Sterowniki Programowalne (SP)

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Sterowniki Programowalne (SP)"

Transkrypt

1 Sterowniki Programowalne (SP) O normie IEC a w szczególności o normie IEC Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Kierunek: Automatyka i Robotyka Studia stacjonarne I stopnia: rok III, semestr V dr inż. Tomasz Rutkowski Katedra Inżynierii Systemów Sterowania 1

2 Czym jest PLC? PLC (ang. ProgrammableLogicControler) jest komputerem przemysłowym, który pod kontrolą systemu operacyjnego czasu rzeczywistego: zbiera pomiary za pomocą modułów wejściowych z cyfrowych i analogowych czujników oraz urządzeń pomiarowych na bazie zebranych danych o sterowanym procesie, wykonuje program użytkownika zawierający zakodowany algorytm sterowania oraz przetwarzania danych generuje sygnały sterujące odpowiednie do wyników obliczeń algorytmów sterowania i przekazuje je poprzez moduły wyjściowe do elementów i urządzeń wykonawczych dodatkowo PLC ma możliwość: transmisji danych za pomocą modułów i łączy komunikacyjnych realizacji funkcji diagnostyki programowej i sprzętowej 2

3 Czym jest PLC? W normie IEC sterownik programowalny zdefiniowano jako: cyfrowy system elektroniczny do stosowania w środowisku przemysłowym, który posługuje się pamięcią programowalną do przechowywania zorientowanych na użytkownika instrukcji w celu sterowania przez cyfrowe lub analogowe wejścia i wyjścia szeroką gamą maszyn i procesów 3

4 Czym jest PLC? W normie IEC do oznaczenia sterowników programowalnych wykorzystuje się skrót: PC Programmable Controller PLC Logic w nazwie ma jedynie znaczenie historyczne, dodatkowo odróżnienie od: PC Personal Computer 4

5 Sterowniki PLC a Normy 5

6 Sterowniki PLC a Normy Bujny rozwój oraz popularność sterowników PLC w przemyśle Rozwiązania sterowników PLC proponowane przez różnych producentów różnią się między sobą, co dla użytkowników i projektantów systemów automatyki stanowiło dużą niedogodność i powodowało koniczność dostosowywania do różnych wymagań Stąd pierwsze próby oraz przekonanie środowiska (producenci i użytkownicy) o konieczności ich standaryzacji 6

7 Sterowniki PLC a Normy -Norma IEC 1131 W 1993 Międzynarodowa Komisja Elektrotechniki (ang. International Electrotechnical Commission -IEC) wypracowała normę IEC 1131 Programmable Controllers Norma IEC 1131 składała się z pięciu części: Część 1: Informacje ogólne (ang. General Information) Część 2: Sprzęt i wymagania testowe (ang. Equipment Requirements and Tests) Część 3: Języki programowania (ang. Programing Languages) Część 4: Wytyczne dla użytkownika (ang. User Guidelines) Część 5: Wymiana informacji (ang. Messaging Service Specifications) 7

8 Sterowniki PLC a Normy -Norma IEC W 1998 IEC wypracowała normę IEC Programmable Controllers Norma IEC stanowi kontynuację normy IEC 1131 oraz szeregu innych standardów Norma IEC odwołuje się do innych norm: IEC 50, IEC 559, IEC , IEC , IEC 848, ISO/AFNOR, ISO/IEC 646, ISO 8601, ISO 7185, ISO 7498 W Europie norma IEC została przyjęta bez zmian i oznaczona EN

9 Norma IEC składała się z następujących części: Część 1: Postanowienia ogólne (ang. General Information) Sterowniki PLC a Normy -Norma IEC Część 2: Wymagania i badania dotyczące sprzętu (ang. Equipment Requirements and Tests) Część 3: Języki programowania (ang. Programing Languages) Część 4: Wytyczne dla użytkownika (ang. User Guidelines) - statustr Część 5: Wymiana informacji (ang. Communications) aktualnie: Messaging service specification Część 6: Bezpieczeństwo funkcjonalne (ang. Functional Safety) Część 7: Programowanie sterowania z wykorzystaniem zbiorów rozmytych (ang. Fuzzy Control Programming) Część 8: Wytyczne do implementacji języków programowania (ang. Guidelines for the Application and Implementation of Programming Languages) - status TR Część 9: Interfejs komunikacji cyfrowej punkt-punkt do małych czujników i elementów wykonawczych (SDCI) (ang. Single-drop digital communicationinterface for small sensors and actuators (SDCI)) 9

10 IEC Project Title Valid till , Ed 2.0 General information, , Ed 3.0 Equipment requirements and tests, , Ed 3.0 Programming languages (Currently CDV - Committee Draft for Voting) , Ed 2.0 User guidelines (TR), , Ed 1.0 Communications, , Ed 1.0 Functional safety for PLC (Currently CDV - Committee Draft for Voting) , Ed 1.0 Fuzzy control programming, , Ed 2.0 Guidelines applic. & implem. progr. languages (TR), , Ed 1.0 Single-drop digital communication interface for small sensors and actuators (SDCI) aka IO-Link (Currently CD - Committee Draft)

11 Norma IEC 1131 vs Norma IEC Nie ma żadnej różnicy co do głównej zawartości Zmiana numeru normy (6 na początku) wynika z potrzeby uzyskania unikalnego numeru normy, który umożliwiłby stosowanie we wszystkich standardach krajowych tej samej numeracji 11

12 Normy IEC 1131, IEC polskie tłumaczenia W 1996 roku ukazały się polskie tłumaczenia: PN-IEC :1996 Sterowniki programowalne Postanowienia ogólne PN-IEC :1996 Sterowniki programowalne Wymagania i badania dotyczące sprzętu W 1998 roku ukazało się polskie tłumaczenie: PN-EN :1998 Sterowniki programowalne Języki programowania W 2002 roku ukazało się polskie tłumaczenie: PN-EN :2002 Sterowniki programowalne Część 5: Komunikacja 12

13 Normy IEC 1131, IEC polskie tłumaczenia Tłumaczenia norm IEC 1131 i IEC z 1996, 1998 i 2002 roku zostały wycofane w 2004 roku przez Polski Komitet Normalizacyjny, i od tego czasu obowiązują w Polsce jako normy europejskie EN uznaniowe, bez tłumaczenia z języka oryginalnego 13

14 Norma IEC aktualne polskie normy wprowadzające normy europejskie PN-EN :2004 Sterowniki programowalne. Część 1: Postanowienia ogólne (oryg.) PN-EN :2008 Sterowniki programowalne. Część 2: Wymagania i badania dotyczące sprzętu (oryg.) PN-EN :2013 Sterowniki programowalne. Część 3: Języki programowania (oryg.) PN-EN :2002 Sterowniki programowalne. Część 5: Komunikacja (oryg.) PN-EN :2013 Sterowniki programowalne. Część 6: Bezpieczeństwo funkcjonalne (oryg.) PN-EN :2004 Sterowniki programowalne. Część 7: Programowanie rozmyte (oryg.) PN-EN :2013 Sterowniki programowalne. Część 9: Interfejs komunikacji cyfrowej punkt-punkt do małych czujników i elementów wykonawczych (SDCI) (oryg.) 14

15 Norma IEC aktualne polskie normy wprowadzające normy europejskie Źródło: (XI 2014) 15

16 Norma IEC składała się z następujących części: Część 1: Postanowienia ogólne (ang. General Information) Sterowniki PLC a Normy -Norma IEC Część 2: Wymagania i badania dotyczące sprzętu (ang. Equipment Requirements and Tests) Część 3: Języki programowania (ang. Programing Languages) Część 4: Wytyczne dla użytkownika (ang. User Guidelines) - statustr Część 5: Wymiana informacji (ang. Communications) aktualnie: Messaging service specification Część 6: Bezpieczeństwo funkcjonalne (ang. Functional Safety) Część 7: Programowanie sterowania z wykorzystaniem zbiorów rozmytych (ang. Fuzzy Control Programming) Część 8: Wytyczne do implementacji języków programowania (ang. Guidelines for the Application and Implementation of Programming Languages) - status TR Część 9: Interfejs komunikacji cyfrowej punkt-punkt do małych czujników i elementów wykonawczych (SDCI) (ang. Single-drop digital communicationinterface for small sensors and actuators (SDCI)) 16

17 Część 1: Postanowienia ogólne (ang. General Information) Norma IEC Zawiera ogólne definicje i typowe własności funkcjonalne, które odróżniają sterowniki programowalne PLC od innych systemów sterowania które są istotne przy jego wyborze do konkretnej aplikacji przemysłowej Opisuje standardowe własności sterowników PLC, jak np. cykliczne przetwarzanie programu aplikacyjnego korzystającego z przechowywanego w pamięci obrazu stanu wejść i wyjść sterownika lub przydział czasu pracy na komunikację z programatorem czy urządzeniami interfejsu operatora 17

18 Norma IEC Część 2: Wymagania i badania dotyczące sprzętu (ang. Equipment Requirements and Tests) Opisuje elektryczne, mechaniczne i funkcjonalne wymagania dla sterowników oraz ich urządzeń peryferyjnych Opisuje warunki użytkowania, przechowywania i transportu urządzeń Opisuje metody badań i procedury spełnienia wymagań w stosunku do sterowników PLC Określa także warunki środowiskowe (temperatura, wilgotność powietrza itp.) oraz przedstawia klasyfikację sterowników i narzędzi programowania Definiuje terminy takie jak: rodzaj obudowy, odporność na zakłócenie, izolacja 18

19 Część 3: Języki programowania (ang. Programing Languages) Norma IEC Ujednolica stosowane dotychczas języki programowania w zharmonizowany i zorientowany przyszłościowo system Za pomocą formalnych definicji opisuje pojęcia podstawowe, zasady ogólne, model programowy i model komunikacyjny (wymiana danych między elementami oprogramowania) oraz podstawowe typy i struktury danych Przedstawia specyfikację tekstowych i graficznych języków programowania, oraz elementy konfiguracji wspomagających instalację programowania w sterownikach 19

