SZKOLNY MIESIĘCZNIK LUDZI POZYTYWNIE ZAKRĘCONYCH INACZEJ MAŁY PRZEGLĄD. Numer poświęcony osobie Janusza Korczaka

Transkrypt

1 ROK 2 Nr 6 (15) 2012 Cena: bezcenny Nakład: internet Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 30 im. Powstańców 1863r. ul. Kawęczyńska 2, Warszawa tel/fax ISSN SZKOLNY MIESIĘCZNIK LUDZI POZYTYWNIE ZAKRĘCONYCH INACZEJ MAŁY PRZEGLĄD W tym numerze: Numer poświęcony osobie Janusza Korczaka Janusz Korczak - najlepszy nauczyciel... Janusz Korczak - najlepszy nauczyciel... Prawa Dziecka, czyli co warto wiedzieć... Warszawa Korczaka 2 Wywiad z Januszem Korczakiem Dreptakowe Podróże ,4, 5, Ludzie listy piszą 5 Matematyka dla wytrwałych 4 Poezja 6 Ludzie listy piszą Kuchenne rewelacje 5 6 Dzień z życia Mośka 6 Sierociniec 7 Humor Polsko żydowski 7 Bajka o Kaszance 8 Numer ten poświęcamy osobie wybitnego pedagoga, świetnego lekarza, niezwykłego człowieka - Januszowi Korczakowi (Henrykowi Goldszmitowi). Jest to nasz drobny, dziecięcy wkład w to, czemu On poświęcił swoje życie. Przedstawimy życie Starego Doktora, ukażemy jego twórczość. Będzie to tylko urywek, drobny frag- ment jego dziedzictwa Liczymy, że przybliży Wam Drodzy Czytelnicy postać lekarza, jego marzenia. Przedstawimy Wam również świat widziany oczami dzieci, świat piękny, ale i świat codzienny. Świat marzeń i świat brutalnej rzeczywistości, która dzięki Staremu Doktorowi wygląda nieco lepiej niż niegdyś. Znajdziecie tu również informacje nt. Praw Dziecka i Orderu Uśmiechu. Zaprojektowaliśmy nowy Sierociniec. Zapraszamy do rozrywek i krzyżówki. Wierzymy, że każdy znajdzie jak zawsze coś dla siebie. Zacznijmy zatem podróż z Januszem Korczakiem na łamach Małego Przeglądu w Śrubowkręcie. Źródło: internet Redaktorzy Wydania Ważne informacje z życia Janusza Korczaka: 1878 albo lipca W Warszawie w rodzinie adwokata Józefa Goldszmita i Cecylii z Gębickich urodził się syn Henryk Janusz Korczak uczęszcza do Szkoły Początkowej na ul. Freta Praskie Gimnazjum na ul. Okrzei i Sierakowskiego. Pierwsze myśli o wychowaniu. Zaczyna pisać wiersze, humoreski, artykuły w czasopiśmie Kolce Wydział Lekarski Uniwersytetu Warszawskiego. Współpracuje z pismem Czytelnia dla wszystkich. Źródło: internet Źródło: internet PRAWA DZIECKA CZYLI CO WARTO WIEDZIEĆ... Chcielibyśmy opowiedzieć Wam o prawach dziecka. Wiele dzieci niewiele o nich wie. Zaprezentujemy wam wasze nasze prawa które uznaliśmy za najważniejsze. Za takie uważamy prawo do: zabawy, nauki, czasu wolnego (czyli nikt nie może kazać ci pracować ponad siły), życia, rozwoju, tożsamości i prawo do wychowania się w normalnych warunkach (kochająca rodzina, własny kąt w domu, własne rzeczy, łóżko itp.). Nikt nie może cię wykorzystywać seksualnie, bić i znęcać się nad tobą. Państwo powinno ci pomagać, jeśli twoja rodzina jest w trudnej sytuacji finansowej. Powinno też chronić cię przed narkotykami i innymi używkami. Każde dziecko ma swoje prawa i każdy dorosły powinien ich przestrzegać. Nieważne jaki masz kolor skóry, jakiego jesteś wyznania. Wszyscy jesteśmy tacy sami i nie ma gorszych lub lepszych. Ola Nowosielska, Bartek Dobkowski, Oliwia Stefaniak Konwencja o Prawach Dziecka została przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych r. W jej myśl, dzieckiem jest każda istota poniżej 18 roku życia. Przestrzegania prawa przestrzega Komitet Praw Dziecka. W Polsce Konwencję ratyfikowano r. Podpisali ją w imieniu Polaków Aleksander Kwaśniewski i Krzysztof Skubiszewski. W Konwencji zapisano 41 praw związanych z dziećmi. Polski Komitet Praw Dziecka mieści się w Warszawie. Istnieje wiele organizacji pomagających dzieciom, jedną z najważniejszych przy ONZ jest UNICEF. Wszyscy dorośli powinni znać i przestrzegać naszych praw.

