Odprawiana po łacinie (Lekcja, Ewangelia i pieśni - często w języku narodowym)

Transkrypt

1 Klasyczny Ryt Rzymski (KRR) Tytuł obrzędu: Msza Odprawiana po łacinie (Lekcja, Ewangelia i pieśni - często w języku narodowym) Większość modlitw kapłana (w tym Kanon) odmawiana niesłyszalnie lub odmawiana podczas niezależnego śpiewu ludu. Długie momenty CISZY, podczas których kapłan MODLI SIĘ z Mszału, a wierni rozważają w ciszy i skupieniu to, co dzieje się przy ołtarzu. Odprawiana na zorientowanym (najczęsciej na Wschód) Ołtarzu. Kapłan spogląda na krucyfiks stojący na ołtarzu. Jeśli odwraca się do ludu, ma obowiązek spuścić wzrok w dół. Ubiór kapłana: sutanna, alba, humerał, cingulum, stuła, manipularz, biret i ornat. Kapłani krzyżują stułę na piersiach, Biskupi noszą bez krzyżowania. Ornaty są starannie wykonane, często wyszywane. Koncelebra tylko w ściśle okreslonych przypadkach (święcenia kapłańskie, koncelebra z biskupem). Zamiast koncelebry - Msza św. z asystą kapłani pełnią obowiązki diakona. Różnice ogólne Novus Ordo Missae (NOM) Tytuł obrzędu: Wieczerza Pańska, czyli Msza Odprawiana z zasady w języku narodowym (a więc wbrew postanowieniom Drugiego Soboru Watyka ńskiego, który nakazywał zachowanie języka łacińskiego w liturgii) Nakazane odprawianie w sposób słyszalny od początku do końca. Jedyny wyjątek Przygotowanie Darów podczas którego lud może niezależnie śpiewać pieśń oraz naprawdę pojedyncze modlitwy odmawiane po cichu. Zdarzające się momenty MILCZENIA, podczas których kapłan i wierni gapią się na siebie i w myślach zastanawiają się, ile jeszcze. Nie mająca absolutnie żadnego pokrycia w postanowieniach Drugiego Soboru Watykańskiego, a dopuszczona przez Świętą Kongregację Obrzędów w kilka lat później (jedynie opcjonalnie) możliwość odprawiania twarzą do ludu stała się niepisaną regułą. Kapłan jest określony w rubrykach jako przewodniczący Wspólnoty wiernych i na nich spogląda. Krzyż można stawiać "obok lub w pobliżu ołtarza". Krucyfiks stojący na ołtarzu to w NOM ogromna rzadkość. A krucyfiks stojący podczas celebracji NOM-u na ŚRODKU ołtarza, to ewenement nie spotykany nawet w Bazylice św. Piotra. Ubiór kapłana: alba, stuła i ornat. Manipularza "można nie używać". W razie potrzeby możliwość celebrowania w samej albie i stule. Stuły nie krzyżuje się. Ornaty i stuły są w najróżniejsze wzory, nie wyłączając zwierząt z zoo i postaci z kreskówek. W wielu krajach kapłani od lat nie noszą sutanny. Kapłani z seminariów duchownych neokatechumenatu podczas obłóczyn nie otrzymują sutanny, a jedynie kawałek plastiku z czarną szmatką pod kolor koszuli. Koncelebracja stała się powszechna i zdarza się nagminnie. Najlepszy przykład - niedawna Msza św. papieska w Krakowie na Błoniach - koncelebrowana przez ponad 1500 kapłanów, niektórzy stali kilkadziesiąt metrów od ołtarza. Udział w takiej masowej koncelebrze ogranicza się zwyczajowo do pomachania podczas konsekracji. Niektórzy koncelebransi podczas takich Mszy wykonują sobie pamiątkowe fotografie.