20 Część 4: Wytyczne dla użytkownika (ang. User Guidelines) Norma IEC (TR) Stanowi przewodnik dla użytkowników PLC, wspomagający ich we wszystkich fazach projektowania systemu automatyki Podaje praktyczne informacje i wskazówki, poczynając od analizy systemu i wyboru sprzętu, a kończąc na zastosowaniach i konserwacji 20

21 Część 5: Wymiana informacji (ang. Communications) Norma IEC aktualnie: Messaging service specification Przedstawia zasady komunikacji między sterownikami z różnych rodzin oraz z innymi urządzeniami W połączeniu z normą ISO 9506 specyfikuje zasady komunikacji w procesie produkcji określa funkcje adresowania urządzeń, wymiany danych, przetwarzania alarmów, sterowanie dostępem i administrowanie siecią 21

22 Część 6: Bezpieczeństwo funkcjonalne (ang. Functionalsafety) Norma IEC Określa wymagania dla sterowników programowalnych (PLC) i ich peryferii, które są przeznaczone do używania jako podsystemy logiczne elektrycznych/elektronicznych/programowalnych (E/E/PE) systemów związanych z bezpieczeństwem Sterownik i jego peryferia spełniające wymagania tej części normy jest identyfikowany jako bezpieczny sterownik programowalny (FS-PLC) Odnosi się tylko do bezpieczeństwa funkcjonalnego i wymagań nienaruszalności bezpieczeństwa FS-PLC kiedy są wykorzystywane jako elementy systemów E/E/PE związanych z bezpieczeństwem 22

23 Celem szóstej części normy jest: Norma IEC ustanowić i opisać elementy cyklu życia bezpieczeństwa FS-PLC, w zgodzie z ogólnym cyklem życia bezpieczeństwa określonym w IEC , -2 i -3 ustanowić i opisać wymagania dla FS-PLC sprzętu i oprogramowania, które odnoszą się do bezpieczeństwa funkcjonalnego i wymagań nienaruszalności bezpieczeństwa systemu E/E/PE związanego z bezpieczeństwem ustanowić definicje i określić główne charakterystyki w odniesieniu do wyboru i zastosowania FS-PLC i ich powiązanych peryferii ustanowić metody oceny dla FS-PLC na podstawie zdefiniowanych parametrów/kryteriów : 23

24 Norma IEC żądanego Poziomu Nienaruszalności Bezpieczeństwa (SIL), wartości (PFD) prawdopodobieństwa uszkodzenia na przywołanie, średniej wartości częstości uszkodzeń niebezpiecznych na godzinę (PFH), wartości składowej uszkodzeń bezpiecznych (SFF), wartości tolerancji defektu sprzętu (HFT), wartości pokrycia diagnostycznego (DC), 24

25 Norma IEC Część 7: Programowanie sterowania z wykorzystaniem zbiorów rozmytych (ang. Fuzzy Control Programming) Definiuje język sterowania rozmytego FCL (ang. Fuzzy Control Language), który umożliwia programowanie aplikacji systemów sterowania opartych na teorii zbiorów rozmytych (przy użyciu języków zdefiniowanych w Części 3 normy) 25

26 Norma IEC (TR) Część 8: Wytyczne do implementacji języków programowania (ang. Guidelines for the Application and Implementation of Programming Languages) Przedstawia informacje uzupełniające dotyczące stosowania języków programowania zdefiniowanych w Części 3 normy Przedstawia ogólne wymagania dotyczące sprzętu i oprogramowania konieczne do rozwijania i konserwacji programów użytkownika 26

27 Norma IEC Część 9: Interfejs komunikacji cyfrowej punkt-punkt do małych czujników i elementów wykonawczych (SDCI) (ang. Single-drop digital communicationinterface for small sensors and actuators SDCI) Interfejs IO-Link, połączenie punkt-punkt, rozwijany przez IO Consorcium: szybka i prosta instalacja bazująca na standardowym nieekranowanym przewodzie 3-żyłowym połączenie punkt do punkt w strukturze master-slave (max dystans 20m) niezawodna transmisja danych: cykliczna (dwukierunkowy proces wymiany danych), acykliczna (usługa transmisji danych na żądanie) zintegrowane komunikaty diagnostyczne montaż urządzeń IO-Link bezpośrednio w miejscu zdarzeń 27

28 Norma IEC składała się z następujących części: Część 1: Postanowienia ogólne (ang. General Information) Sterowniki PLC a Normy -Norma IEC Część 2: Wymagania i badania dotyczące sprzętu (ang. Equipment Requirements and Tests) Część 3: Języki programowania (ang. Programing Languages) Część 4: Wytyczne dla użytkownika (ang. User Guidelines) - statustr Część 5: Wymiana informacji (ang. Communications) aktualnie: Messaging service specification Część 6: Bezpieczeństwo funkcjonalne (ang. Functional Safety) Część 7: Programowanie sterowania z wykorzystaniem zbiorów rozmytych (ang. Fuzzy Control Programming) Część 8: Wytyczne do implementacji języków programowania (ang. Guidelines for the Application and Implementation of Programming Languages) - status TR Część 9: Interfejs komunikacji cyfrowej punkt-punkt do małych czujników i elementów wykonawczych (SDCI) (ang. Single-drop digital communicationinterface for small sensors and actuators (SDCI)) 28

29 Coś więcej o: IEC Między innymi: - Ogólna struktura funkcjonowania systemu sterowania PLC IEC Między innymi: - Model oprogramowania - Języki programowania - Model komunikacji 29

30 Coś więcej o IEC Ogólna struktura funkcjonowania systemu sterowania PLC Inne systemy Funkcje zasilania Funkcje komunikacyjne Funkcje przetwarzania sygnałów Wykonywanie programu użytkowego Funkcje interfejsu CZŁOWIEK - MASZYNA Funkcje programowania testowania i usuwania błędów Funkcje systemu operacyjnego Funkcje pamięci programu użytkownika Funkcje pamięci danych użytkownika Funkcje interfejsu czujników i urządzeń wykonawczych Maszyna / Proces 30

31 Coś więcej o IEC Ogólna struktura funkcjonowania systemu sterowania PLC Inne systemy Funkcje zasilania Funkcje komunikacyjne Funkcje przetwarzania sygnałów Wykonywanie programu użytkowego Funkcje interfejsu CZŁOWIEK - MASZYNA Funkcje programowania testowania i usuwania błędów Funkcje systemu operacyjnego Funkcje pamięci programu użytkownika Funkcje pamięci danych użytkownika Funkcje interfejsu czujników i urządzeń wykonawczych Maszyna / Proces 31

32 Coś więcej o IEC Ogólna struktura funkcjonowania systemu sterowania PLC Inne systemy Funkcje zasilania Funkcje komunikacyjne Funkcje przetwarzania sygnałów Wykonywanie programu użytkowego Funkcje interfejsu CZŁOWIEK - MASZYNA Funkcje programowania testowania i usuwania błędów Funkcje systemu operacyjnego Funkcje pamięci programu użytkownika Funkcje pamięci danych użytkownika Funkcje interfejsu czujników i urządzeń wykonawczych Maszyna / Proces 32

33 Coś więcej o IEC Ogólna struktura funkcjonowania systemu sterowania PLC Inne systemy Funkcje zasilania Funkcje komunikacyjne Funkcje przetwarzania sygnałów Wykonywanie programu użytkowego Funkcje interfejsu CZŁOWIEK - MASZYNA Funkcje programowania testowania i usuwania błędów Funkcje systemu operacyjnego Funkcje pamięci programu użytkownika Funkcje pamięci danych użytkownika Funkcje interfejsu czujników i urządzeń wykonawczych Maszyna / Proces 33

34 Coś więcej o IEC Ogólna struktura funkcjonowania systemu sterowania PLC Inne systemy Funkcje zasilania Funkcje komunikacyjne Funkcje przetwarzania sygnałów Wykonywanie programu użytkowego Funkcje interfejsu CZŁOWIEK - MASZYNA Funkcje programowania testowania i usuwania błędów Funkcje systemu operacyjnego Funkcje pamięci programu użytkownika Funkcje pamięci danych użytkownika Funkcje interfejsu czujników i urządzeń wykonawczych Maszyna / Proces 34

35 Coś więcej o IEC Ogólna struktura funkcjonowania systemu sterowania PLC Inne systemy Funkcje zasilania Funkcje komunikacyjne Funkcje przetwarzania sygnałów Wykonywanie programu użytkowego Funkcje interfejsu CZŁOWIEK - MASZYNA Funkcje programowania testowania i usuwania błędów Funkcje systemu operacyjnego Funkcje pamięci programu użytkownika Funkcje pamięci danych użytkownika Funkcje interfejsu czujników i urządzeń wykonawczych Maszyna / Proces 35

36 Coś więcej o IEC Ogólna struktura funkcjonowania systemu sterowania PLC Inne systemy Funkcje zasilania Funkcje komunikacyjne Funkcje przetwarzania sygnałów Wykonywanie programu użytkowego Funkcje interfejsu CZŁOWIEK - MASZYNA Funkcje programowania testowania i usuwania błędów Funkcje systemu operacyjnego Funkcje pamięci programu użytkownika Funkcje pamięci danych użytkownika Funkcje interfejsu czujników i urządzeń wykonawczych Maszyna / Proces 36

37 Coś więcej o: IEC Między innymi: - Ogólna struktura funkcjonowania systemu sterowania PLC IEC Między innymi: - Model oprogramowania - Języki programowania - Model komunikacji pomiędzy elementami programu/programów 37