2 S t r. 2 Ś R U B O W KR ĘT R o k 2, nume r 6 ( 1 5 ) Publikuje: humoreski, opowiadania, wiadomości bieżące, formułuje swoje poglądy na temat dziecka. Pisze pod różnymi pseudonimami, m.in. Janusz Korczak (1900) Wakacje w Szwajcarii poznaje tam działalność i twórczość Pestalozziego Członek Towarzystwa Kolonii Letnich Pierwsza powieść Dzieci ulicy, opowiadania Co mówią zabawki, Najmilszy podarek, Pogawędka, Przeprowadzka Praca społeczna w czytelni dla dzieci Członek Warszawskiego Towarzystwa Higienicznego d z i a ł a l n o ś ć s p o ł e cz n o - oświatowa. Ws pół pr aca z Kolcami do 1904 r Organizuje po raz pierwszy kolonię w Michałówce niedaleko Małkini Ukazuje się książka Koszałek-Opałek Uzyskuje dyplom lekarza Praca w szpitalu dla dzieci żydowskich do lat 13. Powołanie na wojnę rosyjskojapońską (Mandżuria) jako lekarz w pociągu sanitarnym Uzupełniające studia medyczne w Berlinie. zwiedza zakłady wychowawcze w tym mieście, obserwuje szpitale dziecięce. Warszawa Korczaka - jakiej nie znacie... Warszawa jest miastem, w którym na każdym kroku znaleźć można ślady Janusza Korczaka. Spróbuję Wam te miejsca pokazać, opisać i oprowadzę Was po mieście Starego Doktora. Zacznijmy od PKiN - czyli Pałacu Kultury i Nauki. To tutaj niegdyś na terenie getta - czyli specjalnie wydzielonej przez Niemców - okupantów Polski dzielnicy żydowskiej - mieścił się jeden z przytułków w których pracował Janusz Korczak. Dalej idziemy w kierunku Świętokrzyskiej i idąc prosto dochodzimy do kościoła w okolicy ul. Próżnej (jedynej ulicy zachowanej prawie w niezmienionym kształcie z terenu byłego getta). Proboszcz tego kościoła (w galerii DREPTAKÓW) w czasie wojny ratował dzieci żydowskie wystawiając im akty chrztu i metryczki ratujące przed wywiezieniem do obozu zagłady. Idąc dalej w kierunku Grzybowskiej - Placu Grzybowskiego mijamy wiele zakładów, domów, kamienic, które w mniejszym lub większym stopniu przetrwały do dzisiaj. Dochodzimy do ulicy Siennej 55 - tam zachował się jeden z nielicznych fragmentów dwa światy - ten żydowski - i ten polski - oba pod straszliwą okupacją niemiecką. Dalej idziemy w kierunku ul. Żelaznej. Tam na rogu Chłodnej 22 i Żelaznej mijamy dom, w którym znajdował się posterunek żandarmerii niemieckiej. OGAR GOŃCZY U MICHALINY HART Wywiad z panem Januszem Korczakiem Witamy serdecznie u Michaliny Hart w Ogarze Gończym, nasi Gończy reporterzy dotrą tam, gdzie dotąd nikt nie dotarł, czytajcie, kogo i o co zapytali. Serdecznie zapraszamy do wywiadu z nauczycielem życia Dzisiaj tajemnice swoje odsłoni przed Wami pan Janusz Korczak... Niedawno przechodziłam obok Domu Dziecka nr 2 im. Janusza Korczaka. Pomyślałam sobie, że pewnie byłby On zadowolony, iż jest patronem placówki tak ważnej dla pokrzywdzonych przez los dzieci. Przypomniałam sobie niedawno oglądany film, dzięki któremu miałam okazję dowiedzieć się, kim był i jak wiele chciał zrobić dla dzieci. Nagle pojawił się przede mną niewysoki, szczupły mężczyzna. Jego lekko pochylona sylwetka wydała mi się jakaś znajoma Zerknęłam ukradkiem w jego stronę. Jakież było moje zdziwienie, kiedy okazało się, że był to był to On, Janusz Korczak! Nie wiem jak, nie wiem skąd, ani w jaki sposób Po prostu się pojawił. - Dzień dobry! - Dzień dobry dziecko, w czym mogę ci pomóc? - Nie mam pojęcia, jak to się stało? Mogę z Panem tak zwyczajnie porozmawiać! Wiem, że jest Pan człowiekiem o wielkim sercu. Prowadził Pan wielostronną działalność na rzecz dzieci. Od dawna marzę o tym, aby poznać Pana bliżej. Może zechciałby Pan poświęcić mi trochę czasu? Tam też w czasie wojny znajdowała się kładka, po której można było przejść z małego do dużego getta. Dołem jechał tramwaj po polskich torach. To czasami tędy robotnicy wychodzący z getta wydostawali się na wolność lub podejmowali kontakty z polskim podziemiem. Wycieczkę naszą prowadzimy dalej w kierunku ul. Jaktorowskiej - dawnej Krochmalnej. To tam właśnie swój dom postawił za w znacznej mierze uzbierane pieniądze Janusz Korczak - w 1912 stanął budynek, a Stary Doktor został jego dyrektorem później. Początkowo nie