2 Aspersja przed Mszą św. Niedzielną, przy użyciu wody egzorcyzmowanej (z dodatkiem egzorcyzmowanej soli). Zachowana jedynie opcjonalnie, stosowana bardzo rzadko zamiast rytu penitencjarnego, przy użyciu zaledwie pobłogosławionej wody (bez jej uprzedniego egzorcyzmowania i bez soli). Rytuał egzorcyzmowania wody i soli powszechnie zarzucono. Msza Katechumentów (KRR) - Liturgia Słowa (NOM) Psalmy: Introibo ad altare Dei i Judica me Confiteor kapłana, Confiteor wiernych (rozróżnienie pomiędzy Kapłanem a ludem), indulgencja i absolucja Modlitwa Aufer a nobis (przywołująca ofiarę Starego Przymierza z jej odwołaniem do Świętego Świętych i krwi składanej żertwy) Modlitwa Oramus te, Domine (odwołująca się do relikwii zamurowanych w kamieniu ołtarzowym.(obowiązkowym) Msze św. polowe sprawowane wyłącznie na przenośnym kamieniu ołtarzowym (portatylu) lub (w ostateczności) na korporale z zaszytą ampułką z relikwiami. Kyrie, Gloria, Kolekta Lekcja - Odczytywana od Ołtarza po stronie Lekcji (w kierunku południa ludom nieochrzczonym). Lekcję odczytuje wyłącznie kapłan lub diakon. Graduał lub Traktus odmawiany lub śpiewany przez celebransa Ewangelia Odczytywana od Ołtarza po stronie Ewangelii (w kierunku północy Brak w ich miejscu odbywa się z reguły rozwlekłe powitanie i pozdrowienie wiernych oraz zagajenie i podanie intencji mszy Zachowany jako jedna z opcji pojedynczy Confiteor, znacznie skrócony, usunięto z niego imiona aniołów i świętych, nierozróżniający kapłana od ludu, odmawiany tylko raz, wspólnie przez kapłana z ludem. Błędne tłumaczenie "inkluzywne" fratres na bracia i siostry. Pozostałe opcjonalne Ryty Penitencjarne w ogóle nie wzywają wstawiennictwa aniołów i świętych, co czyni je w pełni akceptowalnymi dla protestantów. Wielu kapłanów Confiteor po prostu nie używa. Usunięta z NOM Usunięta z NOM. Kamień ołtarzowy jest obecnie jedynie zalecany dla ołtarzy stałych i niewymagany dla ołtarzy przenośnych (teoretycznie Msze św. polowe można odprawiać na odpowiednim stole - praktycznie na byle czym, np. stercie plecaków, kajaku, trzech oponach z malucha, skrzynce z narzędziami, itp.) Zachowane Kyrie włączone jako jedna z opcji do rytów penitencjarnych. Liczba wezwań w Kyrie zredukowana z 3x3 (co wyrażało trzykrotne wezwanie każdej z trzech Osób Boskich) do 3x2 (co wyraża zapewne dialog przewodniczącego z ludem). 2 czytania w każdą niedzielę i święto, Odczytywana z Pulpitu - kierunek nieistotny. Odczytywana z zasady przez osobę świecką. Zastąpione przez dialogowany psalm responsoryjny z refrenem (wbrew postanowieniom Drugiego Soboru Watykańskiego, który zarządził likwidację zbędnych powtórzeń). Psalm śpiewany z zasady przez osobę świecką. Odczytywana z Pulpitu (kierunek nieistotny)

3 ludom ochrzczonym) Kazanie - nie stanowi części Mszy św. Kapłan zdejmuje manipularz i ubiera biret. Głoszone z ambony. Przed kazaniem ogłoszenia duszpasterskie. Kapłan odczytuje również z ambony w języku narodowym Lekcję i Ewangelię, o ile nie zostały w tym języku odczytane od ołtarza Credo (z przyklęknięciem na słowa o wcieleniu) Brak Modlitwy Wiernych. Występowała ona raz w roku, w Wielki Piątek podczas nabożeństwa: intencja modlitewna, uklęknięcie, milczenie, powstanie, oracja, lud odpowiada: Amen Ofiarowanie Homilia stanowi część Mszy św. Głoszona z pulpitu lub zza ołtarza. Ambony zostały usunięte lub (jeśli były zabytkowe) pozostawione, lecz nie są obecnie używane. Credo bywa zastępowane innymi aktami wiary. Przyklęknięcie na słowa o wcieleniu zachowane jedynie w niektóre święta. W pozostałe dni zastąpione obowiązkowym głębokim pokłonem, czego praktycznie NIKT nie przestrzega. Nawet w Polsce. Modlitwa Wiernych w każdą niedzielę, przekształcona w dialogowany i improwizowany "koncert" aktualnych życzeń, nierzadko społeczno-polityczno-ekonomicznych. Z zasady wygłaszany przez osoby świeckie. Msza Wiernych (KRR) Liturgia Eucharystyczna (NOM) Modlitwy podczas Ofiarowania: Suscipe, sancte Pater..., Deus, qui humanae..., Offerimus tibi..., In spiritu humilitatis..., Veni sanctificator omnipotens..., Suscipe sancta Trinitas... Orate, fratres Sekreta Dialog przed Prefacją. Prefacja. Sanctus. Prefacja o Trójcy Św. używana w każdą niedzielę bez własnej Prefacji. Zastąpione przez Przygotowanie Darów, zalecane przynoszenie procesyjne darów przez świeckich Zniesiono wszystkie z wyjątkiem dwóch: Deus qui humanae i In spiritu humilitatis. Modlitwy Ofiarowania (Suscipe... i Offerimus...) zastąpiono modlitwami błogosławienia (chleba i wina - owoców pracy rąk ludzkich), będącymi parafrazami żydowskiej modlitwy przed posiłkiem szabasowym. Wezwanie zostało zniesione w 1967 r. w Missa Normativa przez Consillium, przywrócone w 1969 r. wskutek osobistej interwencji papieża Pawła VI. Regularnie fałszowane przez celebransów modlących się...aby NASZĄ ofiarę... zamiast przepisanego w Mszale rozróżniającego między kapłanem a ludem:...aby MOJĄ I WASZĄ ofiarę... Wezwanie z premedytacją opuszczane podczas Mszy św. celebrowanych we wspólnotach neokatechumenalnych. Zachowana Zachowane. Prefacja o Trójcy Świętej używana tylko raz w roku