38 Coś więcej o IEC IEC The best thing that happened to industrial control 38

39 Coś więcej o IEC Część 3 normy IEC dotyczy głównie języków programowania Określono w niej dwie podstawowe grupy języków programowania: języki tekstowe i języki graficzne Przedstawia ujednoliconą koncepcję programowania sterowników PLC tak aby użytkownik korzystając z wprowadzonych w normie reguł, był w stanie programować bez większych trudności różne systemy PLC Przedstawia sposób tworzenia struktury wewnętrznej programu w postaci sekwencyjnego schematu funkcjonalnego (grafu) SFC (ang. Sequential Function Chart) Z punktu widzenia użytkownika, Część 3 normy IEC stanowi jej najważniejszą część 39

40 IEC Model oprogramowania 40

41 Coś więcej o IEC model oprogramowania Norma IEC wyróżnia następujące elementy języków programowania dla sterowników PLC: typy danych (ang. Data types) jednostki organizacyjne oprogramowania (ang. Program Organization Units- POU) elementy konfiguracji (ang. Configuration elements) elementy sekwencyjnego schematu funkcjonalnego (ang. Sequential Function Chart - SFC) 41

42 Coś więcej o IEC model oprogramowania typy danych Typy danych służą określeniu: struktury danych w sterowniku (stałe jak i zmienne) zakresu wartości jakie mogą przyjmować dane obszaru pamięci potrzebnego do ich przechowywania 42

43 Coś więcej o IEC model oprogramowania typy danych 43

44 Coś więcej o IEC model oprogramowania typy danych 44

45 Coś więcej o IEC model oprogramowania - POU Jednostki organizacyjne oprogramowania POU (ang. Program OrganizationUnits) stanowią najmniejsze niezależne jednostki oprogramowania aplikacji użytkownika, a składają się na nie: funkcje (ang. functions) bloki funkcyjne (ang. function blocks) programy (ang. programs) 45

46 Coś więcej o IEC model oprogramowania Funkcje standardowe: ADD, SQRT, SIN, COS, GT, MIN, MAX, AND, OR Funkcje definiowane przez użytkownika: FUNCTION SIMPLE_FUN : REAL VAR_INPUT A, B : REAL; C : REAL := 1.0; END_VAR SIMPLE_FUN := A*B/C; END FUNCTION 46

47 Coś więcej o IEC model oprogramowania Każdy POU zawiera następujące elementy: typ i nazwa POU (w przypadku funkcji także typ danej wyjściowej) deklaracja zmiennych (wejściowych, wyjściowych i lokalnych) ciało POU (kod programu) I NPUT OUTPUT I N_OUT EXTERNAL FUNCTION_BLOCK Type Local REAL REAL REAL Histereza XIN1 Q XIN2 EPS BOOL 47

48 Coś więcej o IEC model oprogramowania REAL REAL REAL Histereza XIN1 Q XIN2 EPS BOOL Q 1 0 EPS EPS XIN2 48

49 Coś więcej o IEC model oprogramowania REAL REAL REAL Histereza XIN1 Q XIN2 EPS BOOL FUNCTION_BLOCK HISTEREZA VAR_INPUT XIN1, XIN2 : REAL; EPS : REAL; (* Szerokosc histerezy*) END_VAR VAR_OUTPUT Q : BOOL := 0 END_VAR Q 1 0 IF XIN1 < (XIN2-EPS) THEN Q := 0; (* XIN1 maleje *) ELSIF XIN1 > (XIN2 + EPS ) THEN Q := 1; (* XIN1 rosnie *) END_IF; END_FUNCTION_BLOCK EPS EPS XIN2 49

50 Coś więcej o IEC model oprogramowania Start : BOOL; Emergency : BOOL; Limit : INT; Aplikacja sterowania INPUT OUTPUT IN_OUT EXTERNAL PROGRAM FUNCTION_BLOCK Type Local Type Local GLOBAL INPUT FUNCTION Type Local 50

51 Coś więcej o IEC model oprogramowania elementy konfiguracji Elementy konfiguracji wspomagają instalowanie i uruchamianie programów w systemach sterownikowych. Zalicza się do nich: konfigurację (ang. configurations) zasoby (ang. resources) zadania (ang. tasks) zmienne globalne (ang. global variables) ścieżki dostępu (ang. access path) 51

52 Coś więcej o IEC model oprogramowania elementy konfiguracji Konfiguracja : element języka, który reprezentuje system sterowników programowalnych Zasób : element języka który reprezentuje funkcję przetwarzania sygnałów łącznie z funkcjami określonymi przez podłączone czujniki i elementy wykonawcze oraz urządzenia operatorskie Zadanie : element kontrolujący wykonanie grupy skojarzonych z nimi elementów oprogramowania (okresowo lub przez wyzwolenie) Zmienna globalna : zmienna, której zasięg jest globalny Ścieżka dostępu : skojarzenie nazwy symbolicznej ze zmienną w celu uzyskania komunikacji 52

53 Coś więcej o IEC model oprogramowania elementy konfiguracji Konfiguracja Funkcja komunikacji 53

54 Coś więcej o IEC model oprogramowania elementy konfiguracji Konfiguracja Zasób Zasób Funkcja komunikacji 54

55 Coś więcej o IEC model oprogramowania elementy konfiguracji Konfiguracja Zasób Zasób Zadanie Zadanie Zadanie Zadanie Funkcja komunikacji 55

56 Coś więcej o IEC model oprogramowania elementy konfiguracji Konfiguracja Zasób Zasób Zadanie Zadanie Zadanie Zadanie Program Program Program Program Ścieżka Sterowania wykonaniem Funkcja komunikacji 56

57 Coś więcej o IEC model oprogramowania elementy konfiguracji Konfiguracja Zasób Zasób Zadanie Zadanie Zadanie Zadanie Program Program Program Program BF BF BF BF Zmienne globalne i zmienne reprezentowane bezpośrednio Ścieżki dostępu Ścieżka dostępu do zmiennych BF Blok funkcyjny Zmienna Ścieżka Sterowania wykonaniem Funkcja komunikacji 57

58 Coś więcej o IEC model oprogramowania norma a standardowy PLC Konfiguracja Zasób Zasób Zadanie Zadanie Zadanie Zadanie Program Program Program Program BF BF BF BF Zmienne globalne i zmienne reprezentowane bezpośrednio Ścieżki dostępu Ścieżka dostępu do zmiennych BF Blok funkcyjny Zmienna Ścieżka Sterowania wykonaniem Funkcja komunikacji 58

59 Coś więcej o IEC model oprogramowania norma a standardowy PLC Zadanie 1 okresowo Zasób Nieskończona pętla: Zadanie 2 w wyniku zdarzenia Zadanie Czytanie wejść Obliczenia Zadanie 3 w wyniku zdarzenia Program Wystawienie wyjść Zadanie 4 okresowo 59

60 Coś więcej o IEC model oprogramowania norma a standardowy PLC PLCs Embedded DCS PC based Control IEC SoftLogic Drives LON nodes 60

61 Coś więcej o IEC model oprogramowania norma a standardowy PLC Wielofunkcyjny panel operatorski RPM =2000 Zadania IEC Zadania SCADA & HMI Zadania komunikacji (np. OPC) komunikacja 61

62 IEC Model oprogramowania Sekwencyjny Schemat Funkcjonalny (ang. Sequential Function Chart - SFC) 62

63 Coś więcej o IEC model oprogramowania SFC Sekwencyjny schemat funkcjonalny SFC opisuje zadania sterowania sekwencyjnego za pomocą sieci zawierających kroki (etapy) i warunki przejścia (tranzycji) między tymi krokami Ten sposób programowania może służyć przede wszystkim do tworzenia odpowiedniej struktury wewnętrznej programu użytkownika i może być wykorzystany do programowania w jednym z języków: FBD, LD, IL, ST 63

64 Coś więcej o IEC model oprogramowania SFC Krok 1 N Napełniaj Tranzycja 1 Krok 2 S Podgrzewaj Tranzycja 2 Krok 3 S Opróżniaj Tranzycja 3 Więcej informacji o SFC na kolejnych wykładach z SP! 64

65 Coś więcej o IEC model oprogramowania SFC Krok 1 N Napełniaj Tranzycja 1a Krok 2 a S Podgrzewaj Tranzycja 1b Krok 2 b S Podgrzewaj Tranzycja 2a Tranzycja 2b Krok 3 S Opróżniaj Tranzycja 3 Więcej informacji o SFC na kolejnych wykładach z SP! 65

66 IEC Języki programowania 66

67 Coś więcej o IEC języki programowania W grupie języków graficznych zdefiniowane zostały następujące języki: Język LD (ang. Ladder Diagram Schemat drabinkowy), podobny do stykowych obwodów przekaźnikowych, w którym oprócz symboli styków, cewek i połączeń między nimi, dopuszcza się także użycie funkcji (np. arytmetycznych, logicznych, porównań, relacji) oraz bloków funkcjonalnych (np. przerzutniki, czasomierze, liczniki). Język FBD (ang. Function Block Diagram Funkcjonalny schemat blokowy), będący odpowiednikiem schematu przepływu sygnału dla obwodów logicznych przedstawionych w formie połączonych bramek logicznych oraz funkcji i bloków funkcjonalnych, takich jak w języku LD. 67

68 Coś więcej o IEC języki programowania Funkcjonalny schemat Schemat drabinkowy blokowy (FBD) (LD) A B AND C A B C - -- / ( )- Więcej informacji o FBD i LD na pozostałych wykładach z SP! 68

69 Coś więcej o IEC języki programowania W grupie języków tekstowych zdefiniowane zostały następujące języki: Język IL (ang. Instruction List Lista rozkazów), będący odpowiednikiem języka typu asembler, którego zbiór instrukcji obejmuje operacje logiczne, arytmetyczne, operacje relacji, jak również funkcje przerzutników, czasomierzy, liczników itp. Język ST (ang. Structured Text Tekst strukturalny), który jest odpowiednikiem języka algorytmicznego wysokiego poziomu, zawierającego struktury programowe i polecenia podobne do występujących w językach typu PASCAL lub C. 69