było łatwo. Nowe dzieci nie znające granic, zasad. Nowi wychowawcy nie znający myśli doktora. Przed budynkiem stoi pomnik uwieczniający postać Wielkiego Wychowawcy. Czas wsiąść teraz w tramwaj i wyruszyć na Pragę Północ. Jedziemy prosto, mijamy Stare Miasto i wyjeżdżamy przy Dworcu Wileńskim. Po prawej stronie stoi stary budynek, mieszczący Liceum Ogólnokształcące i Gimnazjum - to słynny Władek IV - tutaj przed wojną uczył Janusz Korczak. Gdy miniemy później Park Praski i skręcimy w prawo przy Kościele Loretańskim - dojdziemy do Gimnazjum przy ulicy Sierakowskiego. Tam młody Henio uczył się może nie najlepiej - któż z nas w młodości nie miał ochoty zrobić czegoś szalonego - w Gimnazjum Męskim. Czy to wszystkie miejsca? Oczywiście, że nie. W wielu miejscach naszej stolicy znaleźć można mnóstwo śladów Dobrego Doktora. Życzymy Wam udanych poszukiwań, bo w każdym takim miejscu spotkać można Jego ducha Jego ślad Na Ochocie w starym PIPSie i w wielu innych miejscach. Korczak bowiem uczył jak uczyć uczył, jak wychowywać Dla nas - dzieci, będzie zawsze wzorem idealnego wychowawcy i opiekuna. Bartosz Bochowicz - Z wielką przyjemnością. - Tak naprawdę nazywa się... - Mów mi po imieniu wtrącił Janusz Korczak.- A brzmi ono Henryk, moje nazwisko - Goldszmit. - Dlaczego wszyscy znają cię jako Janusza Korczaka? - Jest to mój pseudonim literacki. Czasami tak bywa, że kryjemy się za wymyślonymi danymi. - Ale dlaczego? - Myślę, że pojęcie antysemityzmu nie jest ci obce. A za moich czasów społeczeństwo było bardzo podzielone. - A właśnie, urodziłeś się 22 lipca ale którego roku? - Och, może to dziwne, ale nie jestem pewien... Wydaje mi się, że w Albo nie, może to był Niech no ja się zastanowię.. - powiedział, a po krótkiej chwili namysłu dodał z uśmiechem - Tak czy owak musisz mnie zrozumieć, drobne zamieszanie w dokumentacji... - Czym zajmowali się twoi rodzice? - Cecylia, moja szanowna rodzicielka podnajmowała mieszkania w Warszawie, a tata był adwokatem. C.d. na str. 4

3 ŚRUBOWKRĘT Rok 2, numer 6 (15) Str. 3 DREPTAKOWE PODRÓŻE MAŁE I DUŻE Po raz kolejny DREPTAKI w liczbie wielkiej (całe dwadzieścia pięć osób) wybrały się na wycieczkę pieszą (ale pojawił się również element podróży komunikacją miejską oraz specjalnym autobusem).. Wzięliśmy udział w wycieczce szlakiem Janusza Korczaka w Warszawie, Dodaliśmy do tego jeszcze zdjęcia z rowerowej wyprawy szlakiem Korczaka po Pradze Północ, gdzie ten Wielki Polak - Żyd mieszkał, pracował, pomagał innym. Sami się przekonajcie, jak bardzo Warszawa pełna jest śladów bytności Starego Doktora. Naczelny DREPTAK

4 S t r. 4 Ś R U B O W KR ĘT R o k 2, nume r 6 ( 1 5 ) OGAR GOŃCZY U MICHALINY HART C.d. wywiadu z panem Januszem Korczakiem Witamy serdecznie u Michaliny Hart w Ogarze Gończym, nasi Gończy reporterzy dotrą tam, gdzie dotąd nikt nie dotarł, czytajcie, kogo i o co zapytali. Serdecznie zapraszamy do wywiadu z nauczycielem życia Dzisiaj tajemnice swoje odsłoni przed Wami pan Janusz Korczak... Ś R U B O W K R Ę T Niestety, trafił do zakładu psychiatrycznego i, zostawiając nas na skraju bankructwa, zmarł w 1896 roku. - Wspomniałeś o kłopotach materialnych. Jak pomagałeś matce? - Miałem wtedy 18 lat. Byłem studentem medycyny. Udzielałem korepetycji dzieciom z zamożnych rodzin. - Już wtedy nie byłeś obojętny na ludzkie cierpienie. Interesowałeś się losem dzieci z tak zwanych trudnych środowisk - Owszem. Starałem się pomóc najbiedniejszym. Opowiadałem baśnie, a w wigilię przebierałem się za Świętego Mikołaja i dawałem trochę pieniędzy. Z chęcią uczyłem także te dzieci. Nigdy nie zapomnę uśmiechu na ich twarzach - Czy, skoro dawałeś dzieciom korepetycje, to sam lubiłeś szkołę? - Szczerze mówiąc to nie bardzo może dlatego, że lekcje były w języku rosyjskim? Nienawidziłem też z całego serca stosowanej w szkole kary chłosty. Ale od zawsze moją pasją było czytanie książek i pisanie. Cały wolny czas poświęcałem na lekturę. - Studiowałeś bardzo długo, bo aż sześć lat. Dlaczego? - Po prostu pierwszy rok musiałem powtórzyć. - Będąc studentem napisałeś swoją pierwszą powieść