4 Kanon.- uzywany zawsze i wszędzie. Najistotniejsza zmiana od XVI wieku - dodanie do Kanonu wspomnienia św. Józefa (przez bł. Jana XXIII) Wierni klękają po rozpoczęciu Kanonu i klęczą aż do końcowego Amen. Formuła konsekracji - HOC EST ENIM CORPUS MEIM, HIC EST ENIM CALIX SANGUNIS MEI Kapłan przyklęka cztery razy: natychmiast po przeistoczeniu (po wypowiedzeniu formuły sakramentalnej) i drugi raz - po elewacji Ciała i elewacji Kielicha z Krwią. Kapłan od Konsekracji do ablucji trzyma złączone palce, które dotykały Ciała Chrystusa Pater Noster Odmawiany przez kapłana do...tentationem, wierni mówią: sed libera nos a malo. Libera nos (po Pater noster) Haec commixtio. Rozróżnienie pomiędzy Komunią kapłana i ludu (Komunia kapłana obowiązkowa - ludu jedynie zalecana) Domine Jesu Christi, qui dixisti... Modlitwa ta rozróżnia pomiędzy Kapłanem a ludem. Domine non sum dignus odmawiane 3 razy Trzeci Confiteor z indulgencją (zniesiono w 1962 r., nadal odmawiany zwyczajowo, gdyż Komunia Wiernych nie stanowi formalnie części składowej Ordo Missae) Domine Jesus Christe... Perceptio Corporis tui... Tradycyjny chleb ołtarzowy. W nieco zmienionej wersji zachowany jako opcja (Kanon Rzymski - Pierwsza Modlitwa Eucharystyczna - praktycznie zapomniany i nieużywany). Nagminnie używa sie Drugiej Modlitwy Eucharystycznej - najkrótszej. W Polsce - 11 (jedenaście) modlitw Eucharystycznych do wyboru. Na całym świecie - ponad 400 (czterysta). W Polsce wierni klękają na epiklezę, wstają po aklamacji po przeistoczeniu. W większosci krajów podczas Modlitwy Eucharystycznej i Konsekracji lud STOI. Włączenie słów "bierzcie i jedzcie" i "bierzcie i pijcie", przesunięcie słów "tajemnica wiary" jako dialogową aklamację po konsekracji, w wielu krajach błędne tłumaczenie "PRO MULTIS" (ZA WIELU) na ZA WSZYSTKICH lub ZA WSZYSTKICH LUDZI. Usunięto przyklęknięcia po przeistoczeniu. Pozostawiono przyklęknięcia po ukazaniach: Ciała i Kielicha z Krwią. Kapłan nie musi trzymać złączonych palców W całości odmawiany przez kapłana i wiernych Zachowano usuwając wezwanie wstawiennictwa Świętych. Zachowano usuwając słowo consecratio. Brak rozróżnienia pomiędzy Komunią kapłana i ludu. Zmieniono peccata mea na peccata nostra, aby znieść rozróżnienie między Kapłanem a ludem. Zachowano, odmawiane 1 raz Nie odmawia się. Ciekawostka - jeszcze w 1971 r. był zalecany podczas Komunii świętej poza Mszą św. (Propedeutyka Teologii Katolickiej, ks. Witkowiak, Poznań 1971 r.) Zachowano jako opcje (można je stosować zamiennie) Chleb używany na Eucharystię, choćby nawet niekwaszony i w tradycyjnym kształcie, powinien być zrobiony w taki sposób, aby kapłan, odprawiający Mszę z udziałem ludu, mógł go złamać na kawałki i rozdać je przynajmniej kilku wiernym

5 Hostia kładziona przez Kapłana na języku klęczącego wiernego. Quod ore sumpsimus... Corpus tuum... Placeat tibi. Modlitwa odnosząca się do Trójcy Przenajświętszej. Błogosławieństwo po Ite Missa est Ostatnia Ewangelia. Modliwy Leona XIII, Anioł Pański, Salve Regina, Sancte Michaele Archangele. Obecnie Komunię Św. daje się na rękę prawie w całym Kościele (za wyjątkiem niektórych dzielnych diecezji Polski i byłych republik ZSRR) Zniesiono. W miejsce tych modlitw obecnie odczytuje się ogłoszenia duszpasterskie Błogosławieństwo przed Ite Missa est zniesiono Choć nie stanowią one części Ordinarium, to w praktyce wydawały się integralną częścią liturgii - Zniesiono. Gdzieniegdzie zachowuje się Anioł Pański i Sancte Michaele