70 Coś więcej o IEC języki programowania Lista rozkazów (IL) Tekst strukturalny (ST) LD ANDN ST A B C C:= A AND NOT B Więcej informacji o IL i ST na pozostałych wykładach z SP! 70

71 IEC Model komunikacji pomiędzy elementami programu/programów 71

72 Coś więcej o IEC model komunikacji Wymiana danych pomiędzy elementami oprogramowania w systemie sterowania składającym się ze sterowników PLC może odbywać się pomiędzy: elementami jednego programu programami w ramach jednej konfiguracji różnymi konfiguracjami 72

73 Coś więcej o IEC model komunikacji PROGRAM A FB_X FB_Y a b FB_1 FB_2 Wymiana danych pomiędzy elementami jednego programu (np. język FBD wy. bloku FB_X na we. bloku FB_Y) 73

74 Coś więcej o IEC model komunikacji KONFIGURACJA C Wymiana danych pomiędzy elementami jednego programu (przez zmienne globalne) 74

75 Coś więcej o IEC model komunikacji KONFIGURACJA C KONFIGURACJA D Wymiana danych pomiędzy elementami jednego programu oraz pomiędzy różnymi konfiguracjami 75

76 Coś więcej o IEC model komunikacji CONFIGURACJA C CONFIGURACJA D Wymiana danych pomiędzy różnymi programami z wykorzystaniem ścieżek dostępu 76

77 IEC Podsumowanie 77

78 Coś więcej o IEC zalety Wygoda i bezpieczeństwo w stosowaniu zmiennych i typów danych Rozszerzenie możliwości jednostek organizacyjnych oprogramowania Ujednolicenie języków programowania Ujednolicenie struktury oprogramowania Konfiguracja sterowników z określeniem sposobu wykonania zadań 78

79 Źródła: IEC Programmable Controllers - Programing Languages PN-IEC Sterowniki programowalne Postanowienia ogólne PN-IEC Sterowniki programowalne Wymagania i badania dotyczące sprzętu PN-EN Sterowniki programowalne Języki programowania PN-EN Sterowniki programowalne Część 5: Komunikacja Kasprzyk J. Programowanie sterowników przemysłowych. WNT Seta K. Wprowadzenie do zagadnień sterowania. NIKOM

80 Organizacja PLCopen 80

81 Dziękuję za uwagę!!! 81

Sterowniki Programowalne (SP)

Sterowniki Programowalne (SP) Sterowniki Programowalne (SP) O normie IEC 61131 Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Kierunek: Automatyka i Robotyka Studia stacjonarne I stopnia: rok III, semestr V dr inż. Tomasz

Bardziej szczegółowo

Sterowniki Programowalne (SP) Wykład 6

Sterowniki Programowalne (SP) Wykład 6 Sterowniki Programowalne (SP) Wykład 6 O normie IEC 61131 a w szczególności o normie IEC 61131-3 WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I AUTOMATYKI KATEDRA INŻYNIERII SYSTEMÓW STEROWANIA Kierunek: Automatyka i Robotyka

Bardziej szczegółowo

Sterowniki Programowalne (SP)

Sterowniki Programowalne (SP) Sterowniki Programowalne (SP) Wybrane aspekty procesu tworzenia oprogramowania dla sterownika PLC Podstawy języka funkcjonalnych schematów blokowych (FBD) Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i

Bardziej szczegółowo

JĘZYKI PROGRAMOWANIA STEROWNIKÓW

JĘZYKI PROGRAMOWANIA STEROWNIKÓW JĘZYKI PROGRAMOWANIA STEROWNIKÓW dr inż. Wiesław Madej Wstęp Języki programowania sterowników 15 h wykład 15 h dwiczenia Konsultacje: - pokój 325A - środa 11 14 - piątek 11-14 Literatura Tadeusz Legierski,

Bardziej szczegółowo

Sterowniki Programowalne (SP) Wykład 11

Sterowniki Programowalne (SP) Wykład 11 Sterowniki Programowalne (SP) Wykład 11 Podstawy metody sekwencyjnych schematów funkcjonalnych (SFC) SP 2016 WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I AUTOMATYKI KATEDRA INŻYNIERII SYSTEMÓW STEROWANIA Kierunek: Automatyka

Bardziej szczegółowo

Programowanie sterowników przemysłowych / Jerzy Kasprzyk. wyd. 2 1 dodr. (PWN). Warszawa, Spis treści

Programowanie sterowników przemysłowych / Jerzy Kasprzyk. wyd. 2 1 dodr. (PWN). Warszawa, Spis treści Programowanie sterowników przemysłowych / Jerzy Kasprzyk. wyd. 2 1 dodr. (PWN). Warszawa, 2017 Spis treści Przedmowa 11 ROZDZIAŁ 1 Wstęp 13 1.1. Rys historyczny 14 1.2. Norma IEC 61131 19 1.2.1. Cele i

Bardziej szczegółowo

Opracował: Jan Front

Opracował: Jan Front Opracował: Jan Front Sterownik PLC PLC (Programowalny Sterownik Logiczny) (ang. Programmable Logic Controller) mikroprocesorowe urządzenie sterujące układami automatyki. PLC wykonuje w sposób cykliczny

Bardziej szczegółowo

Katedra Systemów Cyfrowego Przetwarzania Sygnałów

Katedra Systemów Cyfrowego Przetwarzania Sygnałów Katedra Systemów Cyfrowego Przetwarzania Sygnałów Proponowana specjalnośd I stopnia (inżynierska) dr inż. Wiesław Madej Pok 325A Informatyka Specjalnośd: Programowanie Systemów Automatyki Programowanie

Bardziej szczegółowo

Systemy Czasu Rzeczywistego (SCR)

Systemy Czasu Rzeczywistego (SCR) Systemy Czasu Rzeczywistego (SCR) Wykład 7: Sterowniki PLC SIEMENS S7-1200 - podstawowe informacje SKiTI2017 WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I AUTOMATYKI KATEDRA INŻYNIERII SYSTEMÓW STEROWANIA Kierunek: Automatyka

Bardziej szczegółowo

MIĘDZYNARODOWA NORMA IEC 61131

MIĘDZYNARODOWA NORMA IEC 61131 Rozdział II MIĘDZYNARODOWA NORMA IEC 61131 2.1. Geneza powstania normy Przez lata rozwoju sterowników programowalnych producenci wprowadzali różne metody programowania sterowników PLC (Programmable Logic

Bardziej szczegółowo

Sterowniki PLC. Elektrotechnika II stopień Ogólno akademicki. przedmiot kierunkowy. Obieralny. Polski. semestr 1

Sterowniki PLC. Elektrotechnika II stopień Ogólno akademicki. przedmiot kierunkowy. Obieralny. Polski. semestr 1 Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu E-E2T-09-s2 Nazwa modułu Sterowniki PLC Nazwa modułu w języku angielskim Programmable Logic

Bardziej szczegółowo

PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY ZE ŚRODKÓW UNII EUROPEJSKIEJ W RAMACH EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO OPIS PRZEDMIOTU. Sieci i sterowniki przemysłowe

PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY ZE ŚRODKÓW UNII EUROPEJSKIEJ W RAMACH EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO OPIS PRZEDMIOTU. Sieci i sterowniki przemysłowe OPIS PRZEDMIOTU Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Sieci i sterowniki przemysłowe Wydział Instytut/Katedra Kierunek Specjalizacja/specjalność Wydział Matematyki, Fizyki i Techniki Instytut Mechaniki i Informatyki

Bardziej szczegółowo

Zastosowania mikrokontrolerów w przemyśle

Zastosowania mikrokontrolerów w przemyśle Zastosowania mikrokontrolerów w przemyśle Cezary MAJ Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycznych Literatura Ryszard Pełka: Mikrokontrolery - architektura, programowanie, zastosowania Projektowanie

Bardziej szczegółowo

Programowanie sterowników PLC wprowadzenie

Programowanie sterowników PLC wprowadzenie Programowanie sterowników PLC wprowadzenie Zakład Teorii Maszyn i Automatyki Katedra Podstaw Techniki Felin p.110 http://ztmia.ar.lublin.pl/sips waldemar.samociuk@up.lublin,pl Sterowniki programowalne

Bardziej szczegółowo

E-E-A-1008-s6. Sterowniki PLC. Elektrotechnika I stopień Ogólno akademicki. kierunkowy (podstawowy / kierunkowy / inny HES)

E-E-A-1008-s6. Sterowniki PLC. Elektrotechnika I stopień Ogólno akademicki. kierunkowy (podstawowy / kierunkowy / inny HES) Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu E-E-A-1008-s6 Nazwa modułu Sterowniki PLC Nazwa modułu w języku angielskim Programmable

Bardziej szczegółowo

Sterowniki programowalne Programmable Controllers. Energetyka I stopień Ogólnoakademicki. przedmiot kierunkowy

Sterowniki programowalne Programmable Controllers. Energetyka I stopień Ogólnoakademicki. przedmiot kierunkowy Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Sterowniki programowalne Programmable Controllers

Bardziej szczegółowo

Istnieje wiele metod przekształcania algorytmów wprogram sterujący.