Dzieci ulicy, potem zostałeś nauczycielem.. - Zapomniałaś jeszcze dodać o pracy w czytelni dla ubogich dzieci. - Dlaczego to robiłeś? - Sądzę, że każde dziecko ma prawo rozwijać się i poszerzać krąg swoich zainteresowań. Nieważne, czy pochodzi z rodziny biednej czy bogatej. - Byłeś też częstym uczestnikiem, a nawet wychowawcą kolonii. W 1904 r i 1907 r. poprowadziłeś kolonię dla dzieci żydowskich. Czym zaowocowała praca na takich wyjazdach? - Przede wszystkim nauczyłem się praktyki wychowawczej. Poza tym, napisałem dwie książki "Mośki, Jośki, Srule" i "Jóźki, Jaśki, Franki". - Parę lat wcześniej zdobywałeś doświadczenie jako lekarz wojskowy po powołaniu na front wojny rosyjsko-japońskiej. - Tak, to prawda. - Gdzie się uczyłeś? - Wyjechałem na rok do Berlina a następnie na pół roku do Paryża. Słuchałem różnych wykładów Jeszcze później pojechałem na miesiąc do Anglii, do Londynu. Ten czas spędziłem na zwiedzaniu i oglądaniu warunków, w jakich żyją dzieci. Chodziłem po szpitalach i szkołach. - I te podróże spowodowały, że - Podjąłem jedną z najważniejszych decyzji w moim życiu. - A mianowicie... - Postanowiłem poświęcić swoje życie pracy z dziećmi. - W którym roku przestałeś pracować w szpitalu? - W I co było dalej? - Zostałem dyrektorem w Domu Sierot. Współpracowałem ze Stefanią Wilczyńską odparł z lekkim uśmiechem na twarzy *OGAR GOŃCZY * OGAR GOŃCZY * - Ilu mieliście wtedy wychowanków? - Osiemdziesiąt pięć wspaniałych istot. Kochałem te dzieci. Robiłem wszystko, aby było im dobrze. Organizowaliśmy różne akcje, np. 200 doniczek fuksji" - Na czym ona polegała? - Chodziło mi o nawiązanie dobrych stosunków z sąsiadami.. - Dzieci ofiarowały im te kwiatki w prezencie. - W 1914 roku musiałeś opuścić swoich podopiecznych; zostałeś powołany do wojska. Gdzie wtedy trafiłeś? - Byłem ordynatorem w szpitalu polowym w Głuboczku, potem znowu pomagałem dzieciom tym razem w przytułku na Ukrainie. Do Warszawy, do swojego Domu Sierot wróciłem dopiero w 1918 roku. - Parę lat później zostałeś członkiem wielu organizacji: Komisji do Spraw Organizacji Oświatowych, Centralnego Komitetu Pomocy dla Dzieci, Wydziału Opieki nad Dzieckiem Robotniczym przy Centralnej Komisji Związków Zawodowych, Fundacji Polsko - Amerykańskiego Komitetu Pomocy Dzieciom. - Owszem, to był również sposób na aktywne działania dla dobra dzieci. - W 1923 napisałeś jedną z najpopularniejszych książek dla dzieci Król Maciuś Pierwszy". Co było twoją inspiracją? - Kiedy miałem osiem lat, posłano mnie do szkoły, w której stosowano bardzo surowe metody wychowawcze. Tak przeraziły mnie stosowane tam kary, że moi rodzice zmuszeni byli wypisać mnie z placówki. Przygotowując się do pójścia do gimnazjum często marzyłem o lepszym świecie, w którym zapanuje sprawiedliwość a wszelkie okrucieństwo zostanie wyeliminowane. Tego samego chciał mały król - Jeszcze wcześniej, bo w 1919 r. wraz z Marią Falską objąłeś kierownictwo pedagogiczne w zakładzie dla sierot " Nasz Dom". Czym się tam zajmowałeś? - Tak jak zawsze -byłem lekarzem i pedagogiem. - W tym czasie dotknęła cię osobista tragedia. Zmarła twoja matka - Tak. W czasie wojny polsko-bolszewickiej pracowałem w szpitalu epidemicznym w Łodzi, gdzie zaraziłem się tyfusem. Niestety moja matka zaraziła się ode mnie. Ja przeżyłem, a ona niestety Nie mogłem jej pomóc. - W 1932 r. wyprowadziłeś się z Domu Sierot. Dokąd? - Zamieszkałem z moją siostrą Anną. Zostałem biegłym sądowym w sprawach dzieci. - Podczas II wojny światowej Dom Sierot został przeniesiony do getta. Co się stało z tobą? - Zostałem aresztowany. - Z jakiego powodu? - Władze okupacyjne kazały nosić wtedy Żydom opaski z gwiazdą Dawida, a ja nie chciałem się podporządkować. Niedopuszczalne było dla mnie takie dyskryminowanie ludzi, bezczeszczenie symboli religijnych C.d. na str. 5

