. Jego pierwszy film pełnometrażowy "Les mille et une mains" [Tysiąc jeden rąk] (1972) zdobył główną nagrodę FESPACO w 1973r. Do innych jego filmów należą "La guerre du pétrole naura pas lieu" (1974) [A po co nam wojna o ropę], "Noces de Sang" (1979) [Krwawe wesele], "Amok" (1980), "La Bataille des Trois Rois" (1991) [Bitwa trzech króli] oraz "L'Ombre du Pharaon" (1995) [Cień Faraona].