Istnieje wiele metod przekształcania algorytmów wprogram sterujący. Metody programowania sterowników swobodnie programowalnych Wykład 9.3 Metody programowania sterowników swobodnie programowalnych Istnieje wiele metod przekształcania algorytmów wprogram sterujący. W1993

Bardziej szczegółowo

Język programowania: Lista instrukcji (IL Instruction List)

Język programowania: Lista instrukcji (IL Instruction List) Język programowania: Lista instrukcji (IL Instruction List) Wykład w ramach przedmiotu: Sterowniki programowalne Opracował dr inż. Jarosław Tarnawski 08.12.2009 Norma IEC 1131 Języki tekstowe Języki graficzne

Bardziej szczegółowo

ŚRODOWISKO PC WORX JAKO WSPARCIE W NAUCE PROGRAMOWANIA STEROWNIKÓW PLC

ŚRODOWISKO PC WORX JAKO WSPARCIE W NAUCE PROGRAMOWANIA STEROWNIKÓW PLC Mgr inż. Szymon BORYS Wojskowa Akademia Techniczna DOI: 10.17814/mechanik.2015.7.213 ŚRODOWISKO PC WORX JAKO WSPARCIE W NAUCE PROGRAMOWANIA STEROWNIKÓW PLC Streszczenie: W artykule przedstawiono możliwość

Bardziej szczegółowo

Elektrotechnika I stopień Ogólno akademicki. kierunkowy (podstawowy / kierunkowy / inny HES)

Elektrotechnika I stopień Ogólno akademicki. kierunkowy (podstawowy / kierunkowy / inny HES) Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2012/2013

Bardziej szczegółowo

NOWOCZESNE METODY KSZTAŁTOWANIA UMIEJĘTNOŚCI ZAWODOWYCH STANOWISKA TECHNODYDAKTYCZNE

NOWOCZESNE METODY KSZTAŁTOWANIA UMIEJĘTNOŚCI ZAWODOWYCH STANOWISKA TECHNODYDAKTYCZNE SESJA TEMATYCZNA I Innowacyjne rozwiązania wspomagające rozwój oraz uznawanie kompetencji zawodowych NOWOCZESNE METODY MARIUSZ SICZEK, Jacek Wojutyński INSTYTUT TECHNOLOGII EKSPLOATACJI PAŃSTWOWY INSTYTUT

Bardziej szczegółowo

Sterowniki Programowalne (SP) - Wykład #1 Wykład organizacyjny

Sterowniki Programowalne (SP) - Wykład #1 Wykład organizacyjny Sterowniki Programowalne (SP) - Wykład #1 Wykład organizacyjny WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I AUTOMATYKI KATEDRA INŻYNIERII SYSTEMÓW STEROWANIA Jarosław Tarnawski, dr inż. Październik 2016 SP wykład organizacyjny

Bardziej szczegółowo

E-4EZA1-10-s7. Sterowniki PLC

E-4EZA1-10-s7. Sterowniki PLC Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu E-4EZA1-10-s7 Nazwa modułu Sterowniki PLC Nazwa modułu w języku angielskim Programmable

Bardziej szczegółowo

Czym jest IEC ?

Czym jest IEC ? Czym jest IEC 61131-3? Zadaniem sterowników programowalnych jest zrealizowanie zapisanego w ich pamięci programu, który stanowi implementację algorytmu sterowania. Jego danymi wejściowymi są informacje

Bardziej szczegółowo

Systemy Czasu Rzeczywistego (SCR)

Systemy Czasu Rzeczywistego (SCR) Systemy Czasu Rzeczywistego (SCR) Sterowniki PLC szybkie wprowadzenie, oraz SIEMENS S7-1200 podstawowe informacje Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Kierunek: Automatyka i Robotyka

Bardziej szczegółowo

Tworzenie prostego programu w językach ST i LD

Tworzenie prostego programu w językach ST i LD Tworzenie prostego programu w językach ST i LD Tworzenie prostego programu w języku ST - wprowadzenie Aby utworzyć program należy uruchomić narzędzie TwinCAT PLC Control. Klawisz myszy otwiera okno PLC

Bardziej szczegółowo

SiR_4 Standaryzacja metod programowania sterowników PLC norma PN-IEC Typy danych i deklaracje zmiennych.

SiR_4 Standaryzacja metod programowania sterowników PLC norma PN-IEC Typy danych i deklaracje zmiennych. SiR_4 Standaryzacja metod programowania sterowników PLC norma PN-IEC 61131. Typy danych i deklaracje zmiennych. Norma IEC 61131 (1993r.) składa się z pięciu części: 1. Informacje ogólne definicje pojęć,

Bardziej szczegółowo

SFC zawiera zestaw kroków i tranzycji (przejść), które sprzęgają się wzajemnie przez połączenia

SFC zawiera zestaw kroków i tranzycji (przejść), które sprzęgają się wzajemnie przez połączenia Norma IEC-61131-3 definiuje typy języków: graficzne: schematów drabinkowych LD, schematów blokowych FBD, tekstowe: lista instrukcji IL, tekst strukturalny ST, grafów: graf funkcji sekwencyjnych SFC, graf

Bardziej szczegółowo

Politechnika Gdańska. Gdańsk, 2016

Politechnika Gdańska. Gdańsk, 2016 Politechnika Gdańska Wydział Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Katedra Systemów Geoinformatycznych Aplikacje Systemów Wbudowanych Programowalne Sterowniki Logiczne (PLC) Krzysztof Bikonis Gdańsk,

Bardziej szczegółowo

NOWOCZESNE METODY KSZTAŁTOWANIA UMIEJĘTNOŚCI ZAWODOWYCH STANOWISKA TECHNODYDAKTYCZNE

NOWOCZESNE METODY KSZTAŁTOWANIA UMIEJĘTNOŚCI ZAWODOWYCH STANOWISKA TECHNODYDAKTYCZNE 2. OGÓLNOPOLSKI KONGRES EDUKACJI POZAFORMALNEJ NOWOCZESNE METODY KSZTAŁTOWANIA UMIEJĘTNOŚCI ZAWODOWYCH MARIUSZ SICZEK, Jacek Wojutyński INSTYTUT TECHNOLOGII EKSPLOATACJI PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY w Radomiu

Bardziej szczegółowo

Sterowniki Programowalne (SP) Automatyka i Robotyka Wydział Elektrotechniki i Automatyki Politechnika Gdańska

Sterowniki Programowalne (SP) Automatyka i Robotyka Wydział Elektrotechniki i Automatyki Politechnika Gdańska Sterowniki Programowalne (SP) Automatyka i Robotyka Wydział Elektrotechniki i Automatyki Politechnika Gdańska Wykład organizacyjny 30.09. 2014 Semestr V, AiR rok akademicki 2014/2015 Informacje formalne

Bardziej szczegółowo

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Automatyki

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Automatyki Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Automatyki Kazimierz Kosmowski k.kosmowski@ely.pg.gda.pl Opracowanie metod analizy i narzędzi do komputerowo wspomaganego zarządzania bezpieczeństwem

Bardziej szczegółowo

Język programowania: Lista instrukcji (IL Instruction List) Wykład w ramach przedmiotu: Sterowniki programowalne Opracował dr inż. Jarosław Tarnawski

Język programowania: Lista instrukcji (IL Instruction List) Wykład w ramach przedmiotu: Sterowniki programowalne Opracował dr inż. Jarosław Tarnawski Język programowania: Lista instrukcji (IL Instruction List) Wykład w ramach przedmiotu: Sterowniki programowalne Opracował dr inż. Jarosław Tarnawski Norma IEC 1131 Języki tekstowe Języki graficzne Języki

Bardziej szczegółowo

Sterowniki Programowalne (SP) - Wykład #1 Wykład organizacyjny

Sterowniki Programowalne (SP) - Wykład #1 Wykład organizacyjny Sterowniki Programowalne (SP) - Wykład #1 Wykład organizacyjny WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I AUTOMATYKI KATEDRA INŻYNIERII SYSTEMÓW STEROWANIA Jarosław Tarnawski, dr inż. Październik 2016 SP wykład organizacyjny

Bardziej szczegółowo

Emulator sterowników PLC serii FX

Emulator sterowników PLC serii FX Seminarium dyplomowe prezentacja tematów prac magisterskich Autorzy : Krzysztof Mokrzycki, Tomasz Pawlak Emulator sterowników PLC serii Promotor : dr in ż. Zygmunt Kubiak 1 Co to są sterowniki PLC? PLC

Bardziej szczegółowo

UKŁADY KOMBINACYJNE WPROWADZENIE. przerzutniki, bramki ze sprzężeniami zwrotnymi. Układ przełączający Y t. Q t stan wewnętrzny

UKŁADY KOMBINACYJNE WPROWADZENIE. przerzutniki, bramki ze sprzężeniami zwrotnymi. Układ przełączający Y t. Q t stan wewnętrzny UKŁADY KOMBINACYJNE PRz 2013 Wprowadzenie. Zadanie przykładowe I. Metoda Karnaugha. Schemat sprzętowy. Program w C. Program w ST. Program w LD. Program ST w środowisku TwinCAT PLC Control. Program LD PLC

Bardziej szczegółowo

Sterowniki programowalne i regulatory cyfrowe

Sterowniki programowalne i regulatory cyfrowe Sterowniki programowalne i regulatory cyfrowe Dr inŝ. Stefan Brock Pok. 627 http:\\www.stefanbrock.neostrada.pl mailto:\\stefan.brock@gmail.com mailto:\\stefan.brock@put.poznan.pl Lista korespondencyjna

Bardziej szczegółowo

STEROWNIKI i REGULATORY (TS1A522 380)

STEROWNIKI i REGULATORY (TS1A522 380) STEROWNIKI i REGULATORY (TS1A522 380) Kierunek: Elektronika i Telekomunikacja (EP), sem. V Szczegółowy program wykładu 15 godz. 1. Systemy sterowania w przemyśle. Podstawowe składniki sprzętowe systemu

Bardziej szczegółowo

2014-05-05. Automatyka i Regulacja Automatyczna PRz 2013. Wprowadzenie. Wprowadzenie. Historia automatyki. dr inż. Tomasz Żabiński

2014-05-05. Automatyka i Regulacja Automatyczna PRz 2013. Wprowadzenie. Wprowadzenie. Historia automatyki. dr inż. Tomasz Żabiński Automatyka i Regulacja Automatyczna PRz 2013 Wprowadzenie dr inż. Tomasz Żabiński Lokalizacja: D102C Kontakt: tomz@przrzeszow.pl Sterowanie to celowe oddziaływanie (wpływanie) na przebieg procesów. [Kaczorek