5 ŚRUBOWKRĘT Rok 2, numer 6 (15) Str. 5 LUDZIE LISTY PISZĄ... Droga Redakcjo! W 1979 roku, ogłoszonym przez ONZ Międzynarodowym Rokiem Dziecka, sekretarz generalny ONZ Kurt Waldheim nadał Orderowi Uśmiechu międzynarodową rangę. Całe wychowanie współczesne pragnie, by dziecko było wygodne. Konsekwentnie, krok za krokiem dąży, aby uśpić, stłumić, zniszczyć wszystko, co jest wolą i wolnością dziecka, hartem jego ducha, siłą jego zadań i zamierzeń. Grzeczne, posłuszne, dobre, wygodne, a bez Nie byłoby go, gdyby nie popularny prodotąd Kapituła wyróżniła już myśli o tym, że będzie bezwolne wegram Jacek i Agatka wyświetlany w la- ponad 900 osób. Uważam, że pośród wnętrznie i niedołężne życiowo. Postanowiłam dzisiaj napisać o czymś, co mnie niezwykle nurtuje. Co chwila słychać, że ktoś otrzymał najwyższe dziecięce odznaczenia - ORDER UŚMIECHU - ja zaś uważam, że taki Od stanu wojennego Kapituła medal mogłoby dostać przynajmniej kil- Orderu Uśmiechu przeżywała ciężkie ku nauczycieli z naszej szkoły. chwile, dzisiaj wszystko już wróciło do Najpierw kilka słów o Orderze. normy. tach 60-tych. To tam właśnie jeden z wielbicieli tego programu wymyślił ten medal. Wanda Chotomska podchwyciła pomysł i dzieci zaplanowały, zaprojektowały ten medal. Pomysłów na niego było 44 tysiące. Wybrano projekt Ewy Chrobak z Głuchołazów. nauczycieli w naszej szkole, taki medal powinni otrzymać Pani Róża Seliga, Pan Radek Potrac, Pani Ania Jaroskiewicz. Zawsze mają dla nas czas, uśmiech, wspierają nas i pomagają, choć czasem nawet o tym nie wiemy. Organizują nam ciekawe lekcje, wycieczki, poświęcają Tak to się zaczęło. Po raz pierw- wiele prywatnego czasu. szy Order Uśmiechu przyznano w 1968 Dziękuję Wam kochani nasi roku doktorowi Wiktorowi Dega. nauczyciele. Dobrze, że jesteście, jacy Obecnie przyznawany jest dwa jesteście. razy w roku na wiosnę i jesień. Janusz Korczak Paulina Dudek OGAR GOŃCZY U MICHALINY HART C.d. wywiadu z panem Januszem Korczakiem Witamy serdecznie u Michaliny Hart w Ogarze Gończym, nasi Gończy reporterzy dotrą tam, gdzie dotąd nikt nie dotarł, czytajcie, kogo i o co zapytali. Serdecznie zapraszamy do wywiadu z nauczycielem życia Dzisiaj tajemnice swoje odsłoni przed Wami pan Janusz Korczak... *OGAR GOŃCZY * OGAR GOŃCZY * - Ile czasu spędziłeś w areszcie? - Miesiąc. - Od maja do sierpnia 1942 r. prowadziłeś pamiętnik. Co w nim opisywałeś? - Okupację hitlerowską, życie, a tak naprawdę powolne umieranie w getcie, własne przemyślenia - 18 lipca tego samego roku dzieci wystawiły ostatnią sztukę pt. "Poczta". Słyszałam, że miała ich przygotować do pewnego wydarzenia mającego nastąpić w najbliższej przyszłości. Jakiego? - Przygotowała "moje" dzieci na śmierć. Godną i świadomą śmierć. - 6 sierpnia hitlerowcy wyprowadzili z Domu Sierot dwustu wychowanków i wszystkich opiekunów. Neuchym Remba skomentował to tak: "Wszystkie dzieci ustawiono w czwórki, na czele Korczak z oczami zwróconymi ku górze trzymał dwoje dzieci za rączki, prowadził pochód. Drugi oddział prowadziła Stefania Wilczyńska, trzeci - Broniatowska (jej dzieci miały niebieskie plecaki), czwarty oddział - Szternfeld z internatu na Twardej. Były to pierwsze żydowskie szeregi, które szły na śmierć z godnością. (...) Nawet Służba Porządkowa stanęła na baczność i salutowała. Gdy Niemcy zobaczyli Korczaka, pytali: Kim jest ten człowiek?" Zostaliście wywiezieni - Do obozu w Treblince. - Postawy, zarówno dzieci jak twoja, wzbudziły we mnie wielki szacunek. Co sądzisz o swych wychowankach? - Jestem z nich dumny. Nigdy bym ich nie opuścił. Wiedzieli, co ich czeka, pomimo to szli z godnością. Dzieci były całym moim światem. Zawsze chciałem im pomagać, pragnąłem, by wszystko układało się dla nich dobrze. Robiłem to przez całe życie i sądzę, że udało mi się. Bo jak kiedyś już powiedziałem "Jestem nie po to, aby mnie kochali i podziwiali, ale po to, abym ja działał i kochał. Nie obowiązkiem otoczenia pomagać mnie, ale ja mam obowiązek troszczenia się o świat, o człowieka" - Dziękuję za te słowa... - Nie, to ja dziękuję za to, że przywołałaś te piękne momenty mojego życia. Minęło kilka chwil Rozejrzałam się wokół Zniknął tak niespodziewanie, jak się pojawił. Cisza, pustka i tylko wiatr tańczący z liśćmi. Ale w mojej duszy bogactwo. Izabela Gierko Szkoła Podstawowa nr 30, klasa VI a Praca nagrodzona w konkursie literackim.