Bardziej szczegółowo

Automatyka przemysłowa na wybranych obiektach. mgr inż. Artur Jurneczko PROCOM SYSTEM S.A., ul. Stargardzka 8a, 54-156 Wrocław

Automatyka przemysłowa na wybranych obiektach. mgr inż. Artur Jurneczko PROCOM SYSTEM S.A., ul. Stargardzka 8a, 54-156 Wrocław Automatyka przemysłowa na wybranych obiektach mgr inż. Artur Jurneczko PROCOM SYSTEM S.A., ul. Stargardzka 8a, 54-156 Wrocław 2 Cele prezentacji Celem prezentacji jest przybliżenie automatyki przemysłowej

Bardziej szczegółowo

Elementy oprogramowania sterowników. Instrukcje podstawowe, funkcje logiczne, układy czasowe i liczenia, znaczniki

Elementy oprogramowania sterowników. Instrukcje podstawowe, funkcje logiczne, układy czasowe i liczenia, znaczniki Elementy oprogramowania sterowników. Instrukcje podstawowe, funkcje logiczne, układy czasowe i liczenia, znaczniki Norma IEC-61131-3 definiuje typy języków: graficzne: schematów drabinkowych LD, schematów

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM PRZEMYSŁOWYCH SYSTEMÓW STEROWANIA

LABORATORIUM PRZEMYSŁOWYCH SYSTEMÓW STEROWANIA AKADEMIA GÓRNICZO- HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE LABORATORIUM PRZEMYSŁOWYCH SYSTEMÓW STEROWANIA Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki Katedra Automatyzacji Procesów Przedmiot: Przemysłowe

Bardziej szczegółowo

Elektrotechnika II Stopień (I stopień / II stopień) Ogólno akademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Elektrotechnika II Stopień (I stopień / II stopień) Ogólno akademicki (ogólno akademicki / praktyczny) Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2012/2013

Bardziej szczegółowo

Systemy zabezpieczeń

Systemy zabezpieczeń Systemy zabezpieczeń Definicja System zabezpieczeń (safety-related system) jest to system, który implementuje funkcje bezpieczeństwa konieczne do utrzymania bezpiecznego stanu instalacji oraz jest przeznaczony

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu: CYFROWE UKŁADY STEROWANIA DIGITAL CONTROL SYSTEMS Kierunek: MECHATRONIKA Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy na kierunku Mechatronika Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium Forma studiów: stacjonarne

Bardziej szczegółowo

Elementy automatyki i miernictwa przemysłowego. Wprowadzenie. Wprowadzenie. Historia automatyki. dr inż.

Elementy automatyki i miernictwa przemysłowego. Wprowadzenie. Wprowadzenie. Historia automatyki. dr inż. Elementy automatyki i miernictwa przemysłowego PRz 2015 Wprowadzenie dr inż. Tomasz Żabiński Lokalizacja: D102C Kontakt: tomz@przrzeszow.pl Sterowanie to celowe oddziaływanie (wpływanie) na przebieg procesów.

Bardziej szczegółowo

" Sterowniki programowalne f.1/1

 Sterowniki programowalne f.1/1 PLC, Programowalne sterowniki logiczne PLC, Programowalny sterownik logiczny (ang. Programmable Logic Controller) to wyspecjalizowane urządzenie mikroprocesorowe wyposażone w programowalną pamięć, sterownik

Bardziej szczegółowo

Kurs Podstawowy S7. Spis treści. Dzień 1

Kurs Podstawowy S7. Spis treści. Dzień 1 Spis treści Dzień 1 I System SIMATIC S7 - wprowadzenie (wersja 1401) I-3 Rodzina sterowników programowalnych SIMATIC S7 firmy SIEMENS I-4 Dostępne moduły i ich funkcje I-5 Jednostki centralne I-6 Podstawowe

Bardziej szczegółowo

Załącznik Nr 5 do Zarz. Nr 33/11/12

Załącznik Nr 5 do Zarz. Nr 33/11/12 Załącznik Nr 5 do Zarz. Nr 33/11/12 (pieczęć wydziału) KARTA PRZEDMIOTU Z1-PU7 WYDANIE N1 Strona 1 z 5 1. Nazwa przedmiotu: ZAAWANSOWANE PROGRAMOWANIE STEROWNIKÓW PRZEMYSŁOWYCH 3. Karta przedmiotu ważna

Bardziej szczegółowo

Kurs Projektowanie i programowanie z Distributed Safety. Spis treści. Dzień 1. I Bezpieczeństwo funkcjonalne - wprowadzenie (wersja 1212)

Kurs Projektowanie i programowanie z Distributed Safety. Spis treści. Dzień 1. I Bezpieczeństwo funkcjonalne - wprowadzenie (wersja 1212) Spis treści Dzień 1 I Bezpieczeństwo funkcjonalne - wprowadzenie (wersja 1212) I-3 Cel stosowania bezpieczeństwa funkcjonalnego I-4 Bezpieczeństwo funkcjonalne I-5 Zakres aplikacji I-6 Standardy w zakresie

Bardziej szczegółowo

Konsultacje - pok Cyfrowe układy sterowania. Literatura. Główne zagadnienia. Historia sterowników PLC. Typy układów sterowania

Konsultacje - pok Cyfrowe układy sterowania. Literatura. Główne zagadnienia. Historia sterowników PLC. Typy układów sterowania yfrowe układy sterowania Dr inŝ. Stefan rock Pok. 627EL Konsultacje - pok. 627 Poniedziałki - przed wykładem (17:30-18:30) Wtorek - 13:30-15:00 http:\\www.stefanbrock.neostrada.pl mailto:\\stefan.rock@gmail.com

Bardziej szczegółowo

Szkoła programisty PLC : sterowniki przemysłowe / Gilewski Tomasz. Gliwice, cop Spis treści

Szkoła programisty PLC : sterowniki przemysłowe / Gilewski Tomasz. Gliwice, cop Spis treści Szkoła programisty PLC : sterowniki przemysłowe / Gilewski Tomasz. Gliwice, cop. 2017 Spis treści O autorze 9 Wprowadzenie 11 Rozdział 1. Sterownik przemysłowy 15 Sterownik S7-1200 15 Budowa zewnętrzna

Bardziej szczegółowo

Systemy wbudowane. Paweł Pełczyński ppelczynski@swspiz.pl

Systemy wbudowane. Paweł Pełczyński ppelczynski@swspiz.pl Systemy wbudowane Paweł Pełczyński ppelczynski@swspiz.pl 1 Program przedmiotu Wprowadzenie definicja, zastosowania, projektowanie systemów wbudowanych Mikrokontrolery AVR Programowanie mikrokontrolerów

Bardziej szczegółowo

Modułowy programowalny przekaźnik czasowy firmy Aniro.

Modułowy programowalny przekaźnik czasowy firmy Aniro. Modułowy programowalny przekaźnik czasowy firmy Aniro. Rynek sterowników programowalnych Sterowniki programowalne PLC od wielu lat są podstawowymi systemami stosowanymi w praktyce przemysłowej i stały

Bardziej szczegółowo

Sterowniki programowalne i regulatory cyfrowe. Główne zagadnienia. Konsultacje - pok Literatura. Typy układów sterowania

Sterowniki programowalne i regulatory cyfrowe. Główne zagadnienia. Konsultacje - pok Literatura. Typy układów sterowania Sterowniki programowalne i regulatory cyfrowe Dr inŝ. Stefan Brock Pok. 627 http:\\www.stefanbrock.neostrada.pl mailto:\\stefan.brock@gmail.com mailto:\\stefan.brock@put.poznan.pl Lista korespondencyjna

Bardziej szczegółowo

Załącznik Nr 5 do Zarz. Nr 33/11/12

Załącznik Nr 5 do Zarz. Nr 33/11/12 Załącznik Nr 5 do Zarz. Nr 33/11/12 (pieczęć wydziału) KARTA PRZEDMIOTU Z1-PU7 WYDANIE N1 Strona 1 z 5 1. Nazwa przedmiotu: ZAAWANSOWANE PROGRAMOWANIE STEROWNIKÓW PRZEMYSŁOWYCH 3. Karta przedmiotu ważna

Bardziej szczegółowo

Kurs Zaawansowany S7. Spis treści. Dzień 1

Kurs Zaawansowany S7. Spis treści. Dzień 1 Spis treści Dzień 1 I Konfiguracja sprzętowa i parametryzacja stacji SIMATIC S7 (wersja 1211) I-3 Dlaczego powinna zostać stworzona konfiguracja sprzętowa? I-4 Zadanie Konfiguracja sprzętowa I-5 Konfiguracja

Bardziej szczegółowo

1. Podstawowe wiadomości...9. 2. Możliwości sprzętowe... 17. 3. Połączenia elektryczne... 25. 4. Elementy funkcjonalne programów...

1. Podstawowe wiadomości...9. 2. Możliwości sprzętowe... 17. 3. Połączenia elektryczne... 25. 4. Elementy funkcjonalne programów... Spis treści 3 1. Podstawowe wiadomości...9 1.1. Sterowniki podstawowe wiadomości...10 1.2. Do czego służy LOGO!?...12 1.3. Czym wyróżnia się LOGO!?...12 1.4. Pierwszy program w 5 minut...13 Oświetlenie

Bardziej szczegółowo

Konfiguracja i programowanie sterownika GE Fanuc VersaMax z modelem procesu przepływów i mieszania cieczy

Konfiguracja i programowanie sterownika GE Fanuc VersaMax z modelem procesu przepływów i mieszania cieczy Ćwiczenie V LABORATORIUM MECHATRONIKI IEPiM Konfiguracja i programowanie sterownika GE Fanuc VersaMax z modelem procesu przepływów i mieszania cieczy Zał.1 - Działanie i charakterystyka sterownika PLC

Bardziej szczegółowo

Technologie informacyjne - wykład 12 -

Technologie informacyjne - wykład 12 - Zakład Fizyki Budowli i Komputerowych Metod Projektowania Instytut Budownictwa Wydział Budownictwa Lądowego i Wodnego Politechnika Wrocławska Technologie informacyjne - wykład 12 - Prowadzący: Dmochowski

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 5. Realizacja prostych algorytmów sterowania z wykorzystaniem programu CONCEPT

Ćwiczenie 5. Realizacja prostych algorytmów sterowania z wykorzystaniem programu CONCEPT Ćwiczenie 5 Realizacja prostych algorytmów sterowania z wykorzystaniem programu CONCEPT 1. Wprowadzenie Wraz z wykorzystaniem komputerów typu IBM PC do programowania sterowników PLC oraz do sporządzenia

Bardziej szczegółowo

Projektowanie funkcji bezpieczeństwa. z wykorzystaniem podsystemu transmisji danych bezpieczeństwa

Projektowanie funkcji bezpieczeństwa. z wykorzystaniem podsystemu transmisji danych bezpieczeństwa Projektowanie funkcji bezpieczeństwa z wykorzystaniem podsystemu transmisji danych bezpieczeństwa Tomasz Strawiński Wstęp Efektywna realizacja systemów sterowania dużych zespołów maszyn lub linii produkcyjnych

Bardziej szczegółowo

Analiza i projektowanie oprogramowania. Analiza i projektowanie oprogramowania 1/32

Analiza i projektowanie oprogramowania. Analiza i projektowanie oprogramowania 1/32 Analiza i projektowanie oprogramowania Analiza i projektowanie oprogramowania 1/32 Analiza i projektowanie oprogramowania 2/32 Cel analizy Celem fazy określania wymagań jest udzielenie odpowiedzi na pytanie:

Bardziej szczegółowo

Sterowniki Programowalne (SP) Wykład #7 Język programowania PLC (Instruction List - IL)

Sterowniki Programowalne (SP) Wykład #7 Język programowania PLC (Instruction List - IL) Sterowniki Programowalne (SP) Wykład #7 Język programowania PLC (Instruction List - IL) WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I AUTOMATYKI KATEDRA INŻYNIERII SYSTEMÓW STEROWANIA Jarosław Tarnawski październik 2016 Zawartość

Bardziej szczegółowo

W 5_2 Typy języków programowania sterowników PLC (zdefiniowane w IEC-61131) - języki graficzne (LD, FBD); języki tekstowe (ST, IL).

W 5_2 Typy języków programowania sterowników PLC (zdefiniowane w IEC-61131) - języki graficzne (LD, FBD); języki tekstowe (ST, IL). Norma IEC-61131-3 definiuje typy języków: graficzne: schematów drabinkowych LD, schematów blokowych FBD, tekstowe: lista instrukcji IL, tekst strukturalny ST, grafów: graf funkcji sekwencyjnych SFC, graf

Bardziej szczegółowo

Język programowania PASCAL

Język programowania PASCAL Język programowania PASCAL (wersja podstawowa - standard) Literatura: dowolny podręcznik do języka PASCAL (na laboratoriach Borland) Iglewski, Madey, Matwin PASCAL STANDARD, PASCAL 360 Marciniak TURBO

Bardziej szczegółowo

EC4P Pierwszy program w 6 krokach

EC4P Pierwszy program w 6 krokach EC4P Pierwszy program w 6 krokach Strona - 1 Wymagania / Przygotowanie Instalacja easy Soft CoDeSys Zakłada si, e adna z wersji easysoft CoDeSys nie jest zainstalowana. Podczas instalacji wykonuj poszczególne

Bardziej szczegółowo

PROGRAMOWALNE STEROWNIKI LOGICZNE

PROGRAMOWALNE STEROWNIKI LOGICZNE PROGRAMOWALNE STEROWNIKI LOGICZNE I. Wprowadzenie Klasyczna synteza kombinacyjnych i sekwencyjnych układów sterowania stosowana do automatyzacji dyskretnych procesów produkcyjnych polega na zaprojektowaniu

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM PRZEMYSŁOWYCH SYSTEMÓW STEROWANIA

LABORATORIUM PRZEMYSŁOWYCH SYSTEMÓW STEROWANIA AKADEMIA GÓRNICZO- HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE LABORATORIUM PRZEMYSŁOWYCH SYSTEMÓW STEROWANIA Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki Katedra Automatyzacji Procesów Przedmiot: Przemysłowe

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Dzień 1. I Wprowadzenie (wersja 0906) II Dostęp do danych bieżących specyfikacja OPC Data Access (wersja 0906) Kurs OPC S7

Spis treści. Dzień 1. I Wprowadzenie (wersja 0906) II Dostęp do danych bieżących specyfikacja OPC Data Access (wersja 0906) Kurs OPC S7 I Wprowadzenie (wersja 0906) Kurs OPC S7 Spis treści Dzień 1 I-3 O czym będziemy mówić? I-4 Typowe sytuacje I-5 Klasyczne podejście do komunikacji z urządzeniami automatyki I-6 Cechy podejścia dedykowanego

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Dzień 1. I Rozpoczęcie pracy ze sterownikiem (wersja 1707) II Bloki danych (wersja 1707) ZAAWANSOWANY TIA DLA S7-300/400

Spis treści. Dzień 1. I Rozpoczęcie pracy ze sterownikiem (wersja 1707) II Bloki danych (wersja 1707) ZAAWANSOWANY TIA DLA S7-300/400 ZAAWANSOWANY TIA DLA S7-300/400 Spis treści Dzień 1 I Rozpoczęcie pracy ze sterownikiem (wersja 1707) I-3 Zadanie Konfiguracja i uruchomienie sterownika I-4 Etapy realizacji układu sterowania I-5 Tworzenie

Bardziej szczegółowo

Elżbieta Kula - wprowadzenie do Turbo Pascala i algorytmiki

Elżbieta Kula - wprowadzenie do Turbo Pascala i algorytmiki Elżbieta Kula - wprowadzenie do Turbo Pascala i algorytmiki Turbo Pascal jest językiem wysokiego poziomu, czyli nie jest rozumiany bezpośrednio dla komputera, ale jednocześnie jest wygodny dla programisty,

Bardziej szczegółowo

Kurs STARTER S5. Spis treści. Dzień 1. III Budowa wewnętrzna, działanie i obsługa sterownika (wersja 0504)

Kurs STARTER S5. Spis treści. Dzień 1. III Budowa wewnętrzna, działanie i obsługa sterownika (wersja 0504) I Dlaczego sterownik? (wersja 0504) Spis treści Dzień 1 I-3 Wady i zalety poszczególnych rodzajów układów sterowania I-4 Charakterystyka rodziny S5 I-5 II Podłączenie sterownika do obiektu (wersja 0504)

Bardziej szczegółowo

Sterowniki PLC. Sterowniki PLC. Wprowadzenie nazewnictwo. Historia. Dlaczego sterowniki PLC stały się tak popularne?

Sterowniki PLC. Sterowniki PLC. Wprowadzenie nazewnictwo. Historia. Dlaczego sterowniki PLC stały się tak popularne? Sterowniki PLC Wprowadzenie nazewnictwo Sterownik PLC (Programmable Logic Controller) Sterownik SPS (Speicherprogrammierbare Steuerung) Programowalny sterownik logiczny (sterownik programowalny) Sterownik

Bardziej szczegółowo

ŚRODOWISKO TWINCAT DLA STEROWNIKA CX9000 BECKHOFF

ŚRODOWISKO TWINCAT DLA STEROWNIKA CX9000 BECKHOFF PWSZ SW W6 ŚRODOWISKO TWINCAT DLA STEROWNIKA CX9000 BECKHOFF System Manager połączenie ze sterownikiem. PLC Control tworzenie programu. Przypisanie zmiennych do kanałów I/O. PLC Control program z I/O w

Bardziej szczegółowo

Systemy Wbudowane. Założenia i cele przedmiotu: Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymaganiami wstępnymi: Opis form zajęć

Systemy Wbudowane. Założenia i cele przedmiotu: Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymaganiami wstępnymi: Opis form zajęć Systemy Wbudowane Kod przedmiotu: SW Rodzaj przedmiotu: kierunkowy ; obowiązkowy Wydział: Informatyki Kierunek: Informatyka Specjalność (specjalizacja): - Poziom studiów: pierwszego stopnia Profil studiów:

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY AUTOMATYKI 12. Technika automatyzacji

PODSTAWY AUTOMATYKI 12. Technika automatyzacji Politechnika Warszawska Instytut Automatyki i Robotyki Prof. dr hab. inż. Jan Maciej Kościelny PODSTAWY AUTOMATYKI 12. Technika automatyzacji Plan 2 Funkcje systemów automatyki Struktury funkcjonalne Jednostki

Bardziej szczegółowo

Komputerowe systemy pomiarowe. Dr Zbigniew Kozioł - wykład Mgr Mariusz Woźny - laboratorium

Komputerowe systemy pomiarowe. Dr Zbigniew Kozioł - wykład Mgr Mariusz Woźny - laboratorium Komputerowe systemy pomiarowe Dr Zbigniew Kozioł - wykład Mgr Mariusz Woźny - laboratorium 1 - Cel zajęć - Orientacyjny plan wykładu - Zasady zaliczania przedmiotu - Literatura Klasyfikacja systemów pomiarowych

Bardziej szczegółowo

1.1. Wymogi bezpieczeństwa Pomoc techniczna TIA Portal V13 instalacja i konfiguracja pakietu...18

1.1. Wymogi bezpieczeństwa Pomoc techniczna TIA Portal V13 instalacja i konfiguracja pakietu...18 3 Przedmowa...9 Wstęp... 13 1. Pierwsze kroki... 15 1.1. Wymogi bezpieczeństwa...16 1.2. Pomoc techniczna...17 1.3. TIA Portal V13 instalacja i konfiguracja pakietu...18 1.3.1. Opis części składowych środowiska

Bardziej szczegółowo

Kurs OPC S7. Spis treści. Dzień 1. I OPC motywacja, zakres zastosowań, podstawowe pojęcia dostępne specyfikacje (wersja 1501)

Kurs OPC S7. Spis treści. Dzień 1. I OPC motywacja, zakres zastosowań, podstawowe pojęcia dostępne specyfikacje (wersja 1501) Spis treści Dzień 1 I OPC motywacja, zakres zastosowań, podstawowe pojęcia dostępne specyfikacje (wersja 1501) I-3 O czym będziemy mówić? I-4 Typowe sytuacje I-5 Klasyczne podejście do komunikacji z urządzeniami

Bardziej szczegółowo

Automatyka w Inżynierii Środowiska - Laboratorium Karta Zadania 1 ZASOBNIKOWY UKŁAD PRZYGOTOWANIA C.W.U.