6 S t r. 6 Ś R U B O W K R Ę T R o k 2, n u m e r 6 ( 1 5 ) Poezja - czyli z wizytą u Euterpe z Aleksandrą... Janusz Korczak Janusz Korczak się nazywa i dzieci bardzo lubi choć wcale się tym nie chlubi. Powiem wam nawet skrycie, że oddał wraz z nimi życie. Niemcy go zagazowali, choć nic na tym nie zyskali. Ucieczkę mu proponowali, Ale on odmówił, więc sobie pojechali. Janusz Korczak to człowiek wspaniały chociaż troszkę nieśmiały. Kuchenne rewelacje Sandry Kuchnia żydowska Zdjęcie archiwalne Małego Przeglądu pod redakcją Janusza Korczaka. Maca Powieść w odcinkach dla dzieci Józki, Jaśki, Franki Zbiórka pieniędzy na Dom Sierot przy ulicy Krochmalnej 92 w Warszawie Zostaje dyrektorem Domu Sierot dla ponad stu dzieci. Prywatna praktyka lekarska Uroczyste otwarcie Domu Sierot przy ul. Krochmalnej. Ukazuje sie gazetka Domu Sierot Powołanie do armii rosyjskiej na wojnę (okolice Kijowa), tam też w latach mieszka i pracuje w przytułkach dla dzieci. Sposób przygotowania: Przesiać mąkę, zrobić wgłębienie, dodając letnią wodę zagnieść ciasto. Przygotowuje się je bez dodatku soli, następnie cienko wałkuje nadając mu kształt owalny bądź kwadratowy lub jaki sobie wymarzysz. Nakłuć gęsto widelcem. Piec w nagrzanym piekarniku, nie później niż 18 minut od chwili zrobienia ciasta. Z mielonej lub rozdrobnionej macy przyrządza się wiele potraw (kluski, jajecznica na maśle, smażone w oleju ciasta itp.). Składniki: 2 szklanki mąki pszennej 2/3 szklanki wody Jeden dzień z życia Mośka...czyli opowiadanie o życiu na Pradze Północ... Och ten mój dzień! Pełen zaskoczeń i smutków oraz niezwykłych wzruszeń i miłych niespodzianek. Istny worek przygód. Zaczyna się na ogół od nielubianego przeze mnie budzenia,wtedy myślę : - Co by się stało,gdybym raz nie poszła do szkoły? No niestety muszę iść pełna rozpaczy i senności. Myje się, jem śniadanie i wychodzę do szkoły. Po kilku godzinach jestem już padnięta, a Pani jeszcze zadaje pracę domową,lecz kto chciałby siedzieć w domu i odrabiać lekcje,kiedy jest taka ładna pogoda??? Gdy jestem już wymęczona, w końcu mogę iść do Babci, gdzie czeka na mnie pyszny obiadek! Kiedy zjem mam chwile na pobawienie się z Tobisiem ( moim małym yorkiem). Praga jest miejscem, gdzie można wyjść z psem na spacer. Parki, zieleńce tam można z pupilem odzyskać siły. Odpoczynku ciąg dalszy! Ooo..przyjechał po mnie Tata! Lubię, kiedy po mnie przyjeżdża. W tej samej chwili wyruszam do domu! Kiedy dotrę tam, mam tylko małą chwileczkę, aby wyszykować się na zajęcia akrobatyki! Oj, tam to dopiero jest męczarnia! Pan Jarek cię dociska, a Pani Eliza uczy jakiś kroków tanecznych, wtedy myślę,że już nie wytrzymam! Każą podskakiwać, rozgrzewać się, wykonywać polecenia Lubię tańczyć, czasami tylko dość mam potu cieknącego strużkami po twarzy. Na szczęście, gdy wrócę mam jeszcze czas, aby spotkać się z przyjaciółmi! Wtedy dopiero się dzieje: każdy wariuje, jeszcze ktoś robi jakieś zawody! Z dziewczynami dokuczamy chłopakom, a oni nam! Wspólne psoty, zabawy. Gra w piłkę, gumy, klasy Czasem też wspólna zabawa przy komputerze Na chwilkę stajemy się księżniczkami, modelkami, pięknościami Wtedy czuje,że żyje! :D Kiedy Mama woła do domu z niechęcią żegnam się z koleżankami. Na podwórzu jest tak ciekawie. Co chwila przejeżdża tramwaj, czasami ludzie biegną gdzieś, spiesząc się; czasami ktoś krzyczy do kogoś z balkonu, czasami ktoś się kłóci Życie. Później idę się myć i robić inne wieczorne czynności i kładę się spać. Lubię moje łóżko. Mam swój pokój. Wiem, że nie wszyscy moi koledzy mają takie luksusy. Niektórzy mieszkają z rodzeństwem i rodzicami w jednym pokoju Kiedy już pogrążę się we śnie, myślę jakie przygody przyniesie jutrzejszy dzień. Moje życie jest ciekawe i dobre. Czasem płaczę, czasem się śmieję, ale cieszę się, że jestem dzieckiem. Sandra Łebkowska