Automatyka w Inżynierii Środowiska - Laboratorium Karta Zadania 1 ZASOBNIKOWY UKŁAD PRZYGOTOWANIA C.W.U. Automatyka w Inżynierii Środowiska - Laboratorium Karta Zadania 1 ZASOBNIKOWY UKŁAD PRZYGOTOWANIA C.W.U. Oprogramować programem narzędziowym TAC MENTA sterownik TAC XENTA 301 zasobnikowego układu przygotowania

Bardziej szczegółowo

Kurs SIMATIC S7-300/400 i TIA Portal - Zaawansowany. Spis treści. Dzień 1

Kurs SIMATIC S7-300/400 i TIA Portal - Zaawansowany. Spis treści. Dzień 1 Spis treści Dzień 1 I Rozpoczęcie pracy ze sterownikiem (wersja 1503) I-3 Zadanie Konfiguracja i uruchomienie sterownika I-4 Etapy realizacji układu sterowania I-5 Tworzenie nowego projektu I-6 Tworzenie

Bardziej szczegółowo

Urządzenia automatyki przemysłowej Kod przedmiotu

Urządzenia automatyki przemysłowej Kod przedmiotu Urządzenia automatyki przemysłowej - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Urządzenia automatyki przemysłowej Kod przedmiotu 06.0-WE-AiRP-UAP Wydział Kierunek Wydział Informatyki, Elektrotechniki

Bardziej szczegółowo

Wittmann 4.0 wtryskarka jako centrum sterowania urządzeniami peryferyjnymi

Wittmann 4.0 wtryskarka jako centrum sterowania urządzeniami peryferyjnymi Wittmann 4.0 wtryskarka jako centrum sterowania urządzeniami peryferyjnymi PLASTECH 6-7 kwiecień 2017 Wittmann Group JACEK Denis Metral KULIŚ / 2016-10 Proces kontroli produkcji wtryskowni WWW ERP MES

Bardziej szczegółowo

MODUŁY I/O I KONWERTERY

MODUŁY I/O I KONWERTERY MODUŁY I/O I KONWERTERY Moduły i konwertery znajdują zastosowanie w wielu aplikacjach: Systemy monitoringu sygnałów Rozszerzenie wejść i wyjść sterowników PLC Transmisja radiowa i szeregowa sygnałów automatyki

Bardziej szczegółowo

LEKCJA TEMAT: Zasada działania komputera.

LEKCJA TEMAT: Zasada działania komputera. LEKCJA TEMAT: Zasada działania komputera. 1. Ogólna budowa komputera Rys. Ogólna budowa komputera. 2. Komputer składa się z czterech głównych składników: procesor (jednostka centralna, CPU) steruje działaniem

Bardziej szczegółowo

Definicje. Algorytm to:

Definicje. Algorytm to: Algorytmy Definicje Algorytm to: skończony ciąg operacji na obiektach, ze ściśle ustalonym porządkiem wykonania, dający możliwość realizacji zadania określonej klasy pewien ciąg czynności, który prowadzi

Bardziej szczegółowo

Budowa i oprogramowanie komputerowych systemów sterowania

Budowa i oprogramowanie komputerowych systemów sterowania Budowa i oprogramowanie komputerowych systemów sterowania Literatura Niederliński A.: Systemy komputerowe automatyki przemysłowej Grega W.: Sterowanie cyfrowe w czasie rzeczywistym Winiecki W.: Organizacja

Bardziej szczegółowo

Podstawowe wiadomości

Podstawowe wiadomości 1 Podstawowe wiadomości 10 1. Podstawowe wiadomości 1.1. Sterowniki podstawowe wiadomości Sterownik to urządzenie, którego podstawowym zadaniem jest sterowanie realizacją jakiegoś procesu. Sterownik generuje

Bardziej szczegółowo

Język opisu sprzętu VHDL

Język opisu sprzętu VHDL Język opisu sprzętu VHDL dr inż. Adam Klimowicz Seminarium dydaktyczne Katedra Mediów Cyfrowych i Grafiki Komputerowej Informacje ogólne Język opisu sprzętu VHDL Przedmiot obieralny dla studentów studiów

Bardziej szczegółowo

Automatyka i Regulacja Automatyczna, PRz, r.a. 2011/2012, Żabiński Tomasz

Automatyka i Regulacja Automatyczna, PRz, r.a. 2011/2012, Żabiński Tomasz Wykład 2 Sterowniki programowalne (PLC, PAC), norma IEC61131, proces konfiguracji, programowania i uruchamiania sterowników. 1. Sterowniki programowalne - wprowadzenie 2. Norma IEC 61131-3 - wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

Sterowniki programowalne (PLC, PAC), norma IEC61131, proces konfiguracji, programowania i uruchamiania sterowników.

Sterowniki programowalne (PLC, PAC), norma IEC61131, proces konfiguracji, programowania i uruchamiania sterowników. Wykład 1 Sterowniki programowalne (PLC, PAC), norma IEC61131, proces konfiguracji, programowania i uruchamiania sterowników. 1. Sterowniki programowalne - wprowadzenie 2. Norma IEC 61131-3 - wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

Kurs SIMATIC S7-300/400 i TIA Portal - Podstawowy. Spis treści. Dzień 1. I System SIEMENS SIMATIC S7 - wprowadzenie (wersja 1503)

Kurs SIMATIC S7-300/400 i TIA Portal - Podstawowy. Spis treści. Dzień 1. I System SIEMENS SIMATIC S7 - wprowadzenie (wersja 1503) Spis treści Dzień 1 I System SIEMENS SIMATIC S7 - wprowadzenie (wersja 1503) I-3 Rodzina sterowników programowalnych SIMATIC S7 firmy SIEMENS I-4 Dostępne moduły i ich funkcje I-5 Jednostki centralne I-6

Bardziej szczegółowo

DigiPoint mini Karta katalogowa DS 6.00

DigiPoint mini Karta katalogowa DS 6.00 1/5 sterownik programowalny z wyświetlaczem LCD 2/5 OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA Sterowniki są zaawansowanymi technologicznie swobodnie programowalnym, kontrolerami przeznaczonymi do systemów sterowania oświetleniem,

Bardziej szczegółowo

STEROWNIKI wykład monograficzny Jerzy Kasprzyk

STEROWNIKI wykład monograficzny Jerzy Kasprzyk STEROWNIKI wykład monograficzny Jerzy Kasprzyk Literatura: 1. Kasprzyk J.: Programowanie sterowników przemysłowych. WNT, Warszawa, 2005. 2. Legierski T., Kasprzyk J., Wyrwał J., Hajda J.: Programowanie

Bardziej szczegółowo

Podstawy programowania sterowników SIMATIC S w języku LAD / Tomasz Gilewski. Legionowo, cop Spis treści

Podstawy programowania sterowników SIMATIC S w języku LAD / Tomasz Gilewski. Legionowo, cop Spis treści Podstawy programowania sterowników SIMATIC S7-1200 w języku LAD / Tomasz Gilewski. Legionowo, cop. 2017 Spis treści Przedmowa 9 Wstęp 13 1. Pierwsze kroki 15 1.1. Wymogi bezpieczeństwa 16 1.2. Pomoc techniczna

Bardziej szczegółowo

UR nowoczesność i przyszłość regionu Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ZAPYTANIE OFERTOWE

UR nowoczesność i przyszłość regionu Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ZAPYTANIE OFERTOWE Rzeszów, 02.09.2013r. ZAPYTANIE OFERTOWE 10/RS/ZAD2/NIPR/2013 Dotyczące przygotowania recenzji oraz weryfikacji merytorycznej i dydaktycznej skryptu do przedmiotu Sterowniki PLC dla studentów kierunku

Bardziej szczegółowo

SCL TIA SIEMENS SIMATIC S7 1200/1500

SCL TIA SIEMENS SIMATIC S7 1200/1500 1 SCL TIA SIEMENS SIMATIC S7 1200/1500 Cel szkolenia Szkolenie kompleksowo przedstawia sposób wykorzystania języka SCL w środowisku STEP7 TIA Portal. Zakres szkolenia obejmuje zasady tworzenia, uruchamiania

Bardziej szczegółowo

DigiPoint Karta katalogowa DS 5.00

DigiPoint Karta katalogowa DS 5.00 1/5 f ggggg sterownik programowalny z wyświetlaczem LCD 2/5 OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA Sterowniki są zaawansowanymi technologicznie swobodnie programowalnymi kontrolerami przeznaczonymi do sterowani oświetleniem,

Bardziej szczegółowo

Sterowniki programowalne w systemach sterowania urządzeń płynowych Programmable logic controller in control fluid systems

Sterowniki programowalne w systemach sterowania urządzeń płynowych Programmable logic controller in control fluid systems Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2013/2014

Bardziej szczegółowo