7 Ś R U B O W K R Ę T R o k 2, n u m e r 6 ( 1 5 ) S t r. 7 Nauka i hobby. W tym numerze nasz specjalista Kamil Charytonowicz podzieli się z Wami swoim pomysłem niebanalnym wielce Otóż wymyślił, jak wyglądać powinien Sierociniec Janusza Korczaka, Bartek Lewandowski zaś przy niewielkim wsparciu opisał, co powinno znaleźć się wewnątrz. Wolałbym, by żadne dziecko na świecie nie potrzebowało Domu Dziecka, ani Sierocińca. Gdyby już jednak miały takie istnieć, myślę, że powinno tam się znaleźć: basen, boisko do piłki koszykowej i nożnej. Kuchnia powinna być wielka, przestronna, by dzieci z dorosłymi mogły wspólnie gotować to, na co mają ochotę. Na dachu powinno być miejsce na zamontowanie teleskopów - by móc obserwować gwiazdy. Sale do nauki wyposażyłbym w komputery, tablice interaktywne. Każdy uczeń miałby swój stolik ze sprzętem, obok miałby wygodny fotel, w którym można by odpocząć. Obok Domu powinien być ogród, w którym można by spacerować i cieszyć się zielenią i ciszą. Dom powinien być domem takim prawdziwym. Bartek Lewandowski Odrobina humoru... Przychodzi 1.Miejsce urodzenia Janusza Korczaka. 2. Prawdziwe nazwisko Korczaka. 3. Kim z zawodu był ojciec Korczaka. 4. Joski, Mośki i 5. chłopiec powieść biograficzna o Ludwiku Pasterze. 6. Jedno z miast, w którym Korczak studiował medycynę. 7. Ulica, przy której mieścił się Dom Sierot. 8. Zawód Janusza Korczaka. 9. Napisany w 1942 r., jest dokumentem ostatniego okresu życia Korczaka. 10. Pedagogika wydana w 1939 r. 11. Miejsce śmierci Janusza Korczaka Powrót do Warszawy, ponowne objecie kierownictwa domu Sierot. Wydaje książkę Dziecko w rodzinie Awans na stopień majora WP przydział do batalionu sanitarnego W czasie wojny polskosowieckiej pracuje w szpitalu epidemicznym w Łodzi i w Warszawie Ukazuje się książka Król Maciuś I Zwiedzający Dom Sierot Amerykanie nazywają go Chlubą Polski Ukazuje się Król Maciuś na wyspie bezludnej Korczak wydaje książkę pod tytułem Bankructwo małego Dżeka. Pomoc dla Domu Sierot oferuje Aleksandra Piłsudska żona Marszałka Korczak zostaje odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. - Mojsze, pożycz Ty mnie 20 złote. - Ja sie Ciebie nie pytam Icek na co Ty chcesz pożyczyć te 20 złote. Ja sie Ciebie nie pytam Icek czemu ode mnie Ty chcesz pożyczyć te 20 złote. Ja sie Ciebie Icek nie pytam nawet kiedy Ty mnie oddasz te 20 złote. Za to ja sie Ciebie pytam Icek - na jaki procent? Rabbi Izaak z Berdyczowa mawiał: - Nie ma człowieka bez grzechu. Istnieje jednak zasadnicza różnica miedzy cadykiem a grzesznikiem. Cadyk, dopóki żyje, wie, że grzeszy. Grzesznik, dopóki grzeszy, wie, że żyje. Młody Polski malarz sprzedaje swój najnowszy obraz anonimowemu Polskiemu nabywcy, mówiąc: - Pewien Japończyk chciał mi za niego dać tysiąc dolarów. - Mogę panu dać najwyżej dwieście. - A bierz pan! Przecież nie można dopuszczać, aby nasze arcydzieła opuszczały Polskę. Przychodzi Irlandczyk do hotelu, w którym na recepcji pracuje Polka. - Two tea to room two prosi. - Tam Ta Ram Tam Tam odpowiada recepcjonistka. Klaudia Makarewicz, Patryk Janicki

8 S t r. 8 Ś R U B O W K R Ę T R o k 2, n u m e r 6 ( 1 5 ) Społeczność polska i żydowska. Razem czy osobno? BAJKA O KASZANCE i PRZYJAŹNI... Dawno, dawno temu, ale może nie tak dawno żył sobie pewien chłopiec. Miał on 12 lat, był Polakiem i miał na imię Kacper. Niedaleko żył zaś sobie chłopiec o imieniu Szaron - był on Żydem. Pewnego dnia Szaron z rodzicami przyjechał do polski by w niej zamieszkać. Rodzice chłopca szukali pracy, spokoju, godnych warunków. W miejscu, gdzie dotąd mieszkali Izraelczycy walczyli z Palestyńczykami - wybuchały pociski, bomby. Ich dom został zniszczony - zdecydowali się zatem poszukać miejsca na nowy Słyszeli dużo o tolerancyjności Polaków, tutaj postanowili przylecieć Chłopcy spotkali się w szkole 1 września na rozpoczęciu roku i od razu zaprzyjaźnili. Kacper postanowił pokazać koledze kulturę polską. Chłopcy postanowili przebywać z sobą więcej czasu. Dwa tygodnie po poznaniu się Kacper zabrał Szarona na swoja działkę. Podczas obiadu podano kaszankę, której Szaron nawet nie tknął. Kacper nie mógł sobie wyobrazić, jak można nie jeść pysznej kaszanki. Szaron wszystko mu wytłumaczył i powiedział czego nie może jeść. Jego religia oparta jest na bardzo wielu zakazach. Nie wolno spożywać potraw, które nie są koszerne Kaszanka zawiera krew, której nie wolno spożywać wyznawcom jego religii Kacper aż otworzył buzię ze zdziwienia, kiedy dowiedział się, jak ciężko jest być Żydem ile wyrzeczeń, trudów trzeba codziennie pokonywać, by żyć w zgodzie z kulturą, wiarą. Szaron zyskał jego wielki szacunek. Z kolei Szaron poznawał od swojego kolegi niezwykłą historię Polaków, tak związaną z historią Żydów. Tak mijały tygodnie, miesiące podczas których chłopcy odkrywali na nowo własne kultury. Kacper uczył kolegę tego co się robi w Polsce. Szaron ukazywał tajniki własnego narodu. Kiedy byli dorośli, obaj pojechali na wycieczkę do Jerozolimy. Zwiedzali święte miejsca obu religii, razem odkrywali Ścianę Płaczu i miejsce ważne dla Chrześcijan. Razem. Tak jak razem od tysiącleci współistnieją ich kultury i narody. Razem, bo trwać powinny kolejne wieki. Michalina Gulatowska 1927 Prowadzi pierwsze programy r a d i o w e d l a d z i e c i. Budowa sierocińca Nasz Dom na Bielanach Wydaje książkę pod tytułem Prawo dziecka do szacunku Uroczyste otwarcie nowego sierocińca Nasz Dom na Bielanach Liczne felietony radiowe dla dzieci, praca w Domu Sierot i w Naszym Domu Podróż do Palestyny, w kraju liczne pogadanki i odczyty na temat wychowania. Ukazuje się Książka Kajtuś czarodziej Stałe audycje radiowe dla dzieci, organizacja kolonii letnich w okolicach Warszawy Pogadanki w Polskim Radiu dla dorosłych, odznaczenie za twórczość literacką Wybuch wojny, Korczak zbiera i rozdaje żywność dla dzieci z Domu Sierot. Po zdobyciu Warszawy odmawia noszenia opaski z gwiazdą Dawida Wydaje liczne odezwy w sprawie pomocy dla sierot. Przesiedlenie Domu Sierot z Krochmalnej 92 do getta na ul. Chłodną Zamknięcie getta w Warszawie. Korczak aresztowany na 1 miesiąc Dalsze starania o utrzymanie Domu Sierot w getcie, 1942 Maj-sierpień Korczak pisze pamiętnik Janusz Korczak idąc na czele pochodu swoich wychowanków z Domu Sierot zostaje przez Niemców doprowadzony na rampę kolejową, skąd odchodzą transporty do obozu zagłady w Treblince. Redaktorzy winni powstania tego sławetnego numeru: (od lewego dolnego rogu w górę i w prawo): Piotr Buczek (drobny nadzór) hobby, Patryk Świadkowski - zaocznie, Klaudia Makarewicz - grafika (portret), żarty, Michalina Gulatowska - Hart Gończy, Redaktor Wydania, Ewelina Mląkowska, Sandra Łebkowska, Ola Nowosielska - Krzyżówka poezja, przepis na... Dominik Rotari(o) - obecny duchem, Bartosz Bochowicz - Redaktor Wydania, Z życia Pragi, Bartłomiej Lewandowski, Andrzej Śledź - sportowa rubryka odlotowa, Patryk Janicki - Humor, Radosław J. Potrac (foto, skład, Redaktor Naczelny), Paulina Dudek - szefowa zamieszania, Bartek Dobkowski - wywiadowca, sport, Oliwia Stefaniak - Barrera - Dobra Dusza Krzyżówkowa, Kamil Charytonowicz - Nauka i Hobby, Karina Marek - towarzysko - humor, Ewa Gołba - korekta. Martyna Kaźmierczak - towarzysko. Zapraszamy serdecznie do współpracy wszystkich mających coś do powiedzenia o szkole i szkolnej społeczności, zapraszamy uczniów i nauczycieli. Mile widziani rodzice. Spotkania redakcyjne odbywają się w każdą środę na 6 godzinie lekcyjnej ( ) sala C. Można nas też spotkać na stronie: oraz na facebooku... Adres redakcji: srubowkret.sp30@